'karanlık' ve 'aydınlık' iki zıt kutup değildir. bu 2 kavram bir bütündür. birinin yok olduğu zamanlarda diğerinin anlamı kalmaz. özellikle bu 2 kavrama yeniplatonculuk döneminde çok rastlanır. platinos ışığı 'tanrı' veya 'bir' diye tanımlar. ona göre karanlık yoktur. ışığın erişemediği yerler vardır. 'bir' in ışığı ruhu aydınlatır, madde ise kandini bulamayan karanlıktır. doğadaki biçimler de 'bir' in zayıf birer yansımasıdır. bu kadar basit bir konu değildir. kafa yorulası konulardandır.
insana göre değişen haldir. belki karanlık dediğin tarafa geçince kendinin farkına varır, aydınlanırsın, belki de aydınlıktan gözlerin kamaşır karanlığa düşersin. karanlık ta sen de aydınlık ta sen de. içinde, ruhunda.
aslında birbirlerini tamamlayan iki unsur. karanlık olmasaydı aydınlığın kıymeti bilinmezdi. her ikisi de zıt kutuplardır ve birbirini çeker, nasıl biten gece gündüzü selamlarsa.
