Vasıf Karakol (1872,Yemen - 9 Aralık 1931, istanbul). Türk asker ve siyaset adamı.
ittihat ve Terakki içinde faal bir çizgi izlemiş, istanbul'un işgali üzerine ilk gizli direniş örgütü olan Karakol Cemiyeti'ni kurmuş, Son Osmanlı Meclisi Mebusanı (1920) ve TBMM 1. Dönem'de milletvekilliği yapmıştır.
1872'de Yemen'de doğdu. 1903'te kurmay yüzbaşı olarak Harbiye'yi bitirdi. ittihat ve Terakki Cemiyeti'ne üye oldu. 31 Mart Olayı (1909) sırasında Hareket Ordusu'nun kurmay karargahında bulundu. Daha sonra askerlikten ayrıldı.
Karakol Cemiyeti : birinci Dünya Savaşı'nın yenilgiyle sonuçlanmasından sonra, ittihat ve Terakki yönetiminin emri üzerine, Baha Sait Bey'le birlikte istanbul'daki ilk direniş örgütü olan Karakol Cemiyeti'ni kurdu. Karakol Cemiyeti'nin "ittihatçı" yapısı Mustafa Kemal'i kaygılandırıyordu. Bu Cemiyet sonunda Heyet-i Temsiliye kararıyla kapatıldı. Kara Vasıf, faaliyetleri nedeniyle ingilizlerin hakkında idam kararı çıkardığı ilk 6 kişi arasında yer aldı. Mustafa Kemal'le ilişkiye geçerek 4 Eylül-11 Eylül 1919'da toplanan Sivas Kongresine katıldı ve Heyeti Temsiliye üyeliğine getirildi. Sivas Kongresi sırasında manda fikrini savunanlar arasındaydı.
Malta Sürgünü : 12 Ocak 1920'de toplanan son Osmanlı Meclisi Mebusanı'na katıldı ve istanbul'un 16 Mart 1920'de işgalinden sonra Malta sürgünleri arasında yer aldı. Bir buçuk yıllık sürgün hayatının ardından Mustafa Kemal Ankara'da rehin tuttuğu ingilizlere karşılık Rauf Bey, Vasıf ve birkaç Malta sürgününün serbest bırakılmasını istedi ve böylece Ekim 1921'de serbest bırakıldı.
Milletvekilliği : 23 Kasım 1921'de Sivas Mebusu olarak TBMM'ne girdi. Mecliste 2. Grup içinde yer aldı. Mustafa Kemal'e yönelttiği eleştirilerle dikkati çekti. 1923'te toplanan TBMM 2. Dönem'e seçilemedi. 1925'te muhalefetin siyasal örgütü olan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasına girdi ve genel sekreterliğe getirildi. 1926'da Mustafa Kemal'e düzenlenmesi planlanan izmir Suikastı olayıyla ilgili olarak, birçok eski ittihatçı ve Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası yöneticisiyle birlikte tutuklandı. istiklal Mahkemesindeki yargılama sonunda aklandı.
Ticaret yaşamı : Terakkiperver Fırka'nın kapatılmasından sonra siyaset yaşamından çekilen Kara Vasıf, ömrünün geri kalanında ticaretle uğraştı. Afyonkarahisar'ın ünlü maden suları ve Madra zeytinyağı, Kara Vasıf'ın kurduğu işletmelerdir. Maden sularını Kızılay'a bağışladı. Zeytinyağı fabrikası ise ortağı Sezai Ömer Madra tarafından alındı. Bir kaza sonucu Kızıltoprak tren istasyonunda bir trenin altında kalarak 9 Aralık 1931 günü hayatını kaybetti.
Ölümünden 3 yıl sonra çıkan Soyadı Kanunu üzerine eşi Mediha Hanım, Karakol soyadını almıştır.
