Karlofça muahedesi ile Osmanlı devletinin ilk defa toprak yitirdiğini söylemek yanlıştır. Zira 1402 Ankara savaşından sonra da toprak yitirilmiştir. Bunun gibi Osmanlı devletinin elinden çıkıp geri aldığı topraklar olmuştur. Karlofça tedenninin başladığı muahededir denilebilir.
polonyalıları yenmemize karşın avusturya ve venedik'e yenildiğimiz için podolya ve ukrayna bölgelerini polonya'ya vermek zorunda kaldığımız antlaşmadır. Bu arada anlaşmanın imzalandığı yer olan karlofça * bugün sırbistan'a bağlı voyvodina bölgesi sınırlarındadır ve şimdiki adı sremski karlovci'dir.
ingiltere ve hollada elçilerinin aracılığıyla yapılan görüşmeler sonunda, osmanlı ile avusturya, venedik, lehistan arasında imzalanan antlaşma.
antlaşmaya göre: mora yarımadası, dalmaçya kıyıları ve ayamavra adası venediğe verildi. podolya ve ukrayna lehistana verildi. temeşvar ili ve banat yaylası hariç bütün macaristan ve erdel avusturya' ya verildi. antlaşma 25 yıl sürecek, avusturya'nın garantisi altında olacaktır.
bu antlaşma sonucunda:
türklerin avrupa da ilerleyişi durdu ve geri çekiliş başladı. avrupalılar osmanlılara karşı savunmadan saldırıya geçmişlerdir. osmanlı devleti ilk defa büyük çapta toprak kaybına uğradı. duraklama devri sona ermiş, gerileme devri başlamıştır. osmanlı devletinin orta avrupa egemenliği sona ermiştir.
kısacası birçok şeyin içine eden bir antlaşma olmuştur.
osmanlı devleti 'nin uzun bir zamandan sonra ilk kez ciddi anlamda toprak kaybına uğradığı ve yenilgiyi kabul etmek zorunda kaldığı 1699 tarihli antlaşmadır. osmanlı devleti bu anlaşma sonrası kaybettiği yerleri geri alma çabalarına girmiş ve bazı kısmi başarılar elde etmiş (bkz: mora yarımadası), ancak neticede eski sınırlarına ulaşma şansının olmadığını da anlamıştır.
1683 viyana kuşatmasını sırf şan şöhret uğruna gerçekleştiren Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'nın muvaffakiyetsizliğinden sonra Avusturya ve çeşitli haçlı kuvvetlerinin saldırısıyla Osmanlı Devleti 1699 yılında Karlofça Anlaşmasını imzalamak durumunda kalıyor.ve batıda ilk büyük ölçüde toprağını kaybediyor.ve bu anlaşmayla Osmanlı Devleti gerileme şürecine girmiştir.
osmanlı'da duraklama döneminin bitişi, gerileme döneminin başlangıcı olarak kabul edilen, 26 Ocak 1699'da imzalanan antlaşmadır. onaltı yıl dört cephede süren osmanlı - kutsal ittifak savaşlarını bitirmiştir. macaristan avusturya'ya, ukrayna ve podolya toprakları lehistan'a, mora ve dalmaçya kıyıları venediklilere verilir. böylece ilk büyük toprak kaybı yaşanmış olur.
pek cok tarihcinin osmanli devletinin gerileme doneminin baslangici olarak kabul ettigi anlasma. oysa karlofca antlasmasinin kesin bir yenilgi olup olmadiginin yeniden sorgulanmasi gerektigini dusunuyorum. soyle ki karlofca antlasmasindan 40 yil sonra yani 1739 yilinda osmanli ordusu almanlar'i yenerek kaybedilen topraklari geri alabilmistir. oysa 1774 kucuk kaynarca anlasmasi ile kaybedilen topraklar bir daha geri alinamadigi gibi 156 yil surecek buyuk geri cekilis de bu anlasma ile baslamis bulunmaktadir. 156 yil boyunca suren geri cekilme 1920'de baslayan istiklal harbi ile son bulabilmistir. su halde diyebilir ki osmanli'nin gerileme devri karlofca ile degil kucuk kaynarca ile baslamistir.
Osmanli ordusu'nun viyana'dan cekilmesi uzerine osmanli'lari avrupa'dan atmak isteyen avusturya, lehistan, venedik ve malta ittifak kurarak savas baslattilar. Kaybedilen yerleri geri almak isteyen sultan ikinci mustafa han avusturya uzerine 3 sefer duzenledi. ilk ikisi basarili olsa da ucuncu sefer olan zenta'da agir bir yenilgi aldi. Bunun uzerine ittifak devletleri ile osmanli, belgrad'a yakin karlofca kasabasinda anlasma imzaladi. Osmanli devleti'nin aleyhine sonuclanan anlasmanin maddelerine gore avusturya, macaristan ve ukrayna'dan cikma karari alindi. Bunun yaninda bir cok stratejik noktalari kaybeden osmanli devleti icin avrupa defteri kapanip savunma devri baslamis oldu.
bir varmış bir yokmuş..Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde; pireler berber, develer tellal iken, ben anamın beşiğini tıngır mıngır sallar iken..Sultan ikinci Mustafa padişahmış. onun zamanında, osmanlılar, ecnebi memleketi Avusturya imparatorluğu üzerine üç büyük sefer düzenlenmişler. Ancak 11 Eylül 1697'de uğranılan Sente yenilgisi ile Osmanlı Devleti bir anda savunmasız kalmış, bunu fırsat bilen ipna Venedikliler, Mora ve Dalmaçya'ya, Lehistan ise Boğdan'a saldırmışlar. Aynı dönemde Rusya'nın başına Deli Petro geçmiş. Deli Petro ordusunu modernize etmiş, boğazlardan Akdeniz'e inme ve Karadeniz'e egemen olma çabalarına girişmiş. 1695'deki saldırıda başarısız olmuş çok şükür, fakat bir yıl sonra Azak Kalesi'ni ele geçirip nassı kodu petro kocamaaan demiş.(6 Ağustos 1696).
Papa, Osmanlı Devleti'ne karşı Avusturya, Lehistan, Rusya ve Venediklilerden oluşan bir ittifak oluşturmuş. Uzun süren savaşlar sonunda Osmanlı Devleti yorgun düşmüş. çok hasta olmuş. Özellikle ingiliz hükümetinin araya girmesi sonucu, Sultan II. Mustafa barışa kek gibi razı olmuş. veee Karlofça Antlaşması imzalanmış. Banat ve Temeşvar hariç, bütün Macaristan ve Erdel Beyliği Avusturya'ya, Ukrayna ve Podolya Lehistan'a, Mora ve Dalmaçya kıyıları Venediklilere bırakılmış.(26 Ocak 1699)
Bu tarihten sonra Osmanlı Devleti'nin gerileme dönemi başlamış. ingiltere'nin barış görüşmelerine aracı olmasının asıl sebebi Akdeniz'in ve Doğu Avrupa'nın Rusya kontrolüne girmesini engellemekmiş tabi, yoksam bu gay milletin ne zaman hayrını gördük di mi çocuum.
işte böyle. gökten üç elma düşmüüüş. biri avusturya'nın, biri lehistan'ın, biri de venediklilerin olmuuuş. bize de elmaların içindeki kurtlar nanik yapmış.