1932-1933 yıllarında kolombiya ile peru arasında gerçekleşmiş savaş.
savaş, iki ülkenin amazonlardaki karmaşık sınır bölgesi ile ilgili olaylar nedeniyle başlamıştır. 1932 eylülü başlarında peru ordusu bu sınır bölgesinde ülkedeki bazı isyancılara müdahale etmek için askeri operasyon başlattı. bu tür operasyonlar, genelde kolombiya'nın görmezlikten geldiği vakalardı. bu sefer de baştan durum böyle gibiydi. ancak peru ordusunun, operasyon başladıktan 2 hafta kadar sonra bölgeyi kontrol etmek için amazon'da seyreden bazı ticaret gemilerinin yolunu kesmesi, kolombiya'da bir yurtseverlik feveranına yol açtı. nitekim bir gazete savaş açılmasını isteyen 10.000 mektup aldığını duyurdu. savaş açılmasını talep eden gösteriler oldu. konu meclise de ateşli şekilde yansıdı. böylece kolombiya, savaş için gerekli bütçe tahsisini ve yetkilendirmeleri yapma noktasına geldi.
ancak amazon bölgesinde kayda değer bir kolombiya askeri varlığı olmadığından, peru devlet başkanı Luis Miguel Sánchez, kolombiya'ya savaşta pek bir şans tanımıyordu. nitekim ilk aylarda kolombiya'nın pek bir etkinliği olmadı. ancak 3 aylık bir süreçte özellikle avrupa'dan temin edilen gemi ve uçaklarla kolombiya ordusu, dikkate alınacak bir savaş gücü halini aldı ve bundan sonra savaşın seyri değişti. kolombiya güçleri tarapaca şehrini ele geçirdi. bu arada 14 şubat 1933'te peru hava kuvvetleri , çok etkili olmasa da bir bombardıman gerçekleştirdi. (güney amerika'daki ilk hava savaşı da bu savaşta gerçekleşmiştir.) bombardıman nedeniyle kolombiya devlet başkanı Enrique Olaya peru hükümeti ile bütün ilişkileri kesti. ancak savaşın asıl önemli nedeni olan leticia şehrine bir saldırı başlatmadı, çünkü burası brezilya sınırına da yakındı ve burada çatışmalar olursa, olayın genişleyip brezilya'yı da savaşa çekmesinden endişe söz konusuydu.
30 nisan 1933'te, mecliste yaptığı bir konuşma sonrası, meclisten çıkışta, peru devlet başkanı sanchez bir suikaste uğradı ve öldürüldü. yerini alan oscar benavides savaşı sürdürmeye istekli değildi ve barış için temasları başlattı. leticia 'yı bir milletler cemiyeti komisyonuna teslim etmeye de razı oldu. iki ülke heyetleri rio de janeiro ' da masaya oturdular ve burada savaşı sona erdiren bir protokol imzaladılar. peru, protokolde, eylül 1932'de cereyan eden olaylar, özellikle kolombiya-peru ilişkilerine zarar verenler için üzüntülerini deklare etti. protokol ayrıca, daha önceki yıllarda (1922'de) iki ülke arasında amazon bölgesindeki sınır bölgesi ile ilgili imzalanmış olan salomon-lozano anlaşmasını teyit etti.
(not : savaştaki kayıp rakamlarının yaklaşık şöyle olduğu tahmin edilmektedir: peru : 150-250 kişi; kolombiya : 140-200 kişi. bu kayıpların ağırlıklı olarak amazon ormanı hastalıklarından kaynaklandığı belirtilmektedir.)
