Kayıngillerin örnek bitkisi olan,30-40 m boyunda,2 m çapında, kışın yapraklarını döken,kerestesi beyaz ve değerli olan bir orman ağacı Fagus orientalis).
25 metre boyunda ve 15 metre tepe çatısına sahip bir kayın ağacı saatte 1.5 kilogram oksijen üretiyor. Kayın ağacı bir yıl içinde 300 kilogram zehiri emiyor ve dışarı süzüyor. 100 yaşındaki bir kayın ağacı saatte yaklaşık 40 kişinin çıkardığı 2.35 kilogram karbondioksiti tüketiyor. 100 metrekare alanda yer alan 25 metre boyunda ve 100 yaş civarındaki bir kayın ağacı, kökleri ve kılcal damarları aracılığıyla yılda 30 bin litre su çekiyor ve verimli toprağın akmasını önlüyor. *
40 m. boya ulaşabilen kayınların düzgün ve silindirik gövdeleri vardır. 6-9 cm uzunluktaki dalgalı kenarlı elips şeklindeki yapraklarının sonbahardaki kırmızı rengi çok etkileyicidir. yağlı meyveleri doğada yaban hayvanları için önemli bir besin kaynağıdır.
Avrupa kayın ağaçlarının tohumlarından elde edilen yağ, yemek yağı olarak margarin endüstrisinde kullanılır. Kayın katranının distilasyonundan antiseptik olarak kullanılan kreozot elde edilir. Bu da dıştan romatizma ve deri hastalıklarına karşı kullanılır. Kabuklarının suda kaynatılmasıyla elde edilen su yüz lekeleri ve çilleri giderir.
eski türkler kayın ağacını kutsal sayardılar. bir saygı ifadesi olarak da 'bay kayın' derdiler.
türk şaman inancına göre bay kayın, umay ana ve bay ülgen tarafından gökten indirilmiştir.
uygur türkleri arasında atalarının bu kayın ağacından türedikleri söylenceleri vardır.
tatar başkurt türkleri ise kayın ağacına adak adarlar.
ülkemizde iki türü vardır. daha çok kuzey bölgelerimizde görülür. gövdesi düz ve silindirik biçimlidir; kendi başlarına ya da çam, meşe gibi ağaçlarla karışık ormanlar oluştururlar. meyvesi, doğada bazı hayvanlar için önemli bir besin kaynağıdır.
- kayın ağacının 10 kadar türü vardır.
- ülkemizde doğu kayını yayılmıştır.
- türkiye’de yetiştigi yerler: marmara, ege ve karadeniz bölgesidir.
- kayın, düşük sıcaklığa uzun süre dayanır. gölgede daha sağlıklı yetişir.
- 700 yıl kadar yaşar. mobilyası değerlidir. meyvesine nus denir.
evli olanların yaşadığı, evlenince pek çok insanın bir sürü edindiği akrabası. kayın anneniz olur, ona kayınvalide veya kayın anne, yani kaynana dersiniz. kayın babanız olur, kayınpeder veya kayın ata, yani kaynata dersiniz. kayınbiraderiniz olur, eşinizin kardeşi, o da yoksa yandan kayınlarınız olur, onlar da eşinizin kuzen veya yakın akraba, sülalesi...
