1721 yazında Moğolistan’da Orhun bölgesinde yapılan kazılarda büyük Türk kahramanı Kültigin’in başıyla, eşinin mermer heykelinin oturmuş kaide gövdesi ve kırılmış başından bir parça bulunmuştur. Bilge Kağan ordularının komutanı olan kardeşi için ölümünden bir yıl sonra 732’de büyük bir anıt – mezar yaptırıp yazıtlar diktirerek onun adını ölümsüzleştirmiştir. Kültigin’in başındaki tacın önünde kanatlarını açmış bir kartal arması göze çarpıyor. Daha Hunlar zamanında tanınan ve sevilen kartal arması eskiden beri Türklerde büyük bir kuvvet sembolü olarak görülürdü. Bulunan heykeller arasında çok sayıda balbal da vardır. Türklerde bir kahraman tarafından yenilmiş ve öldürülmüş düşmanları canlandıran heykellere balbal denir.
Göktürkler’in heykel sanatı Uygurlar’da daha çok gelişmiştir. Kızıl’da bulunan diz çökmüş halde omzunda yük taşıyan alçıdan bir erkek heykeli o zamana kadar görülmemiş bir realizm ile işlenmiştir. Alçı kalıbı alınmış iki ağaç heykel daha ilgi çekicidir. Bunlardan at başını canlandıran heykel kuvvetle üslûplanmış olup yele ve alındaki saçlar çok olgun hatlar ile çizilmiştir. Fil başı ise çok daha fazla üslûplaşmış, adeta modern bir hale getirilmiştir. Bunların her ikisi de Sorçuk’da bulunmuştur. Başka yerde bunların benzerleri hemen hemen yoktur denilebilir. 8. Ve 9.yüzyılda yapılmış olan bu heykeller Uygurların eserleridir. Onlarla heykel sanatına olduğu gibi resim sanatına da yeni olan realist bir üslûp geliyor.
Kaynak: Prof. Dr. Oktay Aslanapa “Türk ve islam Sanatı”
Normal olan bir durum. Niye mesele yapılmış anlamadım da. Her medeniyetin kendine özgü sanatları olur. Burada asıl mesele neden Türk heykelciliği yerine, atıyorum, neden Türk origamisi denilmediğidir. Yahu neden kendinizden yahut bağlı bulunduğunuz ya da içine doğduğunuz medeniyetten bu kadar hoşlanmıyorsunuz? Niye ikide bir batıyla mukayese ediyorsunuz kendinizi?
çünkü islamın doğduğu coğrafyada putperestlik inanışın olmasından dolayı. islamiyet 6. yy da geldi, osmanlı 1299 da kuruldu. kusura bakmayın ama islamı osmanlı çevresinde değerlendiremezsiniz. ki bununla beraber osman hamdi bey olsun, musiki olsun, edebiyat olsun oldukça gelişmiş bir ülkedir osmanlı. götünüzden sallamayın. bizim cenge gittiğimiz zamanlarda ingilizler 5 çayını içiyordu. masonlar hangi ülkelere kök saldı bilin. sonra laf geveleyin.
Bazı cahil ilk çağdan kalma orta çağ toplumları yuzundendir.
Burada islamın suçu yoktur.
Zira o dönem heykel yapan dingiller bir süre sonra yaptıkları heykellere tapmaya başlıyordu. Iste islam bu yanlışın önüne geçmek için heykeli haram kılmıştır.
Oysa şimdi günümüzde artık insanlar yaptıkları heykellere tapinmanin bir saçmalık olduğunun farkına varmış ve böyle şeyler yapmaktan çoktan vazgecmistir.
Bu yüzden günümüzde heykel yapmanın islam dini açısından bir sakıncası yoktur. Ve dolayısıyla da Türk heykelciliginin gelişmesinin önünde engel yoktur.
