açık pide, bafra
kapalı pide, görele
yuvarlak pide, rize
yemek konusunda kısmen doğru olabilir, anadolu kadar zengin değildir ama pide konusunda tek geçilir.
edit. başlığı açan arkadaş sanki karadenizde açlıktan ayakkabılarını ısırdığını ima etmiş, karadenizin yerel yemek çeşitleri diğer bölgelere göre zayıf olabilir ama karadenizli yemeğin en kralını yemesini bilir, türk mutfağının en güzel yemekleri itina ile yapılır, yenir.
rize ye yolu düşecekler için adres veriyorum, huzur lokantası .
sabah, liman lokantası.
biz dağı taşı işler, mısır eker, lahana; fasülye diker, inek bakarız.
kahvaltı'da inek sütünden yapılan yoğurt'tan yapılan (tereyağı ve) ayran'dan yapılan minzi'yi kavurup yeriz.
öğlen ve akşamları mısır'dan ekmek, lahana ve fasülye'den yemek yapar yeriz.
ama hiçbir zaman çıkıp da demeyiz ki "dövlet bize bahmiyir". o inekten alınan süt'le yapılan tereyağının bir kısmını pazarda satar elektrik faturamızı öderiz!
biz tamamen doğal şeyler yeriz, gündüz-gece dağ bayır çıkıp inmekle gücenmeyiz. sadece bir hanenin yetiştirdiği elma türü (dikkat et tür diyorum ağaç demiyorum) en az 10'dur. hakeza armut da öyle.
karnımız doyuyor mu? doyuyor! devletimizin üretimine katkımız var mı? var!
ee yemek kültürümüz yokmuş, çok da zickimizdeydi be!
kısmen de katılmadığım kısımlara geleyim;
sadece sütten yaptıklarımız;
+ süt (kilosu 3 tl'den gidiyor *)
+ yoğurt (fiyatı sütten biraz fazla, pişirme masrafı var)
+ tereyağı (kilosu 30 tl)
+ ayran
+ minzi (kilosu 5 tl)
+ peynir (evlerde yapılanları siz bulamazsınız).
meyvelere gelelim;
asla meyvesiz kalmayız biz. her gün her saat dalından koparıp meyve yiyebiliriz, evet aralık ayında bile! (kış armutu var, kara ayva var vs vs)
şu an mesela mandalinalar oldu mesela, sen bir ay it gibi çalışıp 1000-2000 tl kazanıyorsun, evine giren mandalina miktarı bir ayda en fazla 4-5 kilo, fiyatı da 4-5 lira. maaşının sadece %1-2'sini bir ayda mandalina için harcıyorsun, benim sadece bir mandalina ağacımda 20 kilo var. doya doya yiyebiliyorum.
ama olur mu sen doğlusun mesela, et kültürün var! ya da ne bileyim çok güzel kabak oturtma imam bayıldı falan yapıyorsun patlıcandan. çok da silkimizdeydi be hacı. elini ağaca atıp doya doya meyve yemenin keyfini sürebiliyor musun?
mesela bir yaz sabahı uyandıktan sonra eline bir parça ekmek alıp karayemiş ağacında kahvaltı yapabiliyor musun? dudakların buruşuncaya kadar karayemiş yemenin zevkini tattın mı hiç?
sırf yemeklerimizde et olmadığı için bize yemek kültürünüz yok denebilir, bu maddi açıdan karadenizlilerin garip* olmasından ötürüdür. ama şu unutulmamalıdır; senin kültüründe olan yemek türü'nün en az 10 katı farklı meyve türü var benim kültürümde. sebzeleri saymıyorum bile.
haa bir de siz cahiller bilmezsiniz, ömrü hayatınızda bir kez olsun argo yiyin. bakın bakalım bir daha o yemeklerinizi beğeniyor musunuz. *
gecen gun lahana corbasi diye, tovbeler olsun Allah gunah yazmasin sey gibi bi sey getirdiler onume. nezaketen tadina bakmak istedim ama yok yani mumkun degil midem almadi.
"sen yasamiyorsun" dedi karadenizli ev sahibem. "yeme icme ile aram yok" filan dedim ama yaani o ne teyze oyle...
ve bende travma etkisi yaratan da hamsi corbasiydi. o gun bugundur corba ile aram yoktur.
Mısır ekmeği
Yağ peynir
Turşu
Lahana çorbası
Hamsi ve türevleri
kuymak/ sera gölünün orda yiyin enfes bişiy
Fırında sütlaç / hamsi köyünde yiyin
Koçan mısır ondan da yiyin.
Akçaabat köftesi de var
Kara lahana sarması da var ondan da yiyin
Hala doymadim diyorsanız e bi fil yiyin derim.
Daha yerel ve vejeteryanlığa varacak kadar bitkisel olmasındandır. Kasadenizde bir metrekare alanda otuz farklı bitki çeşidi göze çarpar irdelerseniz. Et kültürü yoktur, balık vardır. Doğada yenebilen bir sürü bitki çeşidi kullanılır. Dediğim gibi yereldir ve genelde etsizdir bu yüzden yok zannedilir.
güneyden giden biriyseniz yemeklere alışmanız zor olur. karadenizde yaşayan biri olarak en çok yemek konusunda sıkıntı çektiğimi rahatlıkla söyleyebilirim.
Karadeniz güzel memleket ama ilk defa gideceklere tavsiyemdir. Bu garibanların hiç ama hiç yemek kültürleri yoktur. Hergün aynı kara lahanayı kavurur yerler. En iyi yemekleri kuymak ki konuda herkes sevmez. Hiç yemekleri yok vallahi.
Örneğin; turşu kavurması bir yemek gibi kabul edilir. Garibanın biri yemek bulamamış evdeki turşuyu kavurup ahaliye yedirmiş. Bu yokluk yemeği olur. Hele o lahanayı salçasiz tuzsuz kaynatıp yemiyorlar mı allaaah. Yanınızda yiyecek konserve falan goturun banko aç kalırsınız.
Edit: en iyi ihtimalle tereyağı iyidir sür ekmeğine ye. Bu yani. Tarlada genellikle biten yabani otlar çok yeniyor birde. Ama birde pişirmeyi bilseler. Ne bulsalar tuzsuz salçasiz kaynatiyorlar. Aga bunu ineklere veren yemez siz nasıl yiyorsunuz?