osmanlı sultanlarından fatih sultan mehmet e aittir.ilk bakışta acımasızca gibi görünen durum aslında islam dininin yayılması adına , kardeşinin hükümdarlığını tanımayan şehzadelerin kaçınılmaz sonu olmuştur.
bunun yerine dönemin en bilge insanlarından oluşan 8-10 kişilik küçük bir kurultay kurulsa idi ( ali kuşçu-nasuh efendi vs..) en uygun şehzadeyi belirlemek için iyi bir yol olabilirdi. hem rekabet daha da artardı hem de taht kavgaları çok aza indirilirdi. tabi o dönem insanlarının çok iyi seçilmesi ve örnek kişiler olması önemli.
istanbul'u fethedemeyecek olanların üzerine çok bir konuşmaması gereken fermandır.
özeleştiri ile bakacak olursak: şahsen ben istanbulu alamazdım. fatih sultan mehmed kadar devlet yönetmekten anlamadığım da aşikardır. fatih'in benden bir çok konuda çok daha bilgili olduğunu da söyleyebilirim. bu yüzden tutup da ondan uzman olmadığım hatta hiç birimizin direkt olarak devleti yönetmediğimiz ve bunun için bilemeyeceğimizden ötürü yorum yapmamız abestle iştigal edecektir. belki teori de biliyor olsak bile gerçekteki yansımasını bilemediğimizden devlet yönetimiyle ilgili bu kararı eleştirmekte yetersiz kalacağımız gün gibi açıktır. özetle hangimiz devlet yönetti de devlet yönetmeyi bir sultan'a öğretir oldu.
türk devlet geleneğinde hiçbir zaman olmayan, avrupa'da ve asya'da da örneğine pek rastlanmayan bir karardır. ilk cümlede görüldüğü üzere, zaman şartlarına göre değerlendirilse dahi, son derece vahşice bir ferman olduğu rahatlıkla söylenebilir.
bu durumu devletin iç karışıklık yaşamamasını sağlamaya bağlayan ve bu şekilde yapılan şeyleri meşruluğa kavuşturduğunu düşünen birtakım insanlar mevcuttur. şunu unutmayın ki; türkler tarihte birçok devlet kurdu, dünya'ya hükmeden imparatorluklar da kurdu, ancak hiçbir türk hükümdarı, kundaktaki kardeşini öldürmeyi kabul edecek kadar düşmemişti.
istanbul'un fethini küçümsemek gibi olmasın elbette büyük bir başarı ama destanlaştıran insanları görmek tuhaf. lan zaten sarmışsın dört tarafını. istanbul'un fethinden önceki sınırları gösteren haritaya bir bakman yeterli. zaten bizans zayıflamış , biri çökertse diye bekliyor. bu şartlarda istanbul'u alamamak sürpriz olurdu bence.
ama doğru ya devletler bir çok insanın diniyle de insaniyetiyle de oynar da çıtları çıkmaz hiç birinin.
ahali, bunu savunan insan devlete boyun eğmiş ve kimi değerlerinden vazgeçmiş değil de nedir sorarım size?
49:12 - Ey iman edenler! Zannın bir çoğundan kaçının. Çünkü zannın bir kısmı günahtır. Birbirinizin kusurunu araştırmayın. Biriniz diğerini arkasından çekiştirmesin. Biriniz, ölmüş kardeşinin etini yemekten hoşlanır mı? işte bundan tiksindiniz. O halde Allah'tan korkun. Şüphesiz Allah, tevbeyi çok kabul edendir, çok merhamet edendir.
51:10 - Kahrolsun (o fikir adına) kendi tahminlerini ileri sürenler!
Şimdi sen devletin bekası deyip, tüyü bitmemiş yetimi katledersen sana sormazlar mı? Hangi hakla ve neye dayanarak böyle bir zanda bulunuyorsun?
68:47 - Yoksa gayb onların yanlarında da onlar mı yazıyorlar?
Öldürdüğün ya da öldürülmesine sebep olduğun sabi sübyanın senden daha iyi bir hükümdar olup olmayacağını nasıl hükme bağladın?
37:154 - Ne oluyor size? Nasıl hükmediyorsunuz?
Kendisini taşlayan kafirler için, emret şu dağı kafalarına geçireyim diyen dağ meleğine, Ben şer dilemem, rabbimden onların evlatlarından hidayete ermiş nesiller yetiştirmesini dilerim diyen peygamberinden de mi habersizsin ?
Savunulacak bi tarafı yoktur. Allah için Allah yolunda savaştığını söyleyen, kendine halife diyen ( halifeliği üzerine alıp aynı zamanda kardeş katlini devam ettiren diğerleri ) bir insan bunu yapmışsa bize söz düşmez. Allah bilir en doğrusunu ama şu da var;
10:17 - Hem, kendi uydurduğu yalanları Allah'a yakıştıran ya da O'nun ayetlerini yalanlayan kimseden daha zalim kim olabilir? Doğrusu, (böyle yaparak) günaha gömülüp giden kimseler kurtuluşa asla erişemeyeceklerdir...
bu dönemde eleştirilmesi normal ancak o dönem gerekliydi çünkü osmanlı devletinden önceki tüm türk devletleri kardeşler arası taht kavgaları yüzünden önce bölünmüş sonra da yıkılmıştır zaten belli bir dönem uygulanmış son dönemlerde ise bu uygulamadan vazgeçilmiştir .
ulan ... koduklarım siz Antalya da bodrumda 5 ay askerlik yapmamak için 40 takla atıyorsunuz sonra gelip devletin bekası için gerektiğinde kardeşini doğrayabilen vatanperverlikteki adama bok atıyorsunuz hakkaten yazık .
