galaksilerin ortalarında büyük karadelikler olduğu ve bütün yıldızların bu şekilde düzenli bir biçimde bir arada kalıp kara deliğin etrafında döndüğü düşünülüyor. ancak halen hiç bir galaksinin ortasında karadelik olduğu ispat edilemedi herhangi bir fotoğraf alınamadı.
Bir kara deliğin çekim alanına kapılmış maddenin kara delikçe yutulmadan önce müthiş bir ısı derecesine ulaştığı ve bu yüzden önemli miktarda x ışınları yaydığı saptanmıştır. Böylece bir kara delik kendisi ışık yaymasa da, çevresinde bu tür bir icraat yarattığı için varlığı saptanabilmektedir.
kütlesi güneş'in 20 ya da daha fazla katına denk gelen yıldızlar karadelik olur ve enerji,çekirdeklerinde birikir.hızla soğur ve çöker,şok dalgalarından çıkan dalgalar yıldızın dış katmanlarından devasa patlamalar oluştururak süper nova'yı oluşturur.fakat yıldızın yoğun küçük çekirdeği kütle çekimle birlikte bağlı kalmaktadır.kendi ağırlığı altında içe doğru çökmeye devam ediyorken atom çekirdeğindeki parçacıklar karadelik oluşuna kadar parçalanır.merkezinde tekillik konumu yıldızın tüm kütlesi uzaydaki bir tek noktanın içine sıkışır.karadeliği çevreleyen görülebilir kabuk olay ufku olarak adlandırılır.bu dönüşü olmayan kozmik bir noktadır.olay ufkunun içerisi hiçliktir.ışık bile kuantum mekanik süreçleri sayesinde ancak kaçabilir.süper kütleli karadeliklerin kütlesi güneşin kütlesinden milyarlarca kez daha fazladır.bu canavarlar her büyük galaksinin merkezinde yer alır.mikro karadelikler çok önemli kuantum mekanik etkileri için çok küçük kütleye sahiptirler.bu karadeliklerin büyük patlama sırasında oluştuğu ön görülüyor ve kuantum mekaniğinin söylediği kadarıyla hızlıca yok olurlar.onların yaşamlarının sonunda ani patlamayla enerjik parçacıklar yaydıkları zannediliyor.ama böyle patlamalar 2008'e kadar tespit edilemedi.karadeliklerin arkasından yıldızların aydınlattığı eğri gözlenerek yalnız bir karadeliği fark edip görüntülemek mümkündür.eğer uzayda yalnız değilse herhangi bir yıldızla birleşerek daha iyi tespit etme fırsatı ortaya çıkar.karadelik içine gaz sarmalları olarak, o ısınır ve yüksek enerjili miktarda radyasyon yayar. (bkz: quasar)küçük bir alandan veya eşlik eden küçük görülebilir yıldızlardan çıkan yoğun radyasyon...bunlar karadeliği ortaya çıkaran kartlarıdır.
(bkz: stephan hawking)
bir yıldız yakıtı bittiğinde içine çöker.inanılmaz derecede yoğunluğa erişir ve bir kara delik oluşturur. kara delik öylesine yoğundur ki ışık dahi kaçamaz ondan.bazı bilim insanlarına göre kara delik'e giriş esnasında deneyci hayatını kaybetmezse zaman'da yolculuğa başlar ve evren'in dışında olan yere geçiş yapar.
kara delik'in inanılmaz çekim gücü etrafındaki gezegen vb her şeyi kendisine çekmekte zorlanmaz.
ingiliz kozmolog hawking yıllar önce kara delik'lerin olmadığını söylüyor ve savunuyordu. taa ki hubble'ın çektiği kara delik fotoğraflarına kadar. bu yanılma yaklaşık 30 yıl sürmüştür.
(bkz: stephen hawking)
bir kara delik'e düşerseniz ne olur ? animasyonunu yapmaya çalışmışlar buyrun;
inanılmaz büyüklükteki kütlenin hacminin neredeyse 0 a yakın olmasının sonucudur efendim. en azından öyle anlatılıyor. devasa yıldızların enerjileri bittiğinde, kendi yer çekimlerine yenik düşmesinden kaynaklı oluyor. lakin benim anlamadığım bir noktası var. biri bana izah edebilirse çok mutlu olacağım.
neden kara delikler çift yönlü olarak çekiyorlar herşeyi? yani etrafında dairesel bir ışık hüzmesi oluyor, önü ve arkasından herşeyi yutuyor. madem bu inanılmaz bir yer çekimi, o zaman küresel olarak yutması gerekmez mi herşeyi? yani sağına, soluna, yukarısına, aşağısına, kuzey batısına vs. gibi her tarafından yutması gerekmez mi? önde çekim kuvveti var, sağ tarafta yok mu? bu nasıl iştir biri söylesin?
Parasal açıdan kapatılamayan açık ya da Yakınındaki nesnelerin kaçıp kurtulmasına izin vermeyecek kadar yüksek çekim kuvvetine sahip, çok yoğun bir kütlenin oluşturduğu uzay bölgesi.
tüm emsallerinin belki milyarlarca yıl devam edecek bir süre neticesinde evrende var olan tüm maddeyi zaptetmesi ve birleşmesi sonucu, uçsuz bucaksız uzay bir küp şeker kadar hacmin içine sığacaktır. tüm bu maddenin boşluğa geri püskürtülmesi ise gelecek evrende yaşayacak olan akıllı canlılar tarafından büyük patlama olarak adlandırılacaktır.
m87 nin merkezinde bulunduğuna inanılan süper kütleli bir karadelikten yaklaşık 5000 ışık yılı uzaklığa fırlatılan madde gözlemlenmiştir. Ayrıca karadelikler neredeyse tüm uzayı baştan aşağı kateden püskürmeler yapmaktadır. Madem ki karadelik olay ufkuna giren herşeyi yutuyorsa bu püskürmeler nasıl gerçekleşiyor.
öğrenim tahsili ortalama bir yerde yaşıyorsanız ve fen bilgisi öğretmeni iseniz, ahalinin en çok merak ettiği vesize sorduğu konulardan birisidir. "yau bu gara delik ne nası bişey?" "gerçekten de var mı yutuyo mu herşeyi?" tarzı açıklama bekleyen sorulara sıkça rastlanması mümkün sorulardır.
içinde büyük sır ve bilimsel veri saklayan uzay olgusudur. Bir yıldızın ömrünü tamamlayıp kendini yok etmesi sonucu ondan kalandır. Çekim gücü o kadar yüksektir ki ışık bile çekilmekten kurtulamaz. Bazı teorisyenler kara delikler arası bağlantılar olduğunu savunur. Bu kanıtlanıp kullanılabilirse uzay yolculukları ev bakkal arası yolculuk gibi kolaylaşır. Işığı çeken bir kuvvet ne kadar masumdur ve insanlığın yararı için kullanılabilir merak konusudur.
--spoiler--
Küçükken hep düşünürdüm. Göz bebeği acaba boşluk mu ? Hawking abimizin bahsettiği o kara delikler yoksa çok uzakta değillermiydi ? Belkide o kara delikleri hergün aynada görüyorduk.
--spoiler--
