600 senelik osmanlı devleti kanuni sultan süleyman öldükten sonra yükselme devrini tamamlamıştır, bu noktadan sonra günümüz siyasilerinin yaptıkları gibi hazırdan yemiş zafer kazanamamışlardır. Bu sebepten dolayı kanuni öldükten sonra osmanlı devleti hızla toprak kaybetmiş ve kendi ölüm fermanını imzalamıştır.
Sultan ii. Selim in devlet idare etmek yerine zevk ve sefa işleriyle ilgilenmesinin bir sonucudur.
Buna rağmen sokullu paşa son derece disiplinli devlet idare etme gücüne sahip olup, osmanlıya en yararlı faydayı veren devlet adamlarından biri olmuştur.
2. viyana kuşatmasının başarısızlığı çöküşün başlangıcıdır.
2. viyana hezimetinden sonra osmanlı; 235 yıl götün götün kaçmıştır.
bu kaçış, sakarya meydan muhaberesine kadar sürmüştür.
tarihe subaylar savaşı olarak geçen,
dünyada en fazla subayın öldüğü bu savaş,
aynı zamanda kaçışın bittiği savaştır.
anafartalar çanakkalenin,
sakarya bugünümüzün hazırlayıcısıdır.