1- 9 ünlü vardır. kapalı é 9. ünlüdür. ancak imladan tespit etmek oldukça zordur. Uzun ünlüler var, eski türkçe'deki özelliğin devamıdır. "arap a" olarak söylenen "uzun a" ile gösterilir.
örneğin: aç kelimesi iki elif, bir cim ile yazılır.
2- dudak ünsüzü yanındaki ünlüyü yuvarlaklaştırır.(benzeşme) ama karakteristik değildir, daha sonraları kalıplaşır.
örneğin: avıçç- avuç (büyük, önder anlamındadır)
evirmek-evürmek
çavlık-çavluk
bulıt-bulut
3-diş ünsüzleri düzleştirir
örneğin: yaşuk-yaşık(miğfer)
kendü-kendi
yünçü-yünçi(inci)
4-ünsüzlerde "j" ünsüzü karahanlı metinlerinde vardır.
ç-j geçişi olur.
örneğin: ajun-acun
erej-erec
5-"r" sesi düşmeye uğrar.
örneğin: berk-bek
birle-bile
kirgür-kigür(girdirmek)
kurtul-kutur
sar ser şart eki- sa se
6-çift dudak ünsüzü "w" var. uygur etkisiyle üç noktalı "vav" ile görülür.
7-kökteki "d" ler altı noktalı "d" olur. diş ünsüzü "d" burda damak ünsüzü olmuştur.
8-kelime başı "y" düşer
örneğin: yıgla-ıgla daha türkiye türkçesi'nde ağla- olmuştur.
(bkz: karahanlı türkçesi)
