milli tarih denen yapay tarihimize bakarak bi bok anlaşılamayacak mahkemelerdir.
atatürk'ü tanrı mertebesine ulaştıran takiyyeci bir zihniyetin tarihine bakarsak istiklal mahkemeleri vatan hainlerine gereken cezayı vermek için kurulmuş bir mahkemedir denilebilir. fakat gerçekler öyle değildir efendim, insan biraz okuyunca anlıyor ki nasıl cuntalar kafalarına göre 17'lik tazeleri darağacına mahkum etmişse istiklal mahkemeleri de aynısını yapmıştır. kurunun yanında yaş da yanmıştır. masumlar da toprakla bir olmuştur.
hala enver paşa hayaliyle yaşayan ve atatürk'le pek anlaşamayan ittihat ve terakki kadroları yağlı ilmikle tanışmışlardır. atatürk düşmanı olarak bilinen "her kesimden" insan mahkum olmuştur. izmir suikasti'nin büyük ihtimalle düzmece bir suikast tertibi olduğu da açıktır.
taç insanını vezir de yapar rezil de yapar. ama insanın güce tapan karakteri sebebiyle taç insanı genelde rezil eder. fakat bazıları bu rezilliği o kadar iyi saklarlar ki bu rezillik ancak yüzyıllar sonra ortaya çıkar..
dönemin koşulları falan filan hikayelerine prim vermeyiniz.
machiavelli sağ olsaydı hâlâ humanist gezen insanlara kıçıyla gülerdi sanırım..
atatürk doğru yapmıştır bence..ama kimse onun masum olduğunu iddia edemez..
mahkemelerin verdikleri kararları o günün şartlarınca değerlendirmeyenlerce adaletsiz bulunan mahkemelerdir.
keşke hep güzellikle halledilse herşey
yunanlılar izmiri işgal ederken ama bu haksızlık hakka hukaka aykırı bu yaptıgınız deseydik onlarda pardon yanlış anlaşılma olmuş deyip geri gitselerdi.
isyancılara ne alıp veremediğiniz var kuzum neyi paylaşamadınız yine deseydik onlarda özür dileyip isyanı bırakıp askerlerle kucaklaşsalardı
sevgi pıtıcığı olsaydı tüm memleket
yakalanan gaspçılara, eşkiyalara, çetecilere aaa çok ayıp niye yaramazlık yapıyorsunuz bakim deseydik. onlarda mahzun mahzun affet abi ettik bi çocukluk işte deselerdi.
ve bunlara ragmen kurulsaydı o mahkemeler o zaman adaletsiz olurlardı.
lakin söz konusu vatanın bütünlüğü, kurulan cumhuriyetin otoritesinin sağlanması ise buna karşı duranların cezalandırılmasında herhangi bir adaletsizlik göremiyorum.
halihazırda hukuk denen şeyi insanoğlu çıkarmışken, bunun insandan insana, toplumdan topluma, zamandan zamana değişiklik göstermemesini ummak tam bir işgüzarlıktır. bu yüzden bu insanlar için burdan ahkam kesmek, dönemin koşullarını bırakın deyip bir realiteye frp hikayesiymiş gibi yaklaşmak, belli bir düzenin bilincin olmadığı bir yerde hayati kararlar veren bu insanları demokrasiyi katletmekle suçlamak sanırım hiçbirimizin haddine değildir.
malesef ki bazen,bazı şeyler zaruri olabiliyor her ne kadar taraftarı olmasakta.
kurtuluş mücadelesini bütün benliğiyle desteklemiş ve kastamonu vilayetinin şehit rekoru kırmasında önemli katkıları bulunan iskilipli atıf hoca'ya değinmeden istiklal mahkemeleri mevzusu eksik kalacaktır.
atıf hoca, şapka kanununa muhalefetten yargılanmış ve devrim kanunlarına karşı çıktığı gerekçesiyle idam edilmiştir.
oysaki iskilipli atıf hoca'nın tek itirazı kurtuluş savaşından yeni çıkmış ve ayağında bir çarığı bile olmayan bu insanlara o dönemde avrupa'dan ithal edilen ve son derece pahalı olan fötr şapka giyme zorunluluğu getirilmesiydi. "efendim bu insanlar aç alamazlar o şapkayı!" dedikten sonra kendisini merhamet hislerini vaktiyle aldırmış olan "kel ali" nin karşısında bulmuştur. bir gece gördüğü rüya üzerine asılacağını anladığı için savunma bile yazmamıştır.
