moğol ve uygur türkleri'nin 2500 yıl önce çin'in sincan bölgesinde tanrı dağları'ndan turfan havzasına değin inşa ettikleri sulama kanalları ağıdır. taklamakan çölü'nün 110 metre altında ve toplam 5100 kilometre uzunluğunda, halen daha çalışır durumdaki, mühendislik harikası karızlar, 6000 km uzunluğundaki çin seddi dünyadaki her insan tarafından bilinip, dünya medeniyet mirası olarak kabul edilmişken; nedense türkler tarafından bile neredeyse hiç bilinmemekte ve öğretim hayatları boyunca kamburlarında taşıdıkları kilolarca kağıt yığını kitap içinde de adı dahi geçmemektedir. göçebe, yağmacı, barbar türkler acaba niye zahmet edip de böyle birşey yapmış olabilirler diye düşünmek de fayda var.
