jean paul sartre ve özgürlük

özgürlük konusu irdelendiğinde şüphesiz ki bu konu hakkında sorular soran ve cevaplamaya çalışan varoluşçu felsefeye ve varoluşçu felsefenin en önemli filozoflarından (bazılarına göre 20. yy.'ın model filozofu) jean paul sartre'a başvurmak insanın ufku için seçilebilecek en iyi yollardandır.

Sartre, insanın varoluşu dışında yalnızca hiçliğin bulunduğunu söyler. ona göre; şeyler insana göründükleri gibidirler, onların dışında hiçlikten başka bir şeyin olması söz konusu değildir. Bu yaklaşım şüphesiz ki Tanrının olmaması, önceden belirlenen bir özün *olmadığı, determinizmin mümkün olmadığı ve nesnel değerlerin bulunmaması anlamına gelmektedir. Bu bağlamda bireyin özgür olduğunu ve bu özgürlüğe mahkum olduğunu dile getirir. ateizm ve insanın bırakılmışlığı, düşüncesi temelinde insan özgürlüğe mahkumdur. kendilerinin bilincine varır varmaz her şeyden sorumlu hale gelirler.

"Bizim karşı karşıya kaldığımız durumlara, içinde bulunduğumuz koşullara tabi olmadığımızı, koşullar tarafından belirlenip belirlenmemeye karar veren biz olduğumuz için bu koşulların bizim kararlarımıza bağlıdırlar."

sartre, insanın dünya ile arasındaki ilişki hiçlik kavramı kullanılmaksızın açıklanamayacağını dile getirir. hiçlik, kendisi için varlığa *özsel olan, bilinçli varlığın kendisinde olan bir şey olmak durumundadır. insanın eylemleriyle, düşünceleriyle doldurmaya çalıştığı şey, bu içindeki boşluk, hiçliktir. insanın kendine özgü potansiyeliyle tanımlar bunu. yani insan, varlığı gerçekleşmemiş bir potansiyeldir *; oysa bilince sahip olmayan kendinde varlık (masa, sandalye vb.) katı ve bütünüyle gerçekleşmiş şeydir.

insan kendinde böyle bir hiçliğin bulunduğunu fark ettiğinde ise istediği her şeyi yapmayı, istediği her şeyi düşünmek açısından mutlak özgürlüğe sahip olduğunu fark ettiği an, bundan endişe duyar ve bulantı içerisine düşer. Dolayısıyla insan, sınırsız özgürlük düşüncesini taşıyabilecek durumda değildir. Bu bunaltıdan kurtulmak için ise özgürlüğünü inkar etme noktasına gelir.

sağlıcakla kalın.

bunu okuyan bunu da okur:

(bkz: albert camus ve o nun yazgı düşüncesi)

bunları okuyan bunları da okur;

(bkz: akıl çağı)
(bkz: başkaldıran insan)
(bkz: la peste)
(bkz: varlık ve hiçlik)