joseph alois schumpeter

entry4 galeri0
    4.
  1. 3.
  2. Keynes ile aynı yıl -1883- doğan ve açık söylemek gerekirse onun karizması altında ezilen ve hatta onu kıskanan iktisatçıdır. Görüşlerinde mantıklı olanı bulmak için yeniyi aramak değil de "yeni için yeni" düsturunu görmek pek de zor değil. Ve bu nedenle de çelişkileri apaçık ortadadır. Hatta bu "yeni" arzusu benliğinde o kadar baskındır ki iktisatın temel kavramlarından biri olan karı da özetle şöyle açıklar: Kapitalizm aslında dairesel bir döngü içeririr. Fakat bununla sınırlı kalmaz aynı zamanda genişleme ve küçülmeleri de içinde barındırır. bu çıkışları ve inişleri yapan da "yeniliktir". Örneğin kapitalizmin dairesel döngüsü 3 bıçaklı jiletin piyasasıdır. çıkışı yapan ise 5 bıçaklıyı bulan yeni fikir. Düşüş ise bu yeni fikre doğan talepten sonra diğer 5 bıçaklı jilet üreten girişimcilerdir. Yani bu piyasaya sonradan üşüşen girişimciler. Çünkü aynı Ricardo'nun difransiyel rantının toprak sahiplerinde oluştuğu gibi arz artar ve kapital düşer, fakat dairesel döngüsünü de kısa zamanda kazanır. Yani kar, başlı başına yeninin üretimesidir. Aslında bu deyişle tüm iktisat otoritelerine karşı çıkar. Misal olarak Marx'ın karı olan emek maliyetinin sömürülmesi tanımına karşı çıkar ve hatta bunu bizzat da belirtir. Ama garptir ki Joseph'in "yenilikçi"liği maliyeti azaltan yeni bir yöntemin keşfini de içerir ki bu da aslında belirtmesine rağmen Marx'a pek de karşı çıkamadığıdır.

    Özel hayatında ise oldukça kederli ve hatta özenti bir ruh halini yaşatır. 5 senedir aşık olduğu ve evlendiği karısı 1 yıl sonra doğumda ölür. Bu olayda onun iki özelliğini de bulabiliriz. Joseph bu anıyla yaşar ama karısının Paris'te hizmetçilik yaptığını da herkesten saklar. Çünkü burjuvazi karaktere büyük ölçüde düşkündür. Ve çevresini de bu ölçüde kurar.

    1942'ye gelindiğinde ise Joseph hayatının en büyük çelişkisini ortaya atar ve kendini de küçültür. Belki 2. Dünya Savaşı'nın varlığından ötürü kapitalizmin çökeceğini ifade eder ki o kapitalizmi yaratan burjuvaziye aşık birisidir. Fakat Marx'a yine karşı çıkar. Kaitalizmin onun dediği gibi çökmeyeceğini iddia eder. Kapitalizm çökecektir çünkü bu sistemi yaratan burjuvazi elitin, yönetilen sınıftaki karizması düşüktür ve düşecektir. Yani bu büyük tanınmış iktisatçı şaşırtıcı olarak sosyolojik bir tanımlama yapar. Burjuvazinin karizması düşünce, yenilikçi olan herhangi biri- ki ona göre herhangi biri yenilikçi fikri keşfederse burjuva olur- bu yeniliği yapmaz. Yapmaz ise kar, o da olmassa kapitalizm olmaz. Sosyolojik olarak doğru olsa da burjuvazi eliti salt sahip olduğu karizmayla sınırlayarak onun para güdüsünü ve onun sağlayacağı refahı görmez ya da "yeni için yeni" inancıyla görmek istemez ve materyalist marx'ın karşısına bu soyut tutumla çıkar. Joseph'in bu kendi teorisi üstüne öğrencilerine ders vermemesi üzerine bir bilim adamı şu değerlendirmeyi yapmıştır:"formülleştirmelerinin yetersiz olduğunu hissetmesinden ötürü bunu gerçekleştirememiştir.

