Kısa süre önce Dmitry sinkovsky adlı konzertmeister önderliğinde kayda geçmiş olan bach in black adlı kayıtları keşfetmiş bulunuyorum ki; bwv 1052r, bwv 1056r ve bwv 1041 ile bach'ı yaylılarda sevmek benim adıma mümkün hale gelmiştir.
Gelmiş geçmiş en büyük besteci ve orgculardan biri olan Johann Sebastian Bach, müziğin matematikçisi olarak da bilinir.
1685 yılında orgculuk yapan Johann Ambrious'un en küçük oğlu olarak dünyaya gelen Johann Sebastian 10 yaşında yetim kaldı. Bunun üzerine Ohrdruf'a giderek klavye ve org konusundaki ilk eğitimini ağabeyi Johann Cristian'dan aldı. 1700'de San Michel kilisesinde koroda çalışmaya başladı. 3 yıl boyunca bu görevde kaldı. Bu sırada orgcu George Böhm'den çok şey öğrendi. 18 yaşında Arnstadt'taki Neueskirche'ye orgcu olarak atandı. 1707 yılında kuzeni Maria Barbaraile evlendi. En güzel eserlerinden biri olan Re Minör Toccata ve Füg'ü (BWV 565) bu dönemde bestelemiştir. 1708'de Weimar sarayında işe başladı. Dük Wilhelm'in isteği üzerine, daha çok org üzerine yoğunlaştı. 1717'de dinî bestelere fazla ilgisi olmayan Anhalt-Köthen Prensi Leopold'un müzik yönetmeni olunca, oda ve orkestra müziğine ağırlık verdi. Birçok keman-piyano, viyola, gamba-piyano sonatı besteledi. Brandenburg Konçertoları'nı da 1721'de Köthen'de tamamladı.
1720'de eşini kaybeden Bach, 1721'de 20 yaşındaki Anna Magdelena Wilckenile ikinci evliliğini yaptı. Bu sırada Köthen'de müziğe olan ilgi azalmış, Bach'in hayat şartları kötüleşmişti. Yeni iş aramaya başlayan Bach, San Thomas kilisesinde koro yöneticisi oldu ve ömrünün sonuna kadar bu görevi devam ettirdi. Bu dönemde 250'nin üzerinde kantat besteledi.
1740 yılında gözleri az görmeye başlamıştı. Bunun üzerine Haendel'in de sağlığını berbat eden John Taylor'a iki kez ameliyat olduktan sonra, ömrünün son yıllarını tamamen kör olarak geçirdi.
Bach yaşarken, org virtiözü olarak ün yapmıştı, müziği ise eski tarz olarak görüldüğünden, besteci olarak pek sevilmedi. Zamanında Telemann'in ününün yanına bile yaklaşamadı. Günümüzde yüzlerce eserinin yayınlanmasına rağmen, hayattayken sadece 12 eseri basılmıştır. Bach eserlerinin bugün bilinmesindeki en büyük pay ünlü besteci Mendelssohn'a aittir.
Bach ömrü boyunca hiç ara vermeden, bitmek bilmeyen bir verimlilikle beste yapmıştır. Müzik tarihinde en çok eser veren bestecilerin başında gelmektedir. Verimliliğini aile hayatında da sürdüren Bach'in 2 eşinden toplam 20 çocuğu olmuştur.
Müziği polifonik olarak eşsizdir. Barok olduğu kadar, Rönesans döneminden de izler taşır. Armoni ve melodi mükemmel olarak dengelenmiştir. Bach'in eserlerinde Fransız ve italyan müziğinin sentezini bulmak mümkündür. Hayatı boyunca Almanya dışına çıkmamış biri için yakaladığı kozmopolitlik ilginç bir durumdur. italyan yanını Vivaldi'nin Almanya'da yayınlanan eserlerini inceleyerek, Fransız yanını ise Almanya'da yaşayan Fransız klavsenci Froberger'den almıştır.
Hayatı boyunca opera dışındaki her türde eser vermiştir. Konservatif yapısından dolayı hiçbir yenilik yapmamasına rağmen; çalıştığı her türde en üst seviyeye ulaşmıştır. Wagner'e göre o, tüm müzik tarihindeki en büyük bestecidir.
