takip ettikleri ideolojinin hiçbir reformdan geçmemesinin sonucu. mesela hıristiyanlık, rönesans ve reform hareketleriyle törpülendi. toplumsal saygıyı ve bilimsel düşünceye itaati kısmen de olsa öğrendi. doğrudan dünyaya şekil verme iddiasından uzaklaştı, manevi bir destek seviyesine çekildi. ama islam böyle bir aşamadan geçmedi. hala ilkçağdaki gibi.
