Dördüncü Haçlı Seferi sırasında Latinlerin 1204 yılında Konstantinopolis'e gelip şehri talan etmesi ve şehirde Katolik Hıristiyanlar idaresinde bir Latin imparatorluğu'nun kurulmasının ardından Bizans imparatorluğu asilleri tarafından kurulan Yunan devletlerinden en büyüğüdür.
1204 ile 1261 arası hüküm sürmüştür. iznik Rum imparatorluğunun resmen, kültürel ve dinsel başşehri iznik (o zamanki Nicaea) olmakla beraber, ikinci hükümdar olan III. Yannis Dukas Vatatzes ve sonraki imparatorlar hükümdar sarayı yerleşkesi ve efektif idari merkezi olarak Kemalpaşayı (o zamanki Nymphaneum) kullanmışlar ve bu imparatorluk Kemalpaşadan idare edilmiştir.
