sartre yüzlerce kez. camus'u da çok severim ama sartre. camus sarte'nin sözcükler'de olduğu kadar dürüst olamazdı. güzel çevirilerde dümdüz cümleleri bile şimşek gibi çakıyor bazen.
sartre deli gibi kıskanırdı onu, bir gün dışarıda iki kadeh bir şeyler içerken camus, arkasına yaslanmış “ne diye bu kadar kadınlarla güç bela uğraşıyorsun” diye sorduğunda, sartre'ın cevabı ise: “sen bu tipe hiç alıcı gözüyle baktın mı?” olmuş.
haklıydı da, kendisini don juan olarak tanımlamasa sorun yokmuş da 1.60 boyunda ve allah affetsin çirkin de bir adam sartre ayrıca alkol ve uyuşturucu bağımlısı. iki koca akıl fikir adamının küsmesi de tek sebep olmasa da (marx yüzünden anlaşmazlığa düşmeleri ile başlar) kadın meselesine dayanır ya zaten. gerçi camus öldükten sonra sartre “muhtemel benim son yakın arkadaşımdı.” diye bir itirafta da bulunmuş.
Aslında iyi dost olan bu ikilinin ayrıldığı jenerik nokta, adalet ve özgürlük kavramlarına ulaşmadaki zıt fikirleridir.
Camus,“1.Mutlak özgürlük güçlü olana hükmetme hakkı verir. 2.Mutlak adalet tüm aykırılıkların bastırılmasıyla elde edilir, haliyle özgürlüğü tahrip eder.” derken; sartre, komünizm kazanımlarını tarif ederek, özetle "baskıları bertaraf ederek ve otonominin işçilere iadesiyle, komünizm her bir bireye maddi ihtiyaç (sıkıntısı) olmadan yaşama imkânı tanımaktadır ve böylece insanlara kendilerini gerçekleştirecekleri en iyi yolu seçmelerine olanak tanıyacaktır. Bu onları özgür kılacaktır ve bükülmez eşitliğin dolayımıyla adil olan da budur." Demektedir.
Camus doğduktan sonra babasını 1.dünya savaşında kaybetmiş fakir bir ailede büyümüş
Sartre çocuk yaşta babasını kaybetmiş olup profesör dedesi tarafından büyütülmüş olup gençlik yıllarında savaş zamanı Almanya’da iken Ss’lere esir düşmüştür
ikiside acı dolu yaşamış görünüşte ama camus’ün acısı daha ağır basar düşünce olarak eserlerinde.
ikisi de ufak farklarla varoluşçuluğa katkıda bulunmuş, anlatmış yazarlardır. ikisinin de yeri ayrıdır, özeldir. kapışmaya kalksalar üstünlük durumu olmaz diye düşünmekteyim. sidik yarışına döndürmeden felsefe yapmak lazım.
her açıdan sartre üstündür.
camus orta düzeyde bir aydından başka bir şey değildir.
edit:sidik yarışı felsefenin özündedir koç. hegel'in diyalektiğiyle sidik yarışını karşılaştır, ne demek istediğimi anlarsın.
edebiyat açısından albert camus daha iyidir. yabancı ve vaba gibi önemli romanları vardır. felsefi açıdan jean paul sartre daha iyidir. ikisi de çok büyük isimler. ayrıca ikisi de varoluşçu ateisttir.
fransız sömürgesi olan cezayirin bağamsızlık savasında albert camus bir cezayirli olmasına rağmen fransa'ya bu savaşta destek verirken paris'te doğan safkan fransız olan jean paul sartre'ın cezayir'in yanında yer alması şimdi ikisinide karşılaştırdığımızda sartre'ın ne kadar yüce bir aydın olduğu su götürmez bir durum.
sabaha kadar oynansa sartre' ın üstünlüğüyle bitecek karşılaştırma.
şu küçük bilgi yeterlidir bunu anlamak için sartre fransız olmasına rağmen azınlık haklarına sahip çıkmıştır, camus ise azınlık olmasına rağmen hep yan çizmiştir bu konuda.
sartre'ın emir ile başkaldıran insan'a olumsuz eleştiri getirtebilecek kadara varan karşılaştırmadır.
hayır götün kendisinin iliği yemiyor, gidiyor başkasına yaptırtıyor. velhasılı kelam bir marksizm davasına küsmüşlerdir, fakat her ne kadar sartre'a göre camus sokak serserisi de olsa dostlukları daimdir.
sartre pipoyla, tüm entelektüelliğiyle halkın içine girmiştir.
camus ise zaten halktan birisidir.
varoluşçuluk felsefesinin öne çıkan iki fransız filozofunu bir araya getiren karşılaştırma. başlangıçta kankaydılar ancak sonrasında fikir ayrılığı yaşayıp küstüler.
