batuhan tarafından 1237 yılı civarında yıkılan, 1283'ten sonra tekrar kurulan, 1508'lerde ise rusya'ya katılan, bir güney sınırı tampon eyaleti.
ticareti genelde rusya'dan ziyade ukrayna'ya kaymıştır, mısır ticareti bu ticaretin en başında gelir. bilindiği üzere ikinci dünya savaşı'nda hayal edilemeyecek kadar kanlı bir tank savaşına ev sahipliği yapmıştır.
denizaltında görevli oğlunun akibetini öğrenmek için günlerce murmansk'ta bekleyen ve basın toplantısı sırasında putin'e "evladımı istiyorum" diye bağıran bir kadın gizli servis ajanları tarafından kameraların önünde iğneyle bayıltılıp dışarı çıkarılmıştır. *