Barok müziği denildiği zaman, hiç kuşkusuz akla ilk gelen isimlerden birisi Johann Sebastian Bach, 21 Mart 1685de Almanyanın Eisenach adlı küçük bir kasabasında doğdu ve yaşamının büyük bölümünü, aynı zamanda öldüğü kent de olan Leipzigde geçirdi. Aile soyundakilerinin tümünün müzik içgüdüsü, sanat sevgisi ve müzik yaratıcılığı hep onda toplanmıştı. 25 yaşına kadar, ailesinin katkılarıyla beraber, kendi ilgi ve çabasıyla sürdürdüğü müzik çalışmalarını, bu yaşından sonra girdiği Lueneburg Michaelis Schule für Musikte sürdürdü. Burada üstün yeteneğiyle dikkati çekti ve kısa süre sonra bu okuldan ayrılıp Hamburga gitti, orada çeşitli orkestralarda org ve harpsichord sanatçısı olarak çalıştı. Aynı yıllarda, saray orkestrasında kemancı olarak da bulundu(1703). Zamanın ünlü klavye ustası Buxtehudenin öğrencisi oldu(1705).
Daha sonra, saray orkestrası orgçuluğu(1708), saray orkestrası yöneticiliği(1714-1717) yaptı. 1723 yılında Leipzig Thomas Kilisesine kantor ve Leipzig Ünivesitesi Müzik Bölümü Başkanlığına getirildi ve ömrünün sonuna kadar bu görevi sürdürdü. Tüm bu yıllar içinde günde en az 30-35 sayfa müzik yazdığı bilinmektedir. Johann Sebastian Bach, ömrünün sonlarına doğru geçirdiği bir hastalık yüzünden kör olmuş, bu onu tanrıya daha çok bağlamış ve en güzel dini öğeler içeren yapıtlarını ömrünün bu son dönemlerinde vermiştir. Johann Sebastian Bach, "Müzikte tek gaye Tanrıyı hoşnut etmek olmalıdır. Dinine gerçekten bağlı herhangi bir kimse, çok çalışırsa en az benim kadar başarılı olabilir" demiştir. Kendisi için, beşeri aşktan ilahi aşka geçmenin tek yolunun müzik olduğunu düşünen ve bitirdiği eserlerin altına (bkz: ''soli deo gloria''''zafer yalnız tanrınındır''!) yazarak bunu tasdikleyen,duyguyla matematiğin sentezini ustaca bir şekilde yaparak kıyamet gününe kadar adını, tarihe altın puntolarla yazdıran bu deha Tanrıya gerçekten bağlanan kimselerin çok çalışmaları gerektiğine de inanmıştı. "insan yeryüzündeyken çok çalışmazsa, öbür dünyada Tanrının huzuruna çıkamaz" diye düşünüyordu. Ona göre hayat, uzun ve amansız bir mücadeleden ibaretti. Çok çalışmak, ağır yükü yerden kaldırıp omuzlara yerleştirmek ve Tanrının Kutsal evine bununla beraber gitmek demekti. Hayat, sadece uzun ve çetin bir mücadeleydi.
Bach'ın öğrencilerinden biri, ustanın mezarı başında bir arkadaşına şöyle demişti : "Biliyor musun, bizim ihtiyar o kadar alçak gönüllü idi ki dehasının kıymetinden bile haberi yoktu. Dünyanın onu tanıyıp değerini anlaması için aradan belki de yüzyılların geçmesi gerekecek.anatı,klasik muzigin babasi sayilan bu tipi de babacan adamin olumunden yaklasik elli yil sonra, cok fazla okuyucusu olmayan az taninmis bir gazetede ilk defa biyografisi yayinlandi.Aradan yaklasik 100 yil gecti. mendelssohn bir gun kasaba gitti. kasap, satin aldigi eti bir gazete kagidina sararak o'na verdi. eve dondugunde gazete kagidindaki biyografiye ek olan, kisa, bir, iki besteyi gorup hipnoz olunca te kendi orkestrasina caldirdi.ve iste olanlar oldu, zamaninda taninamamis siradan bir muzisyen olan bach artik "buyuk bach" olmustu.