(bkz: kelebekler sonsuza ucar)
demokratik olmayan insanlara, demokratik olmayan insanlar tarafından, türkiye'de demokrasi olmayan bir dönemde cezalar verilmiş bir mahkeme(!)dir. önce asar, sonra yargılar. dedik ya, zaten demokratik olmayan insanlara uygulanmış, nesi var canım bunun?
kazım karabekir'in ve mehmet akif'in yargılandığını düşünürsek milli mücadele ihaneti ile ilgili olmadığını rahatlıkça anlayabileceğimiz mahkeme. tamamen kendi rejimini zorla kabul ettirmek isteyenlerin 'noluyo lan?' diyenlere bir tokadıdır. ama en iyi tokatı tarih atar.
kendi insanları olmasına ragmen, asalım şunlardan bir kaç tane, görsünler mantıgı ile, çok fazla sayıda insanın asılarak idam edilmesine sebebiyet vermiş, oglu altemur kılıç olan, kel ali nin başkanlıgını yaptıgı mahkemelerdir. fötr şapka giymedi diye insan asılmıştır, kel alinin, an itibari ile durumu nedir acaba merak konusudur.
arap serpuşu diye fesin çıkartılıp, medeni serpuş diye yahudi din adamı kıyafeti olan, fötr şapkayı giymedigi için, sayısını bilmedigimiz kadar insan asılmıştır, kel ali asmıştır, altemur kılış ın babasıdır. iskilipli atıf hocaya allahtan rahmet dilerim, istiklal mahkemelerinin en önemli sanıklarından bir tanesidir, davası, fötr giymedigi için, idamla noktalanmıştır. ideolojik bakış açısı bile olsa, insanda izzeti nefis varsa, şapka giymedi diye asılan insanlr için burdan oh olmuş demez.
türkiye cumhuriyeti'nin ve anayasasının temel ilkelerine (*) ısrarla karşı duran kişi yada kişileri ve milli refaha kastedebilecek her türlü oluşumu bertaraf etmek amacıyla kurulmuş, ilgili konu hakkında kısa sürede karar alıp bu kararını hızlıca uygulayan mahkemelerdir.
edit: eksileyen ugandalı yazar arkadaşıma buradan söylemek durumundayım, normal davalara da bu mahkemeler bakmıyor türkiye'de korkma.. bu adı üstünde istiklal mahkemesi.
en başında hukuk devleti ilkesinin çiğnendiği mahkeme türüdür. Hukuk devleti, herşeyin hukuka dayalı olduğu devlet demek değildir. Vatandaşlık bilgisi ders kitaplarında da olan hukuk devleti tanımı şudur: Devletin her organının denetebilir olması.
Bu nedenle de yürütme ve yasama dışındaki, diğer erk olan yargının da denetlenmesi ilkesinin çiğnendiği mahkemelerdir. Alınan kararlara itiraz hakkı yoktur. Kararlar alınma süreçleri, savunma hakkını yok etme amaçlı oduğu için, inanılmaz hızlıdır. Heyetlerinin çoğu hukukçulardan değil askerleden oluşur. Şüphe, ceza almak için yeterlidir. iddia, kanıt/delil kabul edilir.
ve de alevlelen son türban meselesi nedeni ile, çoğu laikin yeniden görmek istediği mahkemelerdir.
taksimde asacaksın 3 tanesini bak bakalım oluyor mu bir daha anlayışının tüm ülkeye yayılmış halidir. her şehideki meydanı idam yeri yapma arzusu.
stalin'in bile Troçki için yapmadığı yargılama mekanizmasıdır. inanmayan, bilmeyen, stalin muhaliflerinin yargılandığı ünlü moskova duruşmaları ile ilgili araştırma yapsın. *
"antidemokratiktir kakadır" diye eleştirenlerin görmezden geldikleri bir noktaya sahip mahkemelerdir, o da şudur ki, sadece türkiye değil, yeni kurulan bütün devletlerde bu gibi mahkemelere rastlanmaktadır. yani burada sorun tek bir devlet ve o devleti yönetenlerden değil, kollektif olarak devlet kavramından kaynaklanmaktadır. yani eleştirilecek nokta mustafa kemal veya yanındaki isimler olmamalı, eleştirilecekse devlet kavramı eleştirilmelidir. zira ancak öyle tutarlılık sağlanabilir. ayrıca şu platformda şahit olduğum kadarıyla da, kansız devrim olmaz diyenlerin, halk mahkemeleri gibi olguların antidemokratikliğinden dem vuramayanların bu mahkemeleri yermesi de ayrı bir ironiktir. "senin sistemin kesince demokratik, halkçı, onun sistemi kesince kaka mı peki?" diye sordurur adama. hayat ne gariptir, vapurlar filandır.
edit: bir gerçeğin gün yüzüne çıkarılmasından(yüze vurulmasından diyelim) neden rahatsız olur ki bir insan? belki sert vurmuşuzdur, ondan...
genel bir hesaplama ile anlamı daha iyi anlaşılabilecek mahkemelerdir. örneğin balkan savaşı'nda askere giden birisini düşünelim, bu adam balkan savaşları'nın hemen ardından 1914'te girilen 1. dünya savaşı'ndan da sağ çıkmayı başarabilmiş ve terhis edilmiş. hatta yemen'e gidenlerini de sayarsak 8 ila 10 yıldır askerde olup ailesini, memleketini görememiş, artık bazı şeylere inancını kaybetmiş kişilerle dolu bir ülke. buradan bir ordu çıkarmanın baş aktörleri ise hıyanet-i vataniye kanunu ve istiklal mahkemeleri olsa gerektir.
