Kozmolojik Kanıtın felsefe tarihinde nereye kadar gittiği bilinmemektir, zira gerçekten çok temel bir çıkarıma dayanmaktadır. Evrenin bir nedeni vardır ve bu neden de Tanrı olmalıdır. Tanrının varlığına dair ele alınması gereken argümanların içinde bana kalırsa en dişli olanıdır. Fakat en dişli olanın ikna edici olması diye bir kaide söz konusu değildir elbette.
kanıt geleneksel olarak şu şekildedir:
1. Her şeyin bir sebebi vardır.
2. Hiçbir şey kendisinin sebebi olamaz.
3. Öyleyse sebebi olan her şeye geçmişten gelen bir şey sebep olmuştur.
4. Nedensellik zinciri zamanda sonsuza kadar devam edemez.
5. Nedensellik zinciri sonsuza kadar gidemezse demek ki bir ilk sebep var olmalıdır.
6. Tanrı, sebebi olmayan ilk sebep demektir.
7. Demek ki Tanrı vardır.
Bu argüman genelde Kelam Kozmolojik argümanı olarak bilinir.
1. Her şeyin bir nedeni varsa, Tanrı neden buna dahil değildir? Ve yine her şeyin bir nedeni varsa tanrının tanrısallığı sürekli geriye giden yaratıcılar silsilesi yüzünden yok olmakta gibidir.
2. Her şeyin bir nedeni olması gerekmiyorsa, evrenin nedensiz olmasının tanrının nedensiz olmasından daha doğal bir durum olduğunu düşünmeye ne sayesinde yöneliriz? Evren oldukça basit yapılardan ortaya çıkarak karmaşıklığa yürümüştür. Tanrı ise bir anda varsayılan ve evrenden çok daha kompleks olan indirgenemeyecek bir varlıktır. Dolayısıyla var olması, evrenden daha olasılık dışıdır. Çünkü doğal seçilim gibi ilkeler haricinde yaratan her zaman yaratandan daha karmaşıktır.
3. Bir ilk sebep varsa bile (nedenselliğin geriye doğru gidişini çelişkili gören anlayışın geçerli olması için hiçbir sebep yoktur) bu ilk sebebin her şeyi bilme, tam anlamıyla iyi olma gibi tanrısal vasıflara sahip olması gerekli midir? ilk sebep tanrısal vasıflarla tanımlanması zorunlu bir şey olmayabilir.
4. Kuramsal fizikçi Victor Stengerin dediği üzere fizik yasaları zamanda simetriktir. Yani aslında zamanda ilerlediğiniz yönün önemi yoktur. Geriye bile gitseniz yasalar aynı şekilde işler. Bu olgunun bize sunduğu hoş gerçek, olguların oluş sıraları vardır. Bir çeşit zamanda oluş sırası ya da zamanın başlangıcı veya sonu belirlenemeyecektir.
1. her şeyin bir sebebi vardır.
2. hiçbir şey kendisinin sebebi olamaz.
3. öyleyse sebebi olan her şeye geçmişten gelen bir şey sebep olmuştur.
4. nedensellik zinciri zamanda sonsuza kadar devam edemez.
5. nedensellik zinciri sonsuza kadar gidemezse demek ki bir ilk sebep var olmalıdır.
6. tanrı, sebebi olmayan ilk sebep demektir.
7. demek ki tanrı vardır.
hiçbir şey kendisinin nedeni olamaz derken tanrının kendi nedeni olduğunu söyleyerek çöken bir argümandır.
nedensellik zincirini başlatıp( ki her şeyin bir nedeni olduğunu söyler) daha sonra bu sonsuza kadar gidemez değip nedenselliği nedenin dışında durdurmaya çalışır.
oysa nedenselliği başlatıp sonra onu durdurmak işine geleni nedensellikle açıklayıp işine gelmeyeni nedensellikle açıklamamak olur.
bir önermenin tutarlılığı önerme sonuna kadar çizgisini korumasıyla mümkündür başta a dediğin şey ortada b sonucunda c olamaz.
bir şey a ise o şey a dır.
bir şeyin nedeni varsa her şeyin bir nedeni olmak zorundadır çünkü varlığın bizzat nedeni budur.
çünkü varlık nedensellik gerektirir diyen bu iddiayı ortaya atandır. madem varlık nedensellik gerektirir o halde var dediğimiz her şeyin bir nedeni olmak zorunda oluyor.
bu argümanın bazı modellerinde " var olmaya başlayan her şeyin bir nedeni vardır" önermesi vardır. dolayısıyla " tanrının nedeni ne ?" sorusu geçersiz olmaktadır.
zamanın b kuramı ezeli bir zamanı içeren teoridir. çeşitli okumalar yapılabilir bu kuram hakkında. dolayısıyla big bang öncesi bir zaman kavramından bahsedilebilir.