"Eğer dünyadaki bütün notalar ve müzisyenler yok olsa, sadece bach'ın notaları kalsa, dünya şimdiki müziksel derinliğe çok kısa bir sürede gene ulaşır" gibi bir efsaneye de sahiptir.''
Armand Farrachinin Bach Son Füg adlı kitabından....
''Müzik ve gürültü.
Maestro için düzen, si minörde gizlidir. O, dünyanın, müzik olabilecek yerde yalnızca gürültü çıkarmasına üzülür.Dünya gürültüsünü değiştirmenin kendisine düştüğüne olan inancı büyüktür Bachın.Yaradan, düzensizliği altüst etmesi için Bacha bir misyon yükleyerek, onun sezgisine kurtarıcı bir müzik yerleştirmiştir. Ne var ki, insanlar Johann Sebastian Bachı dinleyecekleri yerde hapse atarlar onu. Bach, bir gün Weimarda tutuklanır. Resmi olarak tutuklanma nedeni ise gerçeği yansıtmayan, hayli komik bir nedendir aslında inatçı tavrı ve direterek talep ettiği izin sebebiyle tutuklandığı belirtilir belgelerde.Bach, yöneticilerin -sivil kent yönetiminin, ruhani kilise yönetiminin- beceriksizliklerini, yetersizliklerini, kültürsüzlüklerini, anlayışsızlıklarını, mevki hırslarını yüzlerine vurmuş, bilir bilmez işine karışmalarına hep karşı çıkarak sürekli şikâyetçi olmuştur çünkü. Karakteri de kavgacı, hatta kinci, ama aynı zamanda küçük bir çocuk gibi küsen öfkeli bir yapıya sahiptir zaten.öfke onu uyanık tutar zira.Bachın sevilmemesinin bir nedeni de, sosyeteye girmeyişidir.dünyada bir yer edinmek yerine oradan uzaklaşmayı tercih eder hep.Bachın yaratıcılığı ve dinmeyen öfkesi altında ezilen Weimarlılar -özellikle yönetim- o kadar nefret etmişti ki ondan; hapisten çıkıp da bukentten uzaklaşmak zorunda kalmasından beş yıl sonra dahi onun adının anılması ve yazılması yasaktır hâlâ Weimarda.Bachın derdi insanlar değil, yaradanın ona bahşettiği olağanüstü kabiliyetle besteler üreterek dünyadaki her şeyi müzik yapabilmekti!Dünyanın o güne kadar yaşamadığı bir huzura kavuşmasını istiyordu Bach; işte bu huzurun düzeni de ona göre si minörle yaratılacaktı.(MASS iN Si MiNÖR ADLI bestenin ilk bölümünde bütün koro farklı tonlarda ve iniş çıkışlarda 7 8 dakka boyunca 'Kyrie elesion'' ''Tanrım bize merhamet et'' diye yakarmaktadır. http://www.youtube.com/watch?v=vi6fhfkZFoA
insanlık tarihinin en yaratıcı ve devrimci sanatçılarından biri olan Johann Sebastian Bachın cenazesinde ailesi ve bir iki dostu dışında kimseler yoktu. Ama asıl acı olan, ayinler ve cenaze törenleri için onlarca hatta yüzlerce beste yapan Bachın cenazesinde; ayin yapılmaması, hatta müzik bile çalınmamasıydı. Johann Sebastian Bach ölürken çok yoksuldu.Kendini hiç sevdirmek istememişti çünkü. Büyük besteci için cenaze arabası bile belediyeden ücretsiz olarak sağlandı. Şu anda mezarının tam olarak nerede olduğu da bilinmiyor zaten.Bach, büyük bir düzene -aslında egemenin düzenine- karşı çıkarak pek çok değerin ne kadar boş olduğunu yüzüne vurmuştu insanların.Kibar müziğe gösterilen rağbet ve kontrpuana karşı ilgisizlik; onuBen Bachım ve gerisinin benim için önemi yok dercesine, saf çok sesliliğin içine kapanmak ve kendini tamamen buna vermek üzere özgür; dünyanın baskısından, dünyevi bir ödül ya da minnet umudundan, herhangi bir saldırı endişesinden yoksun bırakıyordu.Biçimi, aşmadan üstün kılmak. Klavsende ya da orgda çalınabilir, küçük bir topluluğun kullanımına hazır, az masraflı bir orkestra için uyarlanabilir, bir okuyucu için de takip edilmesi daha kolay olsun diye, partisyon dört porte üzerinde yazılacaktır. Uzlaşmaz bir kişiliğe sahip olan Johann Sebastian Bach, müziği aracılığıyla; evreni insanla, insanı dünyayla ve doğayla uzlaştırmaya çalıştı ve böylece insanın duyabileceği en güzel müziği yaratmış oldu''
