islam ile alakalı olmayan bir gelişmedir. eski türk adetlerine bakalım.
mete: babasını öldürerek başa geçmiştir.
atilla: kardeşini öldürerek başa geçmiştir.
bilge kağan: kuzenini devirmiştir, fakat kardeşi ile birlikte yönetmiştir.
osmanlı'nın yaptığı türk adetlerinden gelmektedir. osmanlı dönemine dair çok fazla kaynak olduğu için gözümüze sokulsa da eski türk adetlerinden gelmektedir. yoksa hanedan kanı kutsaldır gibi kuralların islam ile alakası yoktur. dönemin şeyhül islamları her ne kadar caiz dese de bunun sebebi dinden kaynaklanmaz.
selefi araplar bizi suçlar kardeşi katli yaptınız müslümanlığa sığar mı diye, bizim bazı cahiller ise tam tersi dine yorumluyor.
türk tarihinde gayet doğal olan birşeydir. vatan ülküsü babadan kardeşten üstündür. hanedanın ortak malıdır. bu sebeple türkler göçebe yaşadığı halde büyük devletler kurmuştur.
bugün baktığımız zaman yanlış görülebilir elbette bazı şeyler. fakat kendi kız kardeşiyle evlenen zerdüşt iran medeniyeti, biseksüel tanrılara tapan yunanlar, köleliğin bokunu çıkartıp italyan yarım adası dışında herkesi köleleştiren romalılar, kız çocuğunu diri diri gömen arapları düşünürsek o tarihlerde çok yanlış görülmeyen harekettir.
baştan söyleyeyim bunu savunmak yahut kötülemek için yazmıyorum.
sadece bir durum tespiti.
esasında bu mevzu o kadar da basit değil.
zira şehzadelerin kardeşleri yoktur. şehzadelerin, kendileri gibi taht adayı olan rakipleri vardır.
aynı zamanda, padişahların da oğulları yoktur. kendinden sonra tahta geçmek üzere yetiştirilen şehzadeleri vardır.
haliyle bu noktadan sonra işin dinamikleri değişir ve bildiğimiz aile düzeni sınırlarını aşar.
diğer bir deyişle, devlet bekası dediğimiz kavram, bürokrasi çerçevesinde aile bağlarının önüne geçer. örneğin ikinci murat fatih sultan mehmet'in babasından önce padişahıdır. fatih ikinci murat'ın oğlundan önce şehzadesidir. ahmet, fatih'in kardeşinden önce rakibidir.
bugün kendi ailemiz içinde yaşadığımız anne baba abla kardeş ilişkileri çerçevesinde düşünerek bu durumu algılayamayız.
dönemin girift halde işleyen devlet ve aile ilişkileri ve bu ilişkilerin üzerinde yükseldiği paradigmalar yüzyıllar öncesine ait bir dünya düzeninin ürünüdür. öyle yüzlerce yıl sonra kalkıp oturduğumuz yerden kendi şartlarımıza göre değerlendirmeyiz. bu tarih disiplinin temel prensiplerine aykırıdır.
yıldırım bayezid'dan sonra ülke 11 yıllık fetret devrine girmişti. bu dönem içinde osmanlı hanedanı içindeki erkek çocukların taht hakkı kadim türk geleneği ortaya çıkmış, bu kavgaların sonucunda çelebi mehmet tahta çıkmıştı.
kadim türk geleneği olarak kanında kut taşıyan hanedan üyelerinin taht hakkı her zaman vardır. bu kadim gelenek günümüzde dahi devam etmektedir. (bakınız miras kavgaları)
o dönemin şartları gereği ortaya konan töre bugünün şartları ile değerlendirilse bile bunu salt canilik ve cinayet olarak değerlendiremezsiniz.
zira maide suresi 32. ayette cenab-ı allah c.c. şöyle buyuruyor:
bundan dolayı israiloğullarına (kitapta) şunu yazdık: "kim, bir insanı, bir can karşılığı veya yeryüzünde bir bozgunculuk çıkarmak karşılığı olmaksızın öldürürse, o sanki bütün insanları öldürmüştür. her kim de birini (hayatını kurtararak) yaşatırsa sanki bütün insanları yaşatmıştır. andolsun ki, onlara resûllerimiz apaçık deliller (mucize ve âyetler) getirdiler. ama onlardan birçoğu bundan sonra da (hâlâ) yeryüzünde aşırı gitmektedir.
islam devletlerinde padişahların bu ayeti bilmemesinin imkanı yok hepsi bilir. taht kavgası bir tür bozgunculuk çıkarmak ve ülkenin enerjisinin iç meselelerle tüketilmesi demektir.
osmanlı devletinde bunu önlemek için ilk başta şehzadeler sancağa çıkarılırdı taht varisi olarak düşünülen şehzade merkeze en yakın sancağa gönderilirdi. buna rağmen taht kavgaları yaşanmıştır.
devlet bekası her şeyden önce gelmesinden ziyade olan olaydır. lakin bu olayı savunanlar padişahlar mükemmel adamlardı öyle dindarlardı öyle dindarlardı ki karıncaya hal hatır sorarlardı diyen pamuk şeker tarihi okuyan mütevazi muhafazakar arkadaşlar size çizgi film tadında anlatılanı değil araştırıp aklınıza yatacak olanla hareket edin.
Ödünüz kopuyor amk geri gelecekler diye.
Orta çağ karanlığını engisizyon mahkemelerini hayranlıkla anlatırsınız.
Düz mantıkla bakıldığında savunulacak bi tatafı elbet yok. Bugün bunu yapacak insan da yok. Burada aslolan bekaa meselesi. Devlet bekaası için neleriin feda edildiğine en güzel örnek. Bu ahval bir devleti bunca zaman ayakta tutmuştur.
Gerizekalının biri de öğretmenmiş de öğrencilerine bunun bir rezillik olduğunu kafalarına çakıyormuş.
Napacaklardi? Sevgili kardeşim gel güzelce yonetelim mi diyecekti. Ulan siz biriyle ortak danaya girdiğiniz zaman birlik olamıyorsunuz. Devlet adamı napsin?
