Köle işçilik resmen başladı
--spoiler--
işverene, işçi kiralama yetkisi veren yasa yürürlüğe girdi. DiSK Başkanı Beko, yasanın kıdem tazminatını fiilen ortadan kaldırdığını, işçi simsarlığı dönemi başlattığını söyledi.
Türkiye iş Kurumu'nun hazırladığı özel istihdam bürolarına işçi kiralama yetkisi veren yönetmelik dün Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. işveren ve işçi arasında geçici iş ilişkisi kurulmasını öngören kanun tasarısı sendikaların tüm itirazlarına rağmen mayıs ayında TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilmişti.
Özel istihdam bürolarının çalışma esaslarını belirleyen yönetmelik dün yayınlandı. Özel istihdam bürolarına verilen yetki ile işçilerin işçi simsarlarına mahkum edildiğini belirten Devrimci işçi Sendikaları (DiSK) Başkanı Kani Beko, kıdem tazminatını fiili olarak yok edecek olan bu yeni çalışma düzeninin ihbar tazminatını da ortadan kaldıracağını söyleyerek, “1-9 arası işçi çalıştıran iş yerlerinde 5 işçiye kadar, 10'un üzerinde işçi çalıştıran işyerlerinde yüzde 25 oranında kiralık işçi çalıştırılabilecektir. Böylece kayıtlı istihdamın neredeyse yarısı bu kölelik büroları aracılığı ile güvencesiz çalıştırılacak” dedi.
Özel istihdam bürolarına geçici iş ilişkisini de kapsayacak biçimde işçi kiralama yetkisi verilmesi ile Türkiye'de emeği ile geçinen milyonların köle haline getirilmek istendiğini belirten Beko, işçileri işçi simsarlarına mahkum edecek olan geçici iş ilişkisinin istihdamda istikrarsızlığı beraberinde getireceğini ifade etti. Beko, “Reel sektörde düzenli iş hayatı giderek bozulabilir. Sadece işçiler açısından değil, işveren açısından iş barışını bozabilecek bir sistem. iddia edildiği gibi kayıt dışı istihdam da düşmeyecek. Çünkü işverenlerin tercih ettiği en esnek çalıştırma biçimleri kayıt dışındadır. Türkiye'de yüzde 40 olan kayıtdışı oranının da artma ihtimali yüksek” diye konuştu.
ÇARKLAR iŞVERENDEN YANA
Yönetmeliğin ‘geçici iş ilişkisi kurulmayacak halleri' belirleyen yedinci maddesindeki ‘geçici işçi çalıştıran işverenin, grev ve lokavtta geçici iş ilişkisiyle işçi çalıştıramayacağı' düzenlemesini de değerlendiren Beko, “işçiler, en temel demokratik hak olan grevi kullanıyor. Ancak yasak olmasına rağmen grev halinde işveren taşeron işçileri devreye sokuyor. Yasalara rağmen çarklar işverenden yana dönüyor” dedi.
AYM’YE iPTAL DAVASI AÇILDI
CHP aracılığı ile özel istihdam büroları yasasına ilişkin Anayasa Mahkemesi'ne dava açtıklarını hatırlatan DiSK Başkanı Kani Beko, “işçilerin işini, ekmeğini, geleceğini düşünüyorsak mutlaka orta çağ kölelik zihniyetinden farksız olan özel istihdam büroları yasasının Anayasa Mahkemesi'nce iptal edilmesi gerekir” diye konuştu.
--spoiler--
Kiralık işçi ile ilgili merak edilen her şey
--spoiler--
Kiralık işçi başvurusu nereye yapılacak? Kiralık işçiler ücretlerini kimlerden alacak? Hangi mesleklerden "hizmet bedeli" talep edilebilecek? Kıdem tazminatı alınabilecek mi? Kiralık işçi yasasıyla ilgili tüm detaylar bu haberde...
‘Kiralık işçi yasası' olarak da bilinen Özel istihdam Büroları Yönetmeliği yürürlüğe girdi. Buna göre çalışma hayatında kiralık işçi çalıştırma dönemi başladı.
BiR iŞLETME NE KADAR KiRALIK iŞÇi ÇALIŞTIRABiLECEK?
