belçikalı, eski bir futbolcu. bosman kurallarının doğuşunu sağlayan ve uefa'ya açtığı dava sonucu futbolda köleliğe ve tekelciliğe son verilmesini sağlamış, şu sıralar tahminen kırklı yaşlarını yaşayan efsane.
1990 yılında belçika'nın royal fc liege takımında forma giyerken sözleşmesi bittiğinde takım ona çok düşük meblağlı bir kontrat teklifiyle gelmesine karşın, fransa'nın dunkerque takımına transfer olmak istediğinde karşısına yüzbinlerce avroluk bir bonservis bedeli çıkarmışlar. daha sonra başta bu bedel olmak üzere benzer sebeplerden fransız ekibi transferden vazgeçmek zorunda kaldığında, berbat kontrat önerisini kabul etmeyen jean marc bosman belçika ekibi tarafından kadrodışı bırakılmış. zaten bu olaydan sonra bosman'ın açtığı dava 15 aralık 1995'te avrupa adalet divanı'nca sonuçlandırılır ve şu kararlar alınır:
1) öncelikle, futbolun bir ekonomik sektör olarak kabul edilmesi gerektiği; futbol dahil tüm profesyonel spor dallarının, birer ekonomik alan ve aktivite olarak görülmesi gerektiği,
2) avrupa topluluğu vatandaşı futbolcuların, kontratlarının bitiminin ardından bonservis gibi kısıtlamalarla transferlerinin engellenmesinin hiçbir hukuki dayanağı olmadığı,
3) ab vatandaşı futbolcuların milliyetlerine dayalı herhangi bir kısıtlamanın (en fazla 5 yabancı oyuncu oynatma kuralı) milli takımlar dışında, yapılmasının yasadışı olduğu,
4) bu konuda kulüpler tarafından yapılacak rekabeti engelleyici centilmenlik anlaşmaların avrupa komisyonu tarafından en ağır şekilde cezalandırılacağı,
5) bu kararların, bundan sonraki gelişmelere de kaynak olacağı gerekçeli kararında hükme bağlamıştır.
böylece kontratsızken bonservis istenmesi gibi tam bire köle-mal sahibi zihniyetine karşı konulmuş, oyuncular sağlam haklara kavuşmuştur. belki de en çok parasızlıktan kıvranan türk kulüplerinin işine gelmiştir bu kararlar. bu arada bir dönem fenerbahçeli bir yönetici -tabii ki bosman kim bilmez, dünyadan habersiz- "bosman bosman deyip duruyorlar, neyse parası verelim alalım şu bosman'ı" diyerek muazzam da bir gaf yapmıştı diye hatırlıyorum.
dünyadaki büyün dolar milyoneri futbol yıldızlarının kazandığı her kuruşta hakkı olan ve ömür boyunca meslektaşlarınca finanse edilmesi gereken, bir oyunun kaderini ebediyen değiştirmiş belçikalı futbolcu.
Futbolcuların sözleşmesi bittiğinde serbest dolaşım hakkı elde etmesini sağlayan davayı kazanarak 21 yıl önce bugün futbolcuların hayatını değiştirmiştir.
