filmde, artık yaşlanmış, bir ayağı çukurda olan gülsüm teyze, giritli mehmet efendi'nin dükkanına gelip kefenini alıyor, mehmet efendi ise kefenden herhangi bir ücret almıyor, ücret almadığı gibi gülsüm ninenin ömrü uzun olsun diye ona kumaş hediye ediyor ki dikinip giyinsin...
ne güzel adetler, ne güzel esnaflık...
bizim kültürümüz, adetlerimiz gerçekten insanlığa ders niteliğinde şeyler.
işte burada bir detay var, kefen bezi hazırlanırken dualar okunuyor, sırA kesme işine geldiğinde mehmet efendi kefen bezini makasla kesmiyor, dişleri ile yırtıp eli ile kesiyor.
"neden kefeni makasla kesmiyorlar acaba?" diye düşündüm bu sahneyi izlediğim zaman.
bu ritüel islamiyetten önceki türklerin uyguladığı bir davranış.
ölünün karnına bıçak konması da aynı şekilde.
kefeni makasla kesmiyorlar çünkü kefen bizim kültürümüzde önemli bir detay.
kefen ile ilgili atasözlerimiz, deyimlerimiz var.
en bilineni tabi ki; (bkz: kefen parası)
işte kefen bu kadar önem verdiğimiz bir şey.
ama makas ise hep olumsuz anlamlar yüklenmiş bir nesne.
makas pek çok kültürde olduğu gibi, türk kültüründe de uğursuzluk sayılıyor.
makası sürekli şaklatmak, makasın ucunu açık bırakmak, birine makas vermek hep hayırsızlığa yoruluyor.
bunlar tabi batıl inanç, ama inanç işte.
gerek eski türk inanışlarında, gerek islamiyette öldükten sonra bir yaşama inanış söz konusu olduğu için, işte uğursuzluk delaleti sayılan bu makas, iki dünya arasında geçişin en önemli parçası olan kefeni kesmek için kullanılırsa ölüye uğursuzluk getireceğine inanılıyor ve bu yüzden kefene makas vurulmuyor, kefen makas ile kesilmiyor...
hoş, şimdi böyle adetler de kalmadı.
veriyorlar makası kefene, hunharca kesiyorlar...
