kuantum fiziginden once planck vardi. kara cisim isimasi bilim adamlarini bayagi mesgul ediyordu, cunku genel mekanige gore her cisim belirli bir enerji degerini alabilirdi. bu durumda karacisim isimasi yapan bir objenin enerjisinin y=x^2 gibi artmasi gerekiyordu, ancak deneysel gozlemler bunun aksini gosteriyordu! planck cok cilgin bir fikir atti ortaya. ya enerji her degeri degilde sadece belirli degerleri alabiliyorsa? kendisi icin bile cok cilgin bir fikirdi, ancak matematigini uyguladigin zaman deneysel sonuclar planckin teorisiyle birebir eslesiyordu!
ondan sonra einstein geldi; o zamanlar var olan ve insanlarin kafalarini karistiran en buyuk problemlerden birisi suydu. iki paralel levha havasiz bir ortamda birbirine yaklastiriliyor, potansyel fark uygulaniyordu. isik dustugu zaman, elektronlar kopuyor, potansyel fark sayesinde karsi tarafa gecip akim olusturuyorlardi! ancak isk bir dalga olsaydi, elektronun enerjisi yogunlukla ilgili olmaliydi! halbu ki deneysel gozlemlerde yogunluk ne kadar artirilirsa arttirilsin her defasinda elektronlar kopuyordu. sayet frekans azaltilirsa hic bir sey olmuyordu. normal mekanige gore isik dalga olsaydi, enerjinin birikmesi belli bir sure sonra elektronlari koparmasi gerekiyordu... ama elektronlar belli bir esik degerinin ustune cikinca heme kopuyor, esik degerinin altinda ise hic bir sey olmuyordu! arada bekleme ve ya enerji birikmesi de yoktu, ya hemen ne oluyorsa oluyor ya da hic bir sey olmuyordu. einstein butun bu olgulari isik bir enerji paketidir teorisiyle aciklayabildi. iste buna photoelektrik etkisi deniyor, ve de kuantum fiziginin bu yuzden temellerinden birisidir...
ondan sonra de broglie geldi. temel dusuncesi, ulan sayet isik bir dalga ve ayni anda bir madde, acaba, bizim madde sandigimiz seyler dalga da olabilir mi?
ayni zamanda heisenberg belirsizlik teorisini ortaya atti. cogu kisinin yanildigi sey, belirsizlik teorisi her ne kadar da deneysel bir belirsizlik olsa, ayni zamanda fiziksel bir belirsizlik. mesela bir atomun boyutunu belirsizlik teorisiyle bulabilirsin! yani aslinda mekanikte gibi fiziksel bir kanun.
daha sonradan de broglie ile heisenbergin belirsizlik prensibi bilesti ve ortaya cikti ki, her maddeye eslik eden sonsuz tane olasilik dalgasi var! bazi olasilik dalgalari isiktan hizli bazilari ise maddeden yavas gidiyor, sacma bir sey. ama, bu dalgalar lineer olarak birbirine bagli ve vektorel olarak toplayabiliyorsun! sonuc, bu dalgalarin maksimum oldugu yerler, grup hiziyla hareket ediyor ve bu maddenin hizina esit!!!
yani her maddenin onlarin nerede olacagini belirleyen bir olasilik dalgasi var ve maddeyle beraber ayni hizda hareket ediyor!
