yeni kurulan bir devlette veya devrim, hükümet darbesi gibi değişikliklerde, yeni düzeni kurmak ve bundan sonra yapılacak işleri kararlaştırmak için kurulan meclistir.
örneğin: ülkemizde 27 mayıs devriminden sonra toplanan kurucu meclis.
hukuken anayasa yapmak, mevcut sistemi değiştirmek için siyasi partilerden bağımsız olarak toplumun her kesiminden birilerinin bir araya gelerek oluşturdukları meclis. 1924 Meclis Seçimleri ve 1961 kurucu meclisi bunun örneklerindedir.
diktatör bir rejim kurarak eskiyi savunanları öldürerek yok etmek ve ardından yeni düzeni getirmek olarak kısaca açıklayayım şimdilik. dedikleri gibi 24 meclisi ve diğer ihtilal sonrası kurulan meclisler.
edit: itirazı olan varsa "ulusal kurucu meclis" kavramını ortaya atan karl marks'a itiraz etsinler.