    Joseph'in belki de hayatında tek somut başarı bir Mısırlı prensin danışmanlığı sırasında bölgedeki tarım maliyetini düşürürken, çiftçilerin gelirini de iki misli arttırmasıdır.
    1 ...
  3. 2.
  4. kapitalizm sosyalizm ve demokrasi adında hala referans olma özelliğini koruyan harika bir kitap yazmış olan 1883 doğumlu avusturyalı iktisatçı,

    1925-32 yılları arasında bonn üniversites'inde çalışmış, ancak daha sonra nazi almanyası'ndan kaçarak amerika'ya sığınmıştır ve 1932'den 1950'ye kadar harvard universityde görev almıştır,

    adı geçen kitabında, "kapitalizm varlığını sürdürebilir mi? hiç sanmıyorum." demiş, karl marx'ın düşüncelerini benimsemiştir, amerikada bulunduğu dönemlerde ünlü olan john maynard keynesin düşüncesine katılmamış, bu nedenle pek sevilememiş, kendi okulunu oluşturmuştur.

    yaratıcı yıkım olarak bilinen, girişimcilerin kar oranlarını artırmak için teknolojiden daha fazla faydalanarak sürekli olarak üretim tekniklerini değiştirmeleri, halihazırda ekonomik yapının da değiştirilmesi kuramı ile tanınır, burda bir nevi eskinin yeniyle değiştirilmesi söz konusudur,

    kendisi ayrıca evrimsel iktisadın ve inovasyonun öncü isimlerindendir,

    matematikçi bir iktisatçı olmadığı bilinmekle beraber, iktisatta yöntem konularında ve politik iktisat konusunda hatırı sayılır bir yeri vardır,

    ayrıca kaynağı vikipedi olmak üzere, konjonktür teorisiyle, kapitalizmdeki konjonktür dalgalanmalarını kötü hasat ve doğal afetler gibi dış faktörlerle açıklamayıp, teknolojik yeniliklere ve işadamlarının girişimlerine bağlar, Schumpeter sanayinin gelişimini sağlayan gücü sermaye olarak tanımlar.
    5 ...
  5. 1.
  6. Avusturya asıllı Amerikalı iktisatçı, kapitalizmdeki konjonktür dalgalanmalarını (kötü hasat ve doğal afetler gibi) dış faktörlerle açıklamayıp, teknolojik yeniliklere ve işadamlarının girişimlerine bağlıyordu. Schumpeter için endüstriyel gelişmeyi hareket ettiren güç sermaye idi.

    Schumpeter, Avusturya'nın bir taşra kasabası olan Triesch (bugünkü Trest) Moravya'da bir kumaş fabrikatörünün oğlu olarak dünyaya geldi. Schumpeter dört yaşına gelince, babası öldü. Annesinin sonradan evlendiği imparatorluk ve Krallık ordusuna mensup bir subay olan üvey babası, çocuğu seçkinlerin devam ettiği Viyana'daki Theresianum Lisesi'ne gönderdi. Schumpeter 1901'den sonra Viyana Üniversitesi'nde hukuk ve ekonomi tahsil etti. 1906'da hukuk doktoru ünvanını aldı. ingiltere'ye yaptığı bir seyahatte tanıştığı, bir din adamının kızı olan 24 yaşındaki Gladys Ricarde Seaver ile bir yıl sonra evlendi. Ne var ki, evlendikten kısa bir süre sonra genç evliler boşandılar (1920).

    Schumpeter 1907'de hukukçu sıfatıyla Uluslararası Tahkim Heyeti'nde görevli olarak Mısır'a gitti. 1908'de kendisini bilim çevrelerine tanıtan Kuramsal Ekonominin Özellikleri ve Ana içeriği adlı kitabını burada yazdı. Schumpeter, hesapları kapitalizmin gelişmesine ve dalgalanmalarına yol açan nedenleri içermediği gerekçesiyle Fransız iktisatçı Leon Walras'ın matematiksel yöntemlerini eleştirdi.

    Schumpeter 26 yaşında Avusturya imparatorluğu'nun doğusunda bulunan Çernovtsi Üniversitesi'nde bir kürsü sahibi oldu. Bundan iki yıl sonra Steiermark eyaletinde Graz Üniversitesi'ne ekonomi profesörü olarak atandı. Burada 1912 yılında Theorie der wirtschafdichen Entwicklung (Ekonomik Gelişme Kuramı) adlı kitabını yayınladı. Schumpeter burada kapitalizmin kendi içinden kaynaklanan dinamiklerini açıkladı ve bununla çok takdir ettiği Karl Marx'ın izinden gitti.

