orta asya türklerinin şimdi bile kullandığı alfabedir ancak her topluluk için alfabede bir kaç farklı harf kullandırılmıştır. bunun nedeni ise birbirlerini anlamakta güçlük çekmeleri içindir.
1990 yılında dağılan Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını kazanan Türk cumhuriyetlerinde ve bağımsızlığını kazanamayan muhtar cumhuriyetlerde (Tataristan, Başkurdistan, Yakutistan...) kullanılan alfabedir.
Bu alfabeden önce bu Türk topluluklarında Arap alfabesi kullanılıyordu. Bolşevik ihtilâli'nden sonra (1917) Bütün Sovyet cumhuriyetlerinde Latin alfabesi kullanılmaya başlandı. Ancak 1928'de Atatürk'ün harf inkılâbı ile Türkiye Cumhuriyeti Latin alfabesine geçince, Sovyet hükümeti siyasî bir kararla (1932 yılında) bu Türk cumhuriyetlerinde, her Türk topluluğunda farklı olmak kaydıyla, Kiril (Rus) alfabesine geçti.
Günümüzde bağımsızlığını kazanan bu cumhuriyetlerde Latin alfabesine geçme çalışmaları devam etmektedir. Azerbaycan, Türkmenistan Latin alfabesine geçmiş bulunmaktadır.
sadece rusya'da değil, ayrıca ukrayna, beyaz rusya, bulgaristan, karadağ * , makedonya *, sırbistan *, moğolistan, kırgızistan ve tacikistan'da da kullanılan alfabedir. sovyetler birliği 1991'de çökünce azerbaycan bu alfabeyi bırakarak latin alfabesine geçmiş, onu 1993'te türkmenistan ve 1995'te özbekistan izlemiştir. kazakistan 2017-2025 arasında kiril alfabesinden latin alfabesine geçmeye hazırlanmaktadır. ancak bu durum ülkedeki rus azınlığı etkilemeyecek. en son moldova daha sscb'nin parçasıyken 1989'da latin alfabesine geçti. ancak ülkedeki ukraynalı ve rus azınlıklar kiril alfabesini kullanmayı sürdürmektedir.
kopya çekmek için en iyi yönetmedir. kısa zamanda öğrenilir. ve kopya kağıdına bu alfabe ile yazılır. hocalar çakmaz bile baktıklarında sıradan kağıt sanırlar. o yüzden çok faydalı bir alfebedir. *
yazması latin alfabesinden daha zevklidir, ayrıca yazılar daha güzel görünür. seriye bağlayana kadar okuması biraz zordur -yani ben zorlanmıştım- ama onu da çözünce daha çok sevilir.
