"katı olan her şey buharlaşıyor, kutsal olan ne varsa kirletiliyor ve sonunda insan makul akılla, yaşamdaki asıl koşullarıyla ve kendi türüyle ilişkileriyle yüzleşmek zorunda kalıyor."
Kutsalın, normun, sözü edilemezin, sorgulanamaz ve Postulat gibi doğruluğu kendiliğinden sahih olan her şeyin artık gökten indiriliyor olduğunu, kaskatı şeylerin ezilebildiğini ve hatta buharlaşıyor olduğunu, önceleri sorguya mahal olmaksızın doğru kabul edilen her şeyin artık herhangi bir ön kabul ile bile ele alınmadığını söyler.
Burası pekala doğru ama insan, bunların yerine başka şeyler koymuştur. Önceden tanrı herhangi bir isimle her şeyin temeli, merkezi iken ondan kutsiyeti, meşruiyeti ve mevkii alındı.
Bu bir gelişme idi ama daha sonra yerine ismi değiştirilerek insan konuldu. Dini buyrukların yerini, hümanist buyruklar aldı. Kökten kabulün yerini, sorgulamaksızın tolere etmek aldı, sözü edilemez dini değerlerin yerini aksi söylenemez değerler aldı. Değişen sadece isimdi ama ortada hala aynı derecede katılık var.
Katı olan buharlaştı ama gaz halinden eskisinden farklı bir formda yeniden katıya döndü. Belki Bugün dünden daha katı.
marshall berman'ın modernizmi pek çok açıdan ele aldığı kitap.
faust'tan yeraltından notlar'a, nietzsche'den marx'a, weber'den baudelaire'e, new york'tan petersburg'a, paris'e pek çok açıdan, geçmişten günümüze modernizm değerlendirmesi yapar berman kitapta. dili, anlatımı güzeldir. berman'ın kitabı sunuşu harikuladedir. fazlasıyla cezbeder insanı kitabı okumak adına.
"modern insanoğlu kendini büyük bir değer boşluğu ve yokluğunun, öte yandan da göze çarpar bir imkanlar bolluğunun tam ortasında buldu."
"20. yüzyıl yazar ve düşünürlerinin modernlik hakkında söylediklerine kulak verecek ve bunları yüzyıl öncesiyle karşılaştıracak olursak, perspektiflerin köklü biçimde düzleştiğini ve imgelem menzilinin daraldığını görürüz. 19. yüzyıldaki düşünürlerimiz, modern hayatın hem coşkun hayranları hem de düşmanlarıydı. yorulmak bilmeksizin belirsizlik ve çelişkilerle boğuşuyorlardı. kendilerini alaya almaları ve iç gerilimleri, yaratıcı güçlerinin en büyük kaynağıydı. 20. yüzyıldaki halefleri ise katı kutupsallıklara ve dümdüz bütüncülleştirmelere yönelir oldular. modernlik ya körü körüne ve eleştirisiz bir hayranlıkla kucaklandı, ya da eski yunan tanrılarının olimpos'una benzer yeni bir tepeden bakışla ve horgörüyle aşağılandı. her iki durumda da insanlar biçimlendirilemez, değiştirilemez, kapalı, yekpare bir yapı olarak algılandı. modern hayata açık bakışların yerine kapalı bakışlar yerleştirildi. "hem o/hem bu" yerine "ya o/ya bu" geldi."
"başka bir modern tip de geçmişin parodilerine atar kendini: "tarihe gereksinim duyar, çünkü tarih bütün kostümlerin saklandığı bir depodur onun için. hiçbir giysinin üstüne tam oturmadığını fark eder" -ne ilkel ne klasik, ne ortaçağ ne şark-. Modern bir insanın "asla iyi giyimli görünemeyeceği" gerçeğini bir türlü kabul edemediğinden "bir onu, bir ötekini dener durur".
Berman'ın Katı Olan Her Şey Buharlaşıyor adlı kitabı bulunmaktadır. insanları etkileyip modernizm, postmodernizm, kapitalizm, kent-toplum ilişkileri konusunda onları yazmaya teşvik etmiştir. Avrupa'nın kentlerini, Amerika'nın simgesel öğelerini, düşünceleri somut olarak ortaya koyar.
özünde yenileyici bir özyıkımın olduğu modernizmin küreselleşmeyle birlikte kendini yıkarak yenilemesi ile alakalı yani otoyolların,sokakların,caddelerin bir zamanlar insanlar tarafından rahatca kullanılırken şimdi ise sokaklarda,caddelerde birer canavarların üremesinden kaynaklı kişilerin yaşadığı dünyadan uzaklaşması,dünyaya yabancılaşmasından bahseden okunması gereken gerçek bir kitap.Parantez açarak söylemiş olursak herşeyin artık metalaştığı,maddeleştiği ve kültürün bile değişik olduğunu söylesekte öncelerden şimdi artık herşyin ortak kullanımı,bu ortak kullanılan kültürün yankılarının birbirinden farksız olduğunu anlatan bir eser.
Düşünen ve tartan insanları; Modern hayatın insandan, insanı insan yapan şeyleri götürdüğü kanısına vardıran, düşünmeyen koyunlara saçmalık izlenimi veren bir Marshall Berman kitabı.
modernizm'e bir çok göndermede bulunan kitap. özellikle Faust'a yönlendiriyor bazı bünyeleri. Faust'a girip de çıkamamak gibi bir yan etkisi de oluyor hatta.
degismeyen tek sey degisim temelli bir laftir. buradaki vurgusu ise; "guvendiginiz daglara kar yagicak gencler" ya da "eski camlar bardak olabilir"dir.
marks ve engels'in kaleme aldığı manifestoda geçen bu söz, aslen burjuvazinin ve kapitalizmin toplumda yarattığı değişiklikleri özetlemektedir. eskinin kadim ve yıkılmayacağı sanılan duvarlarının bizzat bu yeni sınıfça yıkıldığını ve iktidarın gözle görülür bir biçimde maddi bir güce dönüştüğünü söylemektedir bu sözle marks ve engels.
"marks söylemiş, vay dinsiz imansız" diyecek kadar gerizekalı varlıkların şöyle oturup bir düşünmesi gereken vecize. ne demiş acaba bu adam? "Katı olan her şey buharlaşıyor, kutsal olan her şey dünyevileşiyor" derken ne demek istemiş acaba?
''karl marx'' ın endüstri devrimi ile birlikte feodal ilişkilerin çözülmeye ve parçalanmaya başladığını ifade ettiği sözüdür. değerler değişiyor, asla tartışılamayan kavramlar gündelik hayatın tartışma konusu oluyor. katı olan her şey feodalizmden sonra buharlaştı. postmodernizm ile birlikte aslında üzerimize yağıyor.
marx'ın en en ünlü, en güzel, en sevilen sözlerinden biridir. tam olarak şöyle der;
"Katı olan her şey buharlaşıyor, kutsal olan her şey dünyevileşiyor ve en sonunda insanlar hayatın gerçek koşullarıyla ve diğer insanlarla ilişkileriyle yüzleşmeye zorlanıyor. Modern burjuva toplumu, böylesine kudretli üretim ve mübadele araçlarının bir araya getirmiş olan bu toplum, yer altı güçlerini kontrol edemez bir büyücüye benziyor."
