Kazan Kremlini’nin içindeki Tatar Gotik Mimarisi'nin en iyi örneklerinden sayılan Süyünbike Kulesi hakkında birçok efsane anlatılır. Bunlardan birine göre Prenses Süyünbike, kuleyi 1549 yılında ölen eşi Sefa Giray Han için yaptırmıştır. Bir diğer efsanede ise kulenin, Kazan’ın fethinden sonra Korkunç ivan’ın emri üzerine 7 gün içinde yapıldığı söylenir. Hatta Korkunç ivan’ın Prenses Süyünbike’yle evlenmek için böyle bir jest yaptığını iddia edenler de var. Ancak tüm bunların sadece bir efsane olduğunu unutmamak gerek...
Kazan Kremlini’ndeki bir diğer önemli yapı da Ortodoks ve Hıristiyan dünyası için büyük önem taşıyan Blagoveşçenski Kilisesi... Bu kilisenin yeri bizzat Korkunç ivan tarafından belirlenmiştir ve 16. yüzyıldan bu yana çok az bir değişikliğe uğrayarak günümüze kadar korunmuştur.
Ancak Kazan Kremlini’nin en göz alıcı yapısı, şüphesiz, masmavi rengiyle Kul Şerif Camii’dir. 2005 yılında tamamlanan Kul Şerif Camii, Kazan’daki eski “Han Camii’nin projesine göre inşa edildi. Türk mühendis ve mimarlar da caminin inşa sürecinde aktif rol oynadı. Böylelikle Kazan Kremlini’nde küçük bir alanda farklı dinlerin ibadethaneleri yan yana yükseldi.
Rehberimiz Zülfiya Ahmadullina bu önemli noktaya şöyle bir parantez açıyor:
‘’Zaten UNESCO’nun veriliş nedenlerinden biri de hem Tatar, hem Rus Ortodoks kültürünün yan yana bir diyalog içerisinde olmalarıdır. Mesela Blagoveşçensk Kilisesi haçlarıyla Kul Şerif Camisinin minareleri aynı hizadadır, bu iki millet ve iki din arasındaki dostluğu, diyalogu sembolize etmelerindendir.
Genelde Türk turistleri hayran bırakan nokta şudur ki; burada Kazan Hanlığı dönemi çok iyi yansıtılmış. Hem binalarında, hem yapılarında bu görebilmekte ve şunu belirtmek gerekir; O dönemde Astrahan Hanlığı, Sibirya Hanlığı vardı ama bunlar arasında sadece Kazan Hanlığı’nın kirmeni kalesi günümüze kadar gelebilmiş. Yine UNESCO’nun geliş nedeninin ikinci sebebi de o dur ki, tek ayakta kalan Tatar Kalesi olarak önem taşıyor’’.
Kazan Kremlini’ni anlatırken, işlevi ve Rusça’daki karşılığına değinmemek olmaz. Kremlin, Rusça’da surlar, kuleler ve gözetleme noktalarıyla donatılmış kale duvarlarıyla çevrili şehir anlamına gelir. Kazan Kremlini de Kazan kentinin kalesi olmuştur. Rusya’nın birçok farklı noktasında onlarca Kremlin bulunur. Bunların en ünlüsü tabii ki kırmızı rengiyle büyüleyici bir güzelliğe sahip olan Moskova Kremlini’dir. Kazan Kremlini’ni Moskova’dakinden ayıran noktaları, rehberimiz Zülfiya Ahmadullina anlatıyor:
‘’Moskova Kremlini bilindiği gibi barış döneminde yapılmış. Bizim kremlinimizde 16. yüzyıldan 20. yüzyılların başına kadarki binaları bir arada görebilirsiniz. Bu çok nadir görünen bir özellik çünkü genelde Kremlin’lerin tek bir tarihi vardır. Ama bizim Kremlin’in en başta gelen özelliği değişik senelere, değişik dönemlere ait binaların bir arada bulunmuş olmasıdır. Ve diğer Kremlin’lerden farklı kılan en başta gelen özellik, tabi ki birkaç kültürün bir arada bulunması, hem Tatar-Müslüman kültürünün hem Rus-Ortodoks kültürünün, hem dışarıdan gelen ticaret yollarıyla gelen diğer kültür ve geleneklerin burada mimari olarak yansıtılmış olmasındandır’’.
Değerli dinleyiciler, Tataristan’ın başkenti Kazan’a gelen turistler genellikle klasik bir Rus şehriyle karşılacağını düşünür. Ancak Kazan’ı gezdikten sonra; Tatar ve Rus kimliğiyle, islam ve Hristiyanlık dinlerinin ahenk içinde bulunduğu bu kentin benzersiz olduğunu fark eder.
i
