Köroğlu, Kiziroğlu'nun namını duyar ve Kars taraflarına doğru gider. Araya araya Kiziroğlu'nu bulur ve ona namını duyduğunu, güreşmek istediğini söyler.
Bu güreş bir gün boyunca sürer. Yiğitler birbiriyle çekişir fakat güreşin galibi Kiziroğlu olur. Köroğlu, Kiziroğlu'nun yiğitliğini gözleriyle görür. Kiziroğlu türküsünde de "Köroğlu'nu suya tepen" diye bir dize geçmektedir.
efendim iki Köroğlu vardır. Biri 16.yy şairi olanıdır aynı zamanda aşık edebiyatında aşıkların piri sayılır. aşık fasılları açılmadan evvel köroğlu'dan bir koçaklama söylenir bu sebeple. bir de bolu bey'ine baş kaldıran köroğlu -rövşen /uruşen/ruşen ali - vardır. zamanla anlatıla aktarıla bunların ikisinin aynı kişi olduğu zannedilerek yanılgıya düşülmüştür.
Gerçek halk kahramanıdır adaletsiz devleti takmayan insanlara zulme eden bir beye isyan etmiştir,sayın solculara lafım madem halkcisiniz neden bu adamı örnek almiyorsunuz gidip rus köpeklerini örnek alıyorsunuz Türk olduğu icin mi örnek almiyorsunuz che gibi Stalin gibi sözde kahramanları örnek alacağıniza bu adamı örnek alın ama yok o Türk demi olmaz o vatan sever olurmu hiç.
Rivayet odur ki:
Köroğlu öyle bir babayiğitmiş ki yemek yemesi dillere destan olmuş. Bir oturduğunda bir kuzuyu hemen bitirebilirmiş. Yediği pilavtan bıyığında arta kalanlar ile üç beş ademoğlu doyarmış.
köroğlu'nun kör babası deli yusuf'un unutulmaz sözüdür oğlu ruşen ali'ye
çamlıbel sana her daim siper olsun oğul. benim tüm bilgeliğim ve de tüm hünerlerim sana mirastır, alnımı ak çıkar. ben sana gözlerimi helal ediyorum. her daim nefsine sahip kal oğul. beline sıkı, yüreğine sıkı ol. içki içmeyi, zayıfa eziyet etmeyi haram belle. herşeyin güzelini sev yavrum. duygulu, akıllı ve de ince yaşa. zalime kılıç gibi, mazluma ümit gibi işlesin inceliğin. ve de öcümü yerde koo..(diyip ölür aslında o "koma" olacaktır)
esas yiğitliği kocamışken kiziroğlu'ndan yediği kötekle suyu boylamasının destânını saza, söze dökmesidir. anadolu'nun haksızlığa karşı öne sürdüğü türkmen yiğididir. nâmı doğu türkistan'dan balkanlara kadar uzanır. kimse bilmez tam olarak kimdir, nedir, nicedir... ama efsânedir.
köroğlu miti kiziroğlu mustafa bey söylencesini de içerisine kapsayacak şekilde genişlemiştir. hakkındaki son araştırmalar kars dolaylarında konuşlanan azeri kökenli bir obadan geldiği yönünde kesişiyor. daha sonra aşkı için boluya vardığı söylenir. efsanesinin yeşermesi de boluya nasip olur. bunla beraber, bolu insanının köroğlu figürünü sahiplendiği ve koruduğu söylenebilir. yakın zamanda şehirlerarası bolu otobüslerinde de elde saz ve kılıç at binen köroğlu figürüne yer verilmişti. memleketin hiç önemi yok. namı yürüsün yeter. ben de pek severim köroğlu karakterini.
"bekri mustafayla ayvaz, meydana kurdular caz saz,
şimdi davulla zurna az, durma hele kalk köroğlu;
devir değişti köroğlu.. takkeler düştü köroğlu,
aklımız şaştı köroğlu..."
diye türküsünün farklı bir uyarlamasını yapmıştır ahmet şafak;