Bach Son Füg, Armand Farrachi, çeviren: Heval Bucak, Can Yayınları
Johannes (1723) ve Matthâus (1729) passionlarında çok etkileyici ilahi duygular ve sözler mevcuttur. (Bu müzikleri dinleyince biz peygamberimiz ve sahabeler için müzikal ve sanatsal olarak neler yapabildik? Bunun çeyreği kadar bi şey üretebildik mi diye düşünmekten kendimi alıkoyamıyorum.) Çevirmeden verebiliyorum. Örneğin;
Johannes Passion BWV 245-1
Lord, our ruler, whose glory
is magnificent everywhere!
Show us through your passion,
that you , the true son of God,
at all times
even in the most lowly state,
are glorified.
Johannes Passion BWV 245-14
Rest in peace, you sacred limbs,
I shall weep for you no more,
rest in peace, and bring me also to rest.
The grave that is allotted to you
and contains no further suffering,
opens heaven for me and shuts off hell.
Matthâus Passion BWV 244-1
Come, you daughters, help me to lament,
See-Whom ? -the bridegroom,
See him- How ? -like a lamb!
See What ? -see his patience,
See Where ? - our guilt;
See how from love and grace
He bears the wood of the cross himself!
O Lamb of God, innocent
Slaughtered on the beam of the cross,
Always found to be patient
No matter how much you were despised.
All our sins you have borne
Otherwise we would have to despair.
Have mercy on us, O Jesus
hayatına dair eksantirik anlatıları edinmenin, harikulade bestelerini dinlemek kadar eşsiz olduğu bestekar. ailecek virtiöz olduğunu öğrenip, 20 kadar çocuk babası sahibi olması nedeniyle, beste kadar çocuk yaptığı kanısına varabileceğiniz, kaybolmaya yüz tutmuş eserlerini son saniyede alelade bir sokak gezgininin kurtardığını bilgisine ulaştığınızda da şaşırabilirsiniz.. ölmesine yakın gözlerinin görme yetisini kaybedişine içerliyor; üzücü olaydan çok kısa süre önce spontane şekilde görmeye başlamasına seviniyorsunuz. brandenburg'larının yazın sıcağında, uçsuz deryalarda ayak üzerinde geziyormuşunuzcasına edindirdiği duygu, bu adamın samimiyetinin, virtiözitesinin bahşidir.
Barok müziği denildiği zaman, hiç kuşkusuz akla ilk gelen isimlerden birisi Johann Sebastian Bach, 21 Mart 1685'de Almanya'nın Eisenach adlı küçük bir kasabasında doğdu ve yaşamının büyük bölümünü, aynı zamanda öldüğü kent de olan Leipzig'de geçirdi. Aile soyundakilerinin tümünün müzik içgüdüsü, sanat sevgisi ve müzik yaratıcılığı hep onda toplanmıştı. 25 yaşına kadar, ailesinin katkılarıyla beraber, kendi ilgi ve çabasıyla sürdürdüğü müzik çalışmalarını, bu yaşından sonra girdiği Lueneburg Michaelis Schule für Musik'te sürdürdü. Burada üstün yeteneğiyle dikkati çekti ve kısa süre sonra bu okuldan ayrılıp Hamburg'a gitti, orada çeşitli orkestralarda org ve harpsichord sanatçısı olarak çalıştı. Aynı yıllarda, saray orkestrasında kemancı olarak da bulundu(1703). Zamanın ünlü klavye ustası Buxtehude'nin öğrencisi oldu(1705).