Kiralık işçi sayısı toplam işçi sayısının 4’te birini geçemeyecek. Ancak 10 veya daha az işçi çalıştıran işyerleri 5 işçiye kadar kiralık işçi çalıştırabilecek. Türkiye’de 10’dan az işçi çalıştıran 1.5 milyon işletme bulunuyor. 1 işçi çalıştıran işletme bile 5 işçiye kadar kıdem tazminatı ve 12 ay maaş yükümlülüğü olmaksızın kiralık işçi çalıştırabilecek.
KiRALIK iŞÇi ÜCRETiNi KiMDEN ALACAK?
iş ve işçi arayanlar özel istihdam bürolarına başvuracak. Özel istihdam büroları işveren ile geçici işçi kiralama, işçi ile de iş sözleşmesi imzalayacak. işveren işçi kiralama sözleşmesi karşılığında özel istihdam bürosuna ücret ödeyecek. Özel istihdam bürosu bu bedelden kendi komisyonunu aldıktan sonra işçinin ücretini ödeyecek.
ÜCRET ÖDENMEMiŞSE…
Geçici işçi çalıştıran işveren, işçinin ücretinin ödenip ödenmediğini her ay kontrol edecek. Ücret ödenmemişse, özel istihdam bürosunun alacağından mahsup etmek suretiyle işçinin parasını doğrudan banka hesabına yatırabilecek.
KiRALIK iŞÇi ÇALIŞTIRMA KOŞULLARI
Mevsimlil tarım işlerinde ve ev hizmetlerinde kiralık işçi kullanılabilecek. işveren hamilelik, askerlik, yıllık izin ve hastalık hallerinde geçici işçi çalıştırabilecek. Geçici işçiler, doğum ve analık iznine çıkan kadın ile askere gidenler işe dönene kadar çalışabilecek. Mevsimlik tarım ve ev hizmetlerinde çalışanda süre şartı aranmayacak.
ÖNGÖRÜLEMEYEN ARTIŞ
işyerinde iş hacminin “öngörülemeyen şekilde” artması durumunda işçi kiralama yöntemi kullanılabilecek. Ancak uygulama 4 ay ile sınırlı olacak ve iki kez tekrar edilebilecek.
TALEP OLDUKÇA ÇALIŞILABiLECEK
Geçici işçiler, özel istihdam bürosundan talep oldukça bir işte çalışabilecek. Talep gelinceye kadar bekleyecek.
O MESLEK SAHiPLERiNE “HiZMET BEDELi” TALEBi
Özel istihdam büroları işe yerleştirdiği profesyonel sporcu, teknik direktör, antrenör, manken, fotomodel ve sanatçılar ile genel müdür veya bu göreve eş ya da daha üst yönetici pozisyonlarında işe yerleştirilen kişilerden “hizmet bedeli” alabilecek. Bunun dışındaki işçilerden hiçbir ücret talep edemeyecek.
HANGi DURUMLARDA KiRALIK iŞÇi ÇALIŞTIRILAMAYACAK?
Kamu kurum ve kuruluşları ile yer altı maden işlerinde geçici işçi çalıştırmak yasak olacak. Toplu işten çıkarma yapan kurumlar 8 ay kiralık işçi çalıştıramayacak. Grev ve lokavt uygulanan işyerlerinde de geçici işçi çalıştırılamayacak.
SÖZLEŞME FESiH ŞARTI
Geçici işçi ile özel istihdam bürosu arasında yapılacak iş sözleşmesinde, işçinin ne kadar sürede işe çağrılmaması durumunda sözleşmeyi “haklı nedenle” feshedebileceği belirtilecek. Belirlenecek süre 3 ayı geçemeyecek. Özel istihdam büroları hiçbir şekilde işçiye sözleşme dayatamayacak
KIDEM TAZMiNATI
Özel istihdam bürosu işçi ile imzalayacağı sözleşmeyi sadece geçici işçi talebi olan dönemle sınırlı tutarsa, işçinin kıdem tazminatı hakkı doğmayacak. Yönetmelikte, bu konuda engelleyici bir hüküm bulunmuyor.
SOSYAL HAKLAR
işyerinde asıl işçilere tanınan yemek, ulaşım, kreş gibi hizmetlerden geçici işçiler de yararlanacak. Geçici işçiler, çalışmadıkları dönemde ise özel istihdam bürosundaki eğitim ve çocuk bakım hizmetlerinden faydalanacak.
--spoiler--