    Schumpeter'in çalışmalarındaki çekirdek kavram "Yenilik"ti; bununla mal sağlanmasında akla gelebilecek her türlü değişikliği (yeni ürünler, üretim yöntemleri, satış yöntemleri, satış piyasaları) tanımlıyordu. Kendisi için yenilik yalnız yeni ürünlerden oluşmayıp, değişik üretim yöntemleri ve yeni satış piyasaları da bu kavrama girmekteydi. Böyle yenilikler ancak piyasada kendilerini kabul ettirdikleri ve rakip firmaları buna bağlı olarak yenilikler yapmaya teşvik ettikleri (örneğin motorun icadı motorlu tahrikten yararlanan çok sayıda ürünün ortaya çıkmasına neden oldu) ve böylelikle ekonomiyi ileri götürdükleri zaman tam olarak ekonomiktirler. Fakat yenilikler yalnız düzensiz aralıklarla ortaya çıktıklarından yenilik ile durgunluk arasında karşılıklı bir etkileşim ortaya çıkmaktadır. Konjonktürdeki bu devri dönüşümler Schumpeter'e göre kapitalizmin doğasında vardır.

    Yenilik kavramı onun girişimci anlayışını da belirler. Girişimci, ancak yaratıcı bir güce sahip bulunduğu ve yenilikleriyle yeni alanlar açtığı zaman girişimci adına hak kazanmaktadır. Yalnız şirket sahibi ya da yönetici olan kimseleri Schumpeter küçük görerek sadece "Mal Sahibi" olarak nitelendiriyordu.

    Avusturya'nın Sosyal Demokrat başbakanı Karl Renner, Schumpeter'i 1919'da maliye bakanı olarak atadı. Schumpeter hükümetin bir devletleştirme projesini engellediği için görevini, başladıktan yedi ay sonra bırakmak zorunda kaldı. 1921'de yöneticiliğini üstlendiği Viyana'daki Biedermeier Bankası, üç yıl sonra iflas etti. 1925'te evlendiği ikinci karısı Annie Resinger ile birlikte taşındıkları Bonn'da, Schumpeter maliye bilimleri profesörü olarak görev yaptı.

    Schumpeter, 1932'de ABD'ye yerleşti. Cambridge'deki Harvard Üniversitesi'ne profesör olarak atanan Schumpeter, burada konjonktür teorisini genişletti. On yıl sonra Kapitalizm Sosyalizm ve Demokrasi adlı yapıtını yayınladı. Bu kitabında kapitalizmin giderek bürokrasiye daha fazla yer vereceğini ve planlı ekonomili sosyalizme geçişin kaçınılmaz olduğunu savundu. Dayanakları: Büyük tröstlerin yenilikçilerin rolünü üstlenmeleri ve küçük girişimcileri ortadan kaldırmaları, maaşla tutulmuş yöneticilerin yalnız satış plânlamasına dayanarak yol gösterici kararlar alması.

    Schumpeter gösterdiği bilimsel yararlılıklara karşın ABD'de yalnız bir adamdı. Bunun nedeni Yahudilerle Slav ırkına mensup olanlar hakkında söylediği uygunsuz sözlerdi. Hitler Almanyasının 1945'te savaşı kaybedip teslim olmasını "Yahudilerin zaferi" olarak niteliyordu. Morgenthau Plânını kabul etmemesi, Schumpeter'in Amerikan kamuoyu tarafından tümüyle reddedilmesine neden oldu. Antik çağdan başlayarak ekonomik düşüncenin bir bilançosu olan History of Economic Analysis (iktisadi Analizin Tarihi) adlı son yapıtını tamamlayamadı. 67 yaşında Taconic/Connecticut'ta beyin sektesinden öldü.
    kaynak=http://www.kimkimdir.gen.tr/kimkimdir.php?id=185
    1 ...
© 2025 uludağ sözlük