fakat bazıları öyle sevmişler ki istiklal mahkemelerini -onlar daha çok cumhuriyet sonrası şapka giymeyi falan reddedenlerin idam edildiği versiyonunu severler- devam filminin falan çekilmesini istiyorlar, hakimleri de kendileri olur kendi kendilerine mahkemecilik oynarlar artık. bir de bunların abileri vardır eskiden kahrolsun faşizm diye bağıran sahi noldu onlara?
dünyanın bütün devrimlerinde gerçekleşen türden olayların belki de en yumuşak halini icra eden mahkemelerdir.
fransız devrimi, abd bağımsızlık savaşı, magna carta ve daha pekçok devrim niteliğinde eylemde insanlar hem de binlerle ifade edilebilen sayıda insanlar üstelik gram yargıdan geçirilmeden, gram yargılanmadan öldürülmüşlerdir.
bir uzvumun demokratları da, taze bir devrim sonunda menemen olayı gibi bir olayın yaşandığı, şeyh sait ayaklanması gibi bir olayın yaşandığı bir ülkede, her şey sanki güllük gülistanlıkmış da bir tek sinek istiklal mahkemeleriymiş gibi davranmaktalar. idam edilen kişi sayısı aman aman boyutlarda değildir. haksız olarak idam edilenlerin sayısı da bir elin parmaklarını geçmez.
ulan bahsedilen yıllara ve ortamına bir bak hele. tarih asla bugünün koşullarına göre yargılanmaz, tarih olayların olduğu günün şartlarına göre yargılanır.
örneğin, bugün ermeni tehcirini haklı kılan sebepler olarak sunduğumuz şeyler, o dönem ermeni çetelerinin türk köylerini basması, katliam yapması ve ermenilerin ruslarla iş birliği içine girmesidir. biz neyi savunuyoruz bu olayda? evet acı olay yaşanmıştır ancak sistematik bir soykırım amacı güdülmemiştir, bu yüzden soykırım değildir. zorunlu tehcirdir. yani tarihi o günün şartlarına göre yargılıyoruz.
istiklal mahkemeleri de ancak ve ancak o günün şartları tahlil edilerek değerlendilir. yoksa, 21. yüzyılda, sıcacık ortamda "aman ne vahşi şeymiş" gibi yorum yapmak kolaydır.
hakkında atıp tutulan mahkemeler. ikinci dünya savaşı boyunca abd uçaklarından yağan bombalar sekiz yüz bin sivil öldürdü. ırak'ta durum farksız. demek ki savaşın olduğu yerde sivillerde etkileniyor. bunu demagoji malzemesi yapmak saçmalıktan öte bir anlam taşımaz.
kurtuluş savaşı yıllarında kurulmuş ve cumhuriyet rejimine muhalif olanları yargılama görevine sahip olan özel mahkemelerdir. en çok idam cezası veren mahkeme olma özelliği taşır. ankara, istanbul, eskişehir, kastamonu, konya, ısparta, sivas, diyarbakır ve adana iline bağlı pozantı ilçesinde kurulmuştur.
hainlerin elbet birgün yargılanacağı mahkemeler. hiçbir hain, ben hainim demeyeceğine göre buna da yargı karar verecektir. "hainsiniz ulan" diyecektir elbet kararıyla.
bir elin parmaklarını geçmeyen (!) infazlar yapan temyizsiz mahkeme (!).
istiklal Mahkemeleri'nde idam edilenlerin tam sayısı bilinemiyor. Prof.Dr.Ergün Aybars "istiklal Mahkemeleri" kitabında bu rakamların gerçek sayının çok altında sayısına işaret ederek, 2827 olarak gösterilen Müeccelen* idamın tahminen beş binin üzerinde, 1054 olarak gösterdiği idam sayısının da bin 450 ile bin 500 olabileceğini yazıyor. Gıyaben idam ise 243.
Aybars, kitabının önsözünde, istiklal Mahkemelerini şöyle anlatıyor:
"istiklal savaşında asker kaçakları, casus, bozguncu, vatan ihaneti suçlarını yargılamak, iç güvenliği sağlamak amacıyla kurulmuş bulunan 14 istiklal Mahkemesi ve Cumhuriyet'in ilanından sonra Türk inkılabının gerçekleşmesini sağlamak için kurulan 3 istiklal mahkemesinin görevleri ve etkileri görülmeden 1919- 1927 yılları arasındaki dönemi açıklamak mümkün değildir."
Aybars'ın verdiği rakamlar şöyle:
Ankara istiklal Mahkemesi (1 Ekim 1920 - 31 Temmuz 1922)
idam:108,
Müeccelen idam: 279
Gıyaben idam: 48
Eskişehir istiklal Mahkemeleri (5 Ekim 1920-19 Şubat 1921)
idam: 57
Müeccelen idam: 594
Gıyaben idam: 20
Isparta istiklal Mahkemeleri (9 Ekim 1920 -23 Mart 1921)
idam : 7
Gıyaben idam: 6
Konya istiklal Mahkemeleri (1 Ekim 1920 -18 Şubat 1921)
idam: 2
Gıyaben idam: 1