Daha sonra, saray orkestrası orgçuluğu(1708), saray orkestrası yöneticiliği(1714-1717) yaptı. 1723 yılında Leipzig Thomas Kilisesi'ne kantor ve Leipzig Ünivesitesi Müzik Bölümü Başkanlığına getirildi ve ömrünün sonuna kadar bu görevi sürdürdü. Tüm bu yıllar içinde günde en az 30-35 sayfa müzik yazdığı bilinmektedir. Johann Sebastian Bach, ömrünün sonlarına doğru geçirdiği bir hastalık yüzünden kör olmuş, bu onu tanrıya daha çok bağlamış ve en güzel dini öğeler içeren yapıtlarını ömrünün bu son dönemlerinde vermiştir. Johann Sebastian Bach, birçok şekillerde yüzlerce eser verdi ama bunların bir kısmını kendi yakmış, bir kısmı da kaybolmuştur. Buna rağmen günümüze kadar sayısız eseri ulaşmıştır. Bunların içinde en ünlüsü Brandenburg Konçertoları'dır. J.S. Bach'ın müziğinde inanılmaz bir zeka ve akıl görürüz. Eski dini müziklerden, zamanın popüler armonik müziğine kadar, çoğu zaman bunların senteziyle, hatta kontrpunta çeşitlemeleriyle Bach'ın müziği apayrı bir dünyadır. Barok dönemi izleyen klasik dönemin ortaya çıkmasında hiç kuşkusuz en önemli isim Johann Sebastian Bach'tır. Johann Sebastian Bach, "Müzikte tek gaye Tanrıyı hoşnut etmek olmalıdır. Dinine gerçekten bağlı herhangi bir kimse, çok çalışırsa en az benim kadar başarılı olabilir" demiştir.
Bach, Tanrıya gerçekten bağlanan kimselerin çok çalışmaları gerektiğine de inanmıştı. "insan yeryüzündeyken çok çalışmazsa, öbür dünyada Tanrının huzuruna çıkamaz" diye düşünüyordu. Ona göre hayat, uzun ve amansız bir mücadeleden ibaretti. Çok çalışmak, ağır yükü yerden kaldırıp omuzlara yerleştirmek ve Tanrının Kutsal evine bununla beraber gitmek demekti. Hayat, sadece uzun ve çetin bir mücadeleydi.
Bach'ın öğrencilerinden biri, ustanın mezarı başında bir arkadaşına şöyle demişti : "Biliyor musun, bizim ihtiyar o kadar alçak gönüllü idi ki dehasının kıymetinden bile haberi yoktu. Dünyanın onu tanıyıp değerini anlaması için aradan belki de yüzyılların geçmesi gerekecek." Gerçekten de öyle oldu...
21 mart 1685 - 28 temmuz 1750
barok dönem alman bestecisi, kuzey almanya'daki büyük müzikçi ailesinin en ünlü üyesi. yaşamı sırasında eski tarz bir besteci sayılmasına ve çağdaşlarınca daha çok seçkin bir klavsenci, orgcu ve org yapım ustası olarak beğenilmesine karşılık, günümüzde bütün çağların en büyük bestecilerinden biri olarak kabul edilir.
(bkz: bah)
Çello suitleri tam yatağa yatıp uykuya hazırlanılırken dinlenilmesi gereken aşmış insan. Ayrıca kitap okuken well tempered clavier'in tadı bir başkadır. insanlığa dair en büyük umut kaynağıdır.
Rutkay aziz'in kondüvit'inin tanımadığı büyük müzik adamı. Şehir efsanesi değilse şöyle bir diyalog geçmiştir (bkz: AST)'ın provasında
Rutkay Aziz =(o kırmızı kadife sesiyle) Oğlum Kemal Bach'ı ver!
Oğlum Kemal anlamaz, salak salak bakar kadife sesli sanatçıya...
R.A = olum bach'ı versene..
Oğlum Kemal = Bahıyorum abi!
R.A = Bana bi duble bişey getirin...
