özellikle içinde yaşadığımız coğrafyaya ve akabinde küresel sisteme etkisi göz önüne alındığında bu konu hakkında bir entry dahi girilmemiş olması sözlüğün durumunu oldukça iyi anlatıyor. neticede sol tarafta eriyecek olsa da belki bir kaç ilgili kimse okur diye biz üzerimize düşeni yapalım naçizane.
Körfez'in iddialı ülkelerinden katar. dünya bankası'nın verilerine göre (http://data.worldbank.org/country/qatar ) 2,235 milyon. 11,610 km2'lik bir ülke. Körfez ile çevrili olduğundan tek kara komşusu Suudlar elbet. Ekonomik olarak küçümsenmeyecek veriler içeriyor elbet. Katar dünyanın en büyük sıvılaştırılmış doğalgaz üretici konumunda. Rusya ile yaşanan uçak krizi esnasında baya konuşulmuştu Türkiye'de bu mesele. En büyük gelir kalemini petrol ve doğalgaz ticareti oluşturuyor bu durumda. yine dünya bankası verilerine göre 187,7 milyar dolarlık milli geliri, 83.900 $ kişi başına düşen milli geliri mevcuttur. (veriler 2015, 2016 rakamlarını bu ay açıklayacak dünya bankası) uluslararası stratejik çalışmalar merkezi rakamlarına göre 2014 askeri harcaması 3,7 milyar dolar seviyelerinde.
( https://csis-prod.s3.amaz...428_military_spending.pdf ) linkini atalım merak eden incelesin. daha güncel rakamlar sipri'de var. https://www.sipri.org/
peki neden katar'da bu yaşananlar? En büyük sebebi katar'ın son yıllarda izlediği bağımsız dış politika ve Arapların bir kısmı için önem arz eden Müslüman kardeşler gibi hareketlere olan desteği. Katar çok yönlü bir dış politika yürütüyor ve oldukça ılımlı davranıyor. iran'la, S.Arabistan'la, HAMAS'la, Batı'yla, Türkiye ile iyi ilişkiler içinde Katar. Proaktif ve çok yönlü bir dış politika yürütüyor. 1981'de KiK kurulduğunda hedef Körfez için ortak dış politika ve hedeflerdi. Elbette bu pastanın en büyük payını Suudlar alıyordu. Yıllar geçtikçe Katar Suudların şemsiyesinin altından uzaklaşmaya başladı. BEA'de KiK içinde gelişim gösterdi ancak BEA iç ve dış siyasetinde her zaman ingiltere ve S.Arabistan'a bağlı kalmayı tercih etti.
yeni haftaya ambargolarla uyanan katar özellikle S.Arabistan tarafından yemen'de husilere destek vermekle, genel olarak Müslüman Kardeşlerin safında yer almakla hatta daha da ileri götürerek DEAŞ ve El Kaide'ye destek vermekle suçlanıyor. ihvanı bir kenara bırakırsak diğer iki örgüt küresel bazda terör örgütü kabul ediliyor. Suudların en büyük destekçisi işe demokrasi katili dikta Sisi rejimi.
Aslında kriz zamanlama itibari ile sanki geliyorum dedi gibi. bir kaç hafta önce Katar ajansları tarafından ABD'ye karşı iran'ın yanındayız gibi açıklamalar geldi. Sonradan yalanlanmış olsa da bu ABD için rahatsız ediciydi. Katar Suudi Arabistan'ı da siyonist israil ve Sisi ile bölge ülkelerine karşı işbirliği yapmakla suçluyordu. Katar'ın Türkiye ile olan iyi ilişkileri de bu kriz için bir sebep konumunda. 2014'de de benzer bir kriz yaşanmıştı ve 8 ay sürmüştü. Şimdi ise benzer bir durum geçerli ve uçuşlar durmuş gıda tırları ambargo altında beklemekte. Katar'ın ülke dışında 335 milyar dolarlık kaynağı bulunuyor ve bu leş kargaları için iştah kabartan bir durum. Bölge'de belli bloklar oluşmuş durumda. Katar, Türkiye, Fransa bloğunun karşısında S.Arabistan, BEA, Mısır, israil ve ABD bloğu duruyor. Küresel güçler Katar'ın politikalarını kontrol etmek istiyor. Bölgenin S.Arabistan'ın tekelinde olmasını istiyorlar. Çünkü S.Arabistan ABD'nin sözünden çıkmaz. Katar'ın büyümekte olan gücü hem KiK'te hem de Körfez geneli ve Ortadoğu'da rahatsız edici. Türkiye gibi bağımsız aktörlere Ortadoğu'da yer yoktur. Krizin Tramp'ın S.Arabistan ziyareti sonrası gerçekleşmesi ise bir çok spekülasyonu ortaya çıkartıyor. ABD ile S.Arabistan arasında 110 milyar dolarlık yeni bir silah anlaşması imzalandı. Şu ya da bu şekilde Katar'ı içinde bulundukları bloktan sıyırmaya çalıştıkları bir gerçek. Katar'ın hem Türkiye hem de iran ile ilişkilerinin bu denli iyi olması Körfez'in babaları için risk teşkil ediyor. Türkiye daha önce iran ile yaşanan krizlerde olduğu gibi arabulucu rolü üstleniyor. Fransa'nın bu noktada ABD ile yaşanacak diplomasi trafiği önemli olacaktır. Suudların tavrı değişmeyecektir. Bu noktada Katar'ın üstündeki tıkanıklığı açacak manevra nereden gelecek merak konusu.
