kaç kişinin konuştuğu tam olarak bilinen lehçe. resmi rakamlara göre bu lehçeyi yalnızca 8 milyon kişi konuşuyor. neredeyse türkiye nüfusunun %10'u. bu lehçenin de 4 ayrı alt kolu var; zazaki, kırmançi, sorani, gorani. zazacayı çok ufak bir bölüm konuşuyor. ancak dil denmeye en yatkın olanı da zazaca galiba. kırmançi %8 gibi bir oranda. sorani ve gorani ise türkiye'de değil ırak, suriye ve iran'da konuşuluyor.
oluşumu hakkında tartışmalar bulunan evrensel dil grubu içine girmemiş fakat yöresel olarak kullanılan anlamak ve kullanmak için avrupa birliğinin baskısı içinde türkiye'ye karşı dayattırılan anlaşma veya anlatım kavramı.
öncelikle dilbilimci oldugumu belirterek konuya girmek isterim. bir dilin ayrı bir dil olup olmadığını anlamak için öncelikle zamirlere sonra organ adlarına akrabalık adlarına bakılır.
kürtçe hakkında bilgim olmadığı için bu konuda ahkam kesemeyeceğim fakat bildiğim kadarıyla farscayla bu konularda benzerlik gösterdiğinden farscanın çok önceki zamnlarından kalmış bir lehcesi oldugunu düşünüyorum. ki bu da kötüleme değildir. lehceler ait oldugu toplulukların yasadıgı cografyadan etkilenip anadilden kısmen farklı geliştiği için farklılık gösteren dil dalıdır.
burda dikkat cekmek istediğim nokta kürtçe özellikle türkçe ve farsca ve arapçadan büyük ölçüde etkilenmiş cografi nedenlerle. ama latinceden nasıl etkilendiğini hala çözebilmiş değilim.
ülkemin cok farklı kesimlerinde cok farklı şivelerle farklı şekillerde konuşulmaktadır. bunu da böyle görüp siyasi ideolojiye alet etmemek gerekir. siirtte yasayan teyzem, gerek devletin ihmali gerek kşulların yetersizliğinden türkçe öğrenmediyse bunun siyasetle ne alakası var. bizler bunun sürekli öne çıkarılmasından bıkmıştık ve neredeyse sönmüştü ki şimdi de temcit pilavı türbanı getirdiler önümüze. anlamak isteyen çok açıktır anlattıklarım. anlaşılmamış noktaları da konusarak halledebiliriz.
kürtlerin kullandığı dildir.
ırkçılık felan yaptığım yok, içimden bile geçmiyor.
yalnız nasıl almanca bana kaba bir dil gibi geliyorsa, kürtçe de bana onun gibi hatta ondan daha fazla kaba geliyor. hatta duyduğumda birden zihnimde bıçaklar, hırsızlıklar, sahtekarlıklar beliriyor.
almanları sevmem... kişisel olarak söylüyorum pis bir millet gibi gelir onlar bana , sanırım bu yüzden dilleri de kaba geliyor bana.
kürtleri de hep polisle birşeyler konuşan, hırsızlık yaparken yakalanan veya ailemi dolandırmaya çalışanlar olarak hatırlarım. nitekim gördüklerim de öyledir.
şimdi doğu da eğitim sorunundan kaynaklanıyor bunlar diyebilirsiniz. hatta bir derece haklı bile olabilirsiniz. yalnız bunlar aileden hiç mi eğitim almıyorlar. ya da sadece türklere karşı mı böyleler. içten içten bunları yapıp sonra ayrı vatan istemek, hemde hırsızlık yaparak ekmeğini kazandığın yerden bu sefer toprak almak...
eğer eğitim ailelerin kafasını yıkamaksa... doğuya bu mu yapılmalıdır?
insanlar ne hakediyor?
kısacası aynı almanca gibi bana kaba gelen bir dildir...
asıl doğu kürtlerinin konuştuğu dildir. alevi ve şafii kürlerinde değişiklik gösterir. alevilerin konuştuğu genelde şafi kürtler tarafından empoze edilmeye çalışıldığından türkçe ile karışıktır.
DÜNYANIN EN GÜZEL DiLi DEĞiLDiR AMA BAZI BEYiNZSiZLERiN ÖNE SÜRDÜĞÜ GiBi OLMAYAN BiR DiL DEĞiLDiR.
ŞiMDi BÖYLE BiR DiL YOK DiYENLERiN ANASINA BURDAN KÜRTÇE KÜFÜR ETSEM BANA YAKIŞMAZ AMA O ZAMAN ANLARLAR VAR MI YOK MU..
kusarken konuşmak gibi birşeydir. bunu dil sayanların önce dilin tanımını öğrenmeleri gerekir. bilmeden konuşmak yapılmış en büyük aptallıktır. olmayan şeyi dil saymak sonrada bunu başkalarına hakaret malzemesi olarak kullanmak dil dedikleri şeyin ve onu kullananların gelişmişliğini gösterir.
kürtçe bilmeyenler için yanında kürtçe konuşulması bi hayli rahatsızlık veren, halbuki öğrenildiğinde kulağa çok hoş gelen şahane bir dil olduğu anlaşılan lisandır. 8 adet bildiğim diller arasında konuşulması en zevkli olan dildir kürtçe... kürtçenin tarihi ise millattan öncelere dayanmaktadır... fakat devlet baskısı ve aşırı şovanist beyinli insanların asla kabullenmek istemediği bu güzel dilin asimile edilmek istenmesi pkk gibi dinsiz, şereften çok uzak terör örgütlerine bahane ve provakasyon malzemesi vermektedir. bu durum malesef ülkemizde bir kısır döngüye yol vermektedir. sanıldığının aksine edebiyatı olan bir dildir.
edit: aynı zamanda ibnelerin hazmedemediği dildir. bunun sonucundada ibnelik yapıp eksi oy vermelerine sebep veren dildir. insanlığınızdan utanın.
Türkiye'de de kullanılan şive.
kendi içinde değişik türleri bulunur.
Türkiye'de, doğu anadolu ve güneydoğu anadolu bölgelerinde yaşayan halkın büyük oranda kullandığı iletişim şeklidir.
yöresel olduğu içindir ki, dil değil; şivedir.
çoğunlukla kürtler tarafından konuşulan dildir. evet dildir ve yüzyıllardır aynı coğrafyada konuşulandır, duyguları besleyen, mısralar dizen, efsaneler anlatandır...yoktur diyenler faşisttir, hazmedemeyendir, biryerlerine birşeyler batandır...ve olay bu kadar basittir!
dili yok saymak, konuşanını da yok saymaktır. bugün hangi aklı selim kişi kürt diye birşey yoktur diyebilmektedir. tarihe gömüldü o laflardır 'netekim' onlara eşlik edecek dahası da vardır.
sadece mağaralarda konuşulmayan dil. konuşanı hor görülür, okullarda eğitiminin verilmesi yasaktır. o yüzden türkiye hoşgörülüdür.
(bkz: bütün kürtleri pkk lı sanmak)
