halen pakistan, hindistan ve ingiltere'de varlığını sürdüren, şimdiki liderleri aga khan olan ezoterik bir islamiyet mezbebi. tarihleri ve felsefeleri oldukça ilginçtir...
şiiliğin bir dönem en aktif davranan kolu. bu mezhep en güçlü dönemlerini başta tunus'ta kurulan ve daha sonra ele geçirdiği mısır'daki fustat'a taşıyan fatımiler ve bahreyn merkezli ve ayrıca bugünkü suudi arabistan'ın basra körfezi kıyısını, katar'ı, birleşik arab emirliklerini ve hatta umman'ı kapsayan karmatiler zamanında yaşamıştır.
horasan, maveraünnehir, taberistan eliyle, bugünki anadolu müslümanlığının da temeli bu mezhep aslında.. hiç değilse şamanizm ve hinduizmden daha etkili bu din içerisinde..
her ismaili batınidir ama her batıni ismaili değildir. hasan sabbah ve fedaileri, fatımi devleti batıniliğin ismailiye kanadındadır. selçukluların kılıç ile imam gazzali(r.h.), kadı bakillani(r.h.) gibi büyük alimlerin kalem ile savaştığı batıl mezheb.