dereye karpuz salmanin zor oldugu andir derenin guldur guldur akmasi. bizim yaratici hemşehrilerimiz de karpuzu bu akintiya birakmak icin bir laylon torbaya koyup suya birakirlar. hem piknik olayinin heyecanini kacirmamak, hem sohbete ortak olmak hem de karpuzu kaybetmemek icin posetin agzina ip baglanir. etrafta bulunan uygun bir agac veya masa bacagi varsa ne ala. eger yoksa guzel yurdum insani ipin bi ucunu ayagina baglar.
bir başka yöntem de - ki bu pek gerçekçi gelmemektedir düşününce- karpuzu ortadan bölüp güneşe koyma yöntemidir.
küçüklüğümüzde komşumuzun uyguladığı bu yöntem basittir, karpusuzn ikiye bölünüp güneşe konması neticesinde soğuduğuna inanılır. mucizevi etkileri vardır.
karpuz soğumakta mıdır peki bu yolla ? komşu yapınca soğuyordu(bi dümen olma ihtimali mevcuttur) lakin ben yapma teşebbüsünde bulunmuştum bir piknikte. karpuz mundar olmuştu !
karpuzu doğrudan güneş gören bir yere bölmeden koymaktır. bölersen soğuma gibi bir durum olmaz. bölmeden konulduğunda buzdolabı soğuuğ gibi bir soğuklukta afiyetle gümbürdetirsiniz. hele ki bu sene karpuzu yollara dökerken üreticiler bol bol yiyin .
karpuzumuzu ortadan vs. bölmeden güneş gören bir yere su dolu bir legenin içine bırakalım. karpuzun çeperlerine degen su güneşten dolayı ısınıp buharlaşacak ve karpuzun ceperi ile su arasında bir ısı alışverişi gerçekleşecektir. buharlaşan su karpuzun çeperlerindeki ısıyı alacak, bu da kısmen karpuzun sıcaklıgını azaltacak ve sogumasına sebep olacaktır.
legen ve su olmaması durumunda ise karpuzun kabugundaki su ile karpuz arasındaki ısı alışverişi de aynı duruma sebep olur lakin aynı soguma gerçekleşmez.
yüze sürülen kolonyadan sonra serinleme olayı da aynı mantıkla gerçekleşmektedir.
hatta buzdolabının çalışma ilkesi de bu termodinamik mantıktan geçmektedir. ortada bir hurafe yoktur efenim...
içine buz gibi 1 şişe tekilayı enjekte ederek hem soğumasını hemde olağan üstü bir tada kavuşmasını sağlayabilirsiniz. eee tabi yanınızda birde buzluk varsa 30 dakikada sölene başlarsınız o ayrı.
18'lik yağ tenekesine su doldurulur, karpuz içine salınır sonra bir bardak 33'lük üre gübresi atılır tahmini olarak 1 bardak yeterlidir, üre suda kimyasal reaksiyona girer ve kendini ısıtmak için çevredeki ısıyı hayvani şekilde emer ve su da, karpuz da buz gibim olur sonra karpuz çıkarılıp yıkandıktan sonra yenir.
uydurma yöntem olmayıp zeki çiftçilerimizin tarlada bu soğutma yöntemini kullandığına kendim şahit olmuşumdur...
