ingiltere'nin rusya'ya yardım götürmek amaçlı açtığı ve abadan petrollerini korumak için savaştığı, osmanlı'nın kazanmasına rağmen kaybettiği savaştır. 1. dünya savaşı'nın ırak cephesinde gerçekleşmiştir.
dönemin en güçlü ve empereyal devleti olan ingiltereye karşı alınan ikinci zafer. zamanında adamlar kimseden çekmemiştir bizden çektiği kadar. tabi ghandi de çıkıyor sonradan.
üniversitede bir sözel bölüm öğrencisi olarak, hem de mezun olmak üzere olan bir öğrenci olarak ilk defa duyduğum, işin garibi tarih bölümünde son sınıfa gelmiş, erhan afyoncunun asistanı olmaya aday arkadaşımın da benimle birlikte ilk defa duyduğu zafer. utanıyorum kendimden. kpss denemesinde karşıma çıkmasa böyle büyük bir zaferden habersiz yaşayacağım.
enver paşa'nın amcası halil paşa* tarafından kazanılmış eşsiz bir zaferdir.
zaferden sonra halil paşa ordusuna hitaben şu konuşmayı yapmıştır:
"Arslanlar! Bütün Türklere şeref ve şan, ingilizlere kara meydan olan şu kızgın toprağın güneşli semasında şehitlerimizin ruhları sevinçle gülerek uçarken, ben de hepinizin pak alınlarından öperek cümlenizi tebrik ediyorum. Ordum gerek Kut karşısında ve gerekse Kut'u kurtarmaya gelen ordular karşısında 350 subay ve 10.000 erini şehit vermiştir. Fakat buna karşılık bugün Kut'ta 13 general, 481 subay ve 13.300 er teslim alıyorum. Bu teslim aldığımız orduyu kurtarmaya gelen ingiliz kuvvetleri de 30.000 zayiat vererek geri dönmüşlerdir. Şu iki farka bakılınca, cihanı hayretlere düşürecek kadar büyük bir fark görülür. Tarih bu olayı yazmak için kelime bulmakta müşkülata uğrayacaktır. işte Türk sebatının ingiliz inadını kırdığı birinci zaferi Çanakkale'de, ikinci zaferi burada görüyoruz."
ayrıca bu savaşta tümeniyle birlikte esir alınmış ingiliz generali Charles Vere Ferrers Townshend, savaşta gördüğü türk kahramanlığı ve centilmenliği üzerine şu sözü sarfetmiştir: "savaştan zevk almak isteyen kişi, türkler ile savaşmalıdır." bu sözü tabi hemen öküz gibi "savaştan zevk mi alınır lan" diye eleştirmeden önce, bir asker gibi, özellikle de şövalyeliğin son demlerinin yaşandığı bir dönemde yaşamış bir asker gibi düşünmek gerekmektedir.
mirliva halil paşa komutasındaki osmanlı kuvvetlerinin ırak'ı ingilizlere dar ettiği muharebeleri kapsayan zaferdir. 10.000 Osmanlı Şehidi'ne karşılık ingilizler 23.000 ölü ve yaralı 13.300 esir vermişlerdir.
Eğer yanlış kararlar alınarak buradaki kuvvetlerimiz iran'a sevkedilmemiş olsalardı bugün dünya dengeleri çok farklı olurdu.
türk kamuoyunun 29 nisanlarda hatırlamadığı, türk tarihinin övünç kaynağı olan zaferlerinden biridir. 92. yılında tüm şehitlerimize allah rahmet eylesin.
13 general, 481 subay ve 7 bini Hintli 13 bin 300 ingiliz askerin esir alındığı, çanakkale zaferi'nden sonraki en büyük başarımızdır birinci dünya savaşında.