bu duruma çıkmaz adı veriliyordu, ortada tartışılarak çözülecek bir durum yoktu. iki tarafta kendisinin haklı olduğunu düşünüyor ve çözüm üretilemiyordu. mantıklı önermelerle durumu çözmenin imkansızlığı; şahit, kanıt, önerme eksikliğinden kaynaklanıyordu. erkek kısmı; "aşkım valla bakmadım", "iki gözüm önüme aksın bakmadım", "ata demirer'le sevişeyim ki bakmadım" dese, ya sözüne inanılmayacak ya da "sen ata demirer'le mi sevişmek istiyorsun?", "sen ata demirer'in göğüslerini mi beğeniyorsun?" gibi suçlamalarla karşılaşacaktı.
ne kadın, ne de erkek sözünü ispatlayamayacak, kadın hep baktığını sanacak, oğlan ise sürekli bakmadığını iddia edecekti. iki taraf ta kendince mantıklı argümanlar üretecek, ama bu argümanlar karşılıklı olarak birbirlerine mantıksız gelecekti. çıkmaz kavgalar, istanbul'un çıkmaz sokakları misali her yeri sarmış durumdaydı. ilişkilerde yaşanılanlara şımarıklık, kıskançlık ya da paranoyaklık sebep olurdu. fakat benzeri kavgalar sadece ilişkilerde yaşanmıyordu;
- tanrı vardır
+ tanrı yoktur
- vardır
+ yoktur
- ...
+ ...
- vardır
+ yoktur
argümanlar bu durumda da havada uçuşacaktı, inançlı; "radyo dalgalarını da göremiyoruz ama varlar" diyecek, ateist ise çok tanrılı dinler ile tek tanrılı dinler arasında ki benzerliklerden dem vuracaktı. birbirlerini ikna edemedikleri için, polemiklerden polemiklere koşacak, bir süre sonra gerilecek, muhtemelen birbirlerinden nefret ederek, saygısızlık seviyesine ulaşacaklardı. oysa karşıt düşüncelere saygılı olmak, kısır tartışmalara girmemek en kolayı ve güzeliydi, hele ki inanç ile ilgili bir konuda, zira inanç; kişiseldi, mahremdi, kutsaldı. ateistin kabul edebileceği bir şahit, bir görgü tanığı ise asla gelmeyecekti, hem yahya kemal beyatlı bunu yıllar önce belirtmişti;
"bir çok gidenin her biri memnun ki yerinden,
bir çok seneler geçti; dönen yok seferinden."
başkalarının göğüslerine ve inançlarına yan gözle bakmamak en güzeliydi.
hoşgörü ise; arabamızla çıkmaz sokağa girip, çıkmak için geri vitese taktığımızda, bize gel gel yapan değnekçiydi.
ilkokul çocuklarının "benim babam, senin babanı döver" tartışmasıdır. Uzadıkça iki tarafta daha çok bağırarak tekrarlamaya başlar; sonunda öğretmenleri gelir, ikisini de döver.
