günümüzde hep doğaüstü şeylerle ve dinsel öğelere hapsedilmişolan; her insanın barındırdığı, iç ürpertici ve hayranlık uyandıran durumlar.
ünlü avukat Clarence Darrow'un bir mahkeme sırasında savcı Bryan!a verdiği cevap kutsallığın en güzel tanımını barındırmaktadır.
bryan: Ünlü ateist için kutsal olan birşey var mıdır ki?
darrow: Evet vardır! Bireysel insan aklı. Bir çocuğun çarpım tablosunu ezberlemesinde. Şu bağırdığınız aminlerdekinden, kutsallığın kutsallığından ve şükürlerden
çok daha fazla kutsallık vardır ! Bir fikir, bir katedralden daha büyük bir anıttır. insanın bilgisinin, zihninin gelişmesi, yılana dönüşen sopalardan yada ikiye ayrılan sulardan daha büyük bir mucizedir.
genellikle korkuların bir getirisi olarak ortaya çıkan; bir varlığa ya da soyut herhangi bir şeye değer addetme, özel anlamlar yükleme durumu. bunun anormal olduğunu da ekleyelim.
bence insanlar bu tarz kutsal saydıkları şeylerden sıyrıldıkça özgürleşir. böyle saçmalıklarla kendisini kısıtlamaktan vazgeçmesi, insanoğlunun hayrına olacaktır. bana göre kutsal kabul edilen her şey, tabudan ibarettir.
mesela eskiden mitler kutsal kabul edilirmiş. daha sonra bir kısmı masallara dönüşmüş. bunun sebebi belli. alay edilen bir şeyin kutsallığı ortadan kalkar. işte bu yüzden kimse kendi inancıyla alay edilsin istemez. gerçeği, inancının mantıksız olduğu gerçeğini fark edip 'yanılmış' olmak istemez kimse.
şu dünyada her şey aşağılık ve bayağıdır. bu yüzden aklınıza her ne gelirse, kutsallıkla bir alakasının olması söz konusu dahi değildir. evet tanrı dünyadan bağımsızdır; ama ona inanan beyinler hastalıklıdır, zavallıdır, kutsallıkla alakası bile yoktur. bayrak mı? bayrakların altında yaşayan insanların çoğu alçağın önde gidenleridir, ciğerleri beş para etmez.
'ana' yı ele alalım. biri doğrudan şahsınıza küfür etse, senin ben amına koyayım şerefsiz dese bile, ananıza sövmesi kadar etkili olamaz öyle değil mi? oçe demesi en beteridir. biri size şaka olarak dese ki dayını s*keyim; hişt olum, düzgün konuş lan dersiniz en fazla. ana ise kutsaldır, lafı dahi edilmez. saç-ma-lık! evet madem kutsalın yok o zaman anana sövsek sıkıntı etmezsin diyeceksiniz. bak koçum, ben de bu kültürde doğdum, büyüdüm. bu kültürün etkisinde yetiştim. benim yüzüme karşı biri anama sövse ben de gaza gelip dalabilirim, neden olmasın. ama bunun tamamen aptalca bir şey olduğunun farkındayım.
kutsal olan tek şey iyiliktir şu dünyada. gerisi boş.
Bazı şeylere gereğinden fazla anlam yüklemek. üzgünüm ama Din ve vatan benim için kutsal değil.
Uğruna ölümü göze alabileceğim bir şey var mı bilmiyorum, yaşamayı çok sevdiğimden değil kimseyi o kadar sevmediğimden.