2004 yılına kadar Zaptiye Müşirliğinin kuruluş tarihi olan 16 Şubat 1846'da kurulduğu düşünülen Jandarma Teşkilatı hakkında, 1839 yılına kadar arşiv kayıtlarına rastlandığı için Teşkilatın kuruluş tarihi 1839 olarak kabul edilmeye başlanmıştır. Kuruluş tarihi tam olarak saptanamadığından 1839 tarihi, Asakir-i Zaptiye Nizamnamesi'nin kabul tarihi olan 14 Haziran 1869 ile birleştirilerek 14 Haziran 1839 tarihi elde edilmiş ve bu tarih Teşkilatın kuruluş günü olarak kutlanmaya başlamıştır.
16 Şubat 1846 tarihinde Seraskerliğe bağlı Zaptiye Müşirliği kurularak eyalet ve sancaklardaki Umuru Zaptiye teşkilatları bu kurum bünyesine alınmıştır. Tek makamdan komuta edilen bu yeni askerî zabıta sınıfı, iç güvenlik ve kamu düzenini sağlamakla görevlendirilmiştir. 14 Haziran 1869 tarihindeyse ilk Jandarma tüzüğü olarak bilinen Asakir-i Zaptiye Nizamnamesi kabul edilmiştir. Nizamname'de öngörüldüğü üzere her vilayette alay, tabur, bölük ve takım şeklinde yapılanan ve personeli piyade ve süvarilerden oluşan Zaptiye Alayları kurulmuştur.
1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nın ardından Sadrazam Mehmet Sait Paşa, Batı tarzı bir zabıta teşkilatı oluşturulmasına yardımcı olmaları için ülkeye ingiliz ve Fransız subaylar davet etmiştir. Yapılan çalışmalar doğrultusunda teşkilatlanmada reformlar yapılarak ve 20 Kasım 1879 tarihinde yine Seraskerlik'e bağlı olarak çalışan Umum Jandarma Merkeziyesi kurulmuştur.
