cok dusuk miktarlarda bile karbonmonoksit gazinin oldugu mekanlarda bulunan insanlarin basina gelme ihtimali cok yuksek olan oldurucu bir zehirlenmedir. cok tehlikesi olmasinin sebeplerinden birisi kokusuz ve renksiz bir gaz olmasidir. bu yuzden soludugunuz havada var mi yok mu bilemezsiniz. ayrica oksijeni vucutdaki dokulara tasima gorevini ustune almis olan hemoglobin molekulunu oksijenden yaklasik olarak 150 kat daha fazla sever. yani hemoglobine tutunabile orani oksijenin hemoglobine tutunabilme oranindan 150 kat fazladir. bu sebepden dolayida soludugunuz ortamda cok cok az miktarlarda bile bulunsa oldurucu olabilir. illa rakam isteyenlere ise %0.1'lik bir oran bile cok kisa bir surede olumcul olabilir.
ayrica kronik olarak sigara icen, kapali alanda eksoz dumani soluyan insanlarin * kaninda ki orani %10larda olabilir. %10a oraninda kanda bulunmasi ufak tefek yan etkilerin gorunmesine sebep olur mesela; nabizin artar, daha sik nefes alirsin, surekli basin agrir, mide bulantisi vs.
bu zehirlenmeye en cok yakalanan insanlar ise ne yazik ki itfaiye calisanlaridir. yangindan cikan dumanda yuksek oranlarda karbonmonoksit bulunur, ve en etkili tedavi yontemi bu zehirlenmeye yakalanan hastalara %100 oraninda oksijeni en az 5-6 saat vermekdir. hatta mumkunse atmosfer basincindan fazla basinc saglayabilen ozel odalarda %100 oraninda oksijen verilmelidir, ayrica bu cok daha etkili bir yontemdir.
kış aylarında sobalı evlerde çıkan yangınlarda bir çok vatandaşın hayatını kaybetmesine sebebiyet veren zehirlenme türü. türk milli ölüm şekillerinden biridir malesef.
zehirleyici etkisi 3 düzenek üzerinden olmaktadır.
1. si co nun hemoglobine ilgisi o2 nin 200 katı olması sebebiyle hemoglobine bağlı o2 miktarını çok hızlı düşürür ve o2 yetersizliğine neden olur.
2. si direk hücre hasarı; ets de burada rol oynayan sistemlerden biridir.
3. sü ise no miktarını artırarak damarlarda genişlemeye ve vücutta özellikle de beyinde kanamaya yol açabilir.
bunu yaşamış biri olarak hemen beiirtilerini yazayım;
* baş dönmesi
*mide bulantısı
* baygınlık...
Bundan yıl önce nargile içtiğimde olmuştum ilk, etkisi varmıdır bilmem ama öncesinde çok yorgundum ve bikaç gündür pek bişi yememiştim nargile içtim, önce mide bulantısı başlamıştı sonrada 'tut beni' dediğimi hatırlıyorum gözlerimi açtığımda yerde yatıyordum üzerime yağmur yağıyordu... Daha sonrasında hem açık alanda nargile içtim ve fazla abartmadım... Ama bugün 2tane sigara içtim ölüyorum sandım, mide bulantısı baş dönmesi, muhtemelen hareket halinde olsaydım yine bayıla bilirdim ama evde olduğum için pek etkilemedi, camı açtık biraz uzandım vs geçti aman dikkatli olun çok pis bişey...
renksiz, kokusuz, tatsız bir gaz olması nedeniyle fark edilmesi en güç zehirlenmelerden biri olarak bilinir ve bu nedenle de sadece insanlar değil oksijenli solunum yapan tüm canlılar için 'sessiz katil' olarak adlandırılır.
insanlar tarafından solunduğunda, ciğerlerden kana karışır ve kan hücrelerinin gereksinim duyduğu oksijenin yerini alarak hücre zehirlenmesine yol açar. oksijen taşıyan kan hücreleri ölür. bunun sonucunda vücuttaki oksijen döngüsü durur ve organlara oksijen gitmemeye başlar. karbonmonoksit solumaya devam edildiğinde, beyin oksijensiz kalacağından ani bir bitkinlik haliyle sinyal vermeye başlar, devamında uyku hali oluşur ve sonrasında bilinç kaybolur. sadece birkaç dakika içinde her şey bitmiştir.
- ölümün iyisi olmaz elbet! buna mukabil en acısız olanlarından biridir.
hayatta kalan herkesin uzun süre dikkatle izlenmesi gerekmektedir.zira geç gelişen nörolojik etkilerinin ne zaman,ne şekilde ortaya çıkacağını kestirmek imkansızdır.doktorların yapabileceği şeyler de oldukça sınırlıdır.ölen beyin hücrelerinin yenilenip yenilenmediği konusunda da doktorların çelişkili açıklamaları vardır.o yüzden oldukça sıkıntılı bir durumdur.
