kişinin iç dünyasının; yani inanç ve hayal dünyasının, eklemlendiği bütünden, yani toplumun değer yargılarından, kültüründen ve yaşayış biçiminden etkilenip ikileme düşmesidir. başka bir şekli ise ruh -bilinç- ve beden arasındaki uyumsuzluk olarak algılanabilir. toplum yapısının, bireyin bilincine baskın geldiği anda kişide manevi bir buhranın meydana gelmesi ise kaçınılmazdır. yanlış yerde, yanlış zamanda varolduğunu düşünmek, toplumdan ziyade et bedenine ve fiziki koşullara da uyum sağlayamayan derin inanç ve hayal dünyasındaki bilincin, dışlanmanın ve reddedilmenin de sonucunda giderek karamsarlığa düşmesi ve kendi kendisini tüketmesi kaçınılmaz bir son gibi görünebilir. aynı zamanda günümüz dünya düzeninin herkesi aynılaştırma çabasının bir sonucudur.
