kölelik islamla ortaya çıkan bir olgu değildir. insanlar hep geçmişi unuttukları için her zaman bir köleleştirme eğilimi içindedir. nitekim islamda verilen ayetlerde görüldüğü üzere hep kölelerin azat edilmesi yolunda insanları teşvik hatta mecbur bırakmıştır. ve hiç bir insanın da köle edilmemesi konusunda nasihat vermiştir. ve hiç bir ayet yoktur ki kölelik mübahtır, köle edininiz, köle edinen ne güzel kuldur, ne mutlu o köle sahibi olanlara şeklinde söylemler içersin. hep var olan kölelik sistemlerinin bırakılması azat edilmesi yönündedir. daha detaylı bilgi de verilebilir ama anlamak istemeyen anlamayacaktır. herkesin inancı kendine diyelim mevzuyu kapatalım.
islamdan 6 asır evvel bir din köleliğe savaş açıyor, islam ise köleliğin kural ve kaidelerini koyuyor.
anlayana net.
kapitalist sistemdeki köle ile arzu ettiğin an "domaltıp siktiğin" köle arasındaki 7 farkı dansöz dincilere, 1900 yılların başlarına kadar üsküdar da bulunan köle pazarını da islamist kekolara hediye edelim.
tanım ve kavram arasındaki bağ, dönemsellik arzeden ve kavramın üzerine bindirilen vurgu çapında mana kazanan soyut gerçekler olduğu için kimi noktalarda üzerinde durulan mefhumun kulakta bıraktığı tat eleştiriye malzeme olarak kullanılabilinir. kölelik islamiyette değil tüm kainatta vardır. bunun adı bir zamanlar köle olarak geçiyorken bugün personel ya da çalışan olarak geçmektedir. fakat çalışma biçimi ve iş sahibine göre bulunduğu statünün farkında olup da kendine köle denmesine sinirlenen insanlar için çalışan kavramı uygun görülmüş ve herkesin gönlü alınmıştır.
islam'da yapılan şey, köleliği kaldırmaktansa, köleliğin statüsünü değiştirmekti. neden radikal bir karar alınmadı, kölelik topyekün kaldırılmadı diye sorulabilir elbette. kuran'ın bence diğer kitaplara göre farkı, bir şeyleri mevcut koşullar göz önünde bulundurarak değiştiriyor olması. evet bazı şeyleri bir anda yasaklıyor veya emrediyor olabilir. bir anda gelen emirlerin de mevcut koşulları yerle bir etmedikleri de bir gerçektir. örneğin; şarapçılıkla geçinen insanların mağdur olmamaları için içkinin aşamalı olarak yasaklandığını unutmamak gerekir.
birden fazla kadınla evlenmek konusunda da, kölelik meselesine benzer bir yol izlenmiş. islamdan önce sınırsız olan nikah hakkı, 4'e düşürülmüş, en iyisinin tek eşlilik olduğu öğütlenmiş. tek eşlilik emredilmiş olsaydı, daha önceden evlendiği onlarca eşi olan insanlar hangi karısını seçecekti? diğer kadınların durumu ne olacaktı? veya bu adamlara ayrıcalık mı tanınacaktı? ''an itibariyle onlarca karısı olan erkekler bu ayeti dikkate almasın, bundan sonraki nesil tek eşli olsun'' gibi bir ayet mi olmalıydı?
köleler için de onların da hakları olduğu, diğer insanlardan allah katında bir farkları olmadığı söylenmiş ve köle azat edenlerin mükafatlandırılmalarından bahsedilmiş.
köleliği spartacus dizisinden bilen nesil için anlaşılması biraz zordur. anlayabilirim. ama kölelerin kaçı o dönemde özgür olmak isterlerdi? siz, 21. yüzyılda yaşayan insanlar olarak buna ''korkunç'' diyebilirsiniz. özgürlüğü tadanlar için kölelik elbette ki olabilecek şeylerin en kötüsüdür. köleliği normal olarak algılayanların gözünden bakmaya çalışırsak, ben ortada çok büyük bir problem göremiyorum. o dönemde yaşayan bir köleye ne istediği sorulsa, büyük ihtimalle özgürlüğünden önce mevcut şartlarında iyileştirme isteyecektir. velev ki hepsini özgürleştirdiniz. ne yapacak bu özgür adamlar? efendilerinin evinde yiyip içen, geçimini böyle sağlayan insanlardan bahsediyoruz. eğitim seviyeleri de düşük. ellerinden pek iş de gelmiyor olmalı. toprakları yok, hiçbir şeyleri yok..
köleliği kaldırmanın ekonomik altyapısı hazır mı?
tabii ki de yaratıcıdan bahsediyoruz. bu problemi de çözebilmeli. kölelerin hepsini özgür bırakın der. tüm kölelere de ekip biçecekleri tarlalar yaratır. bunları onlara verir. herkes gül gibi geçinip gider. bu kısmı sanırım cennet denilen yere bırakmış.
allah'ın, tanrının, yaratıcının sorgulanacak o kadar çok sözü, eylemi var ki.. takıldığınız konulara ne desem bilemiyorum.
sıradan olmasının dışında taktiksel manada değişen hiçbirşey yok. zira surelerin içerinden bir ayet alıp onu kanıt olarak sunmak eski forum geleneğinden gelen bir klişedir.
sanarsın hatim ediyorda arada yanlış birşey gördü o anda karar değiştirdi dürzü.
Köleliğin eski çağda toplum gerekliliği olduğunu, islamın köleliğin kaldırılmasını toplumun ve teknolojinin gelişmesini yani insanların gelişmesine bıraktığı için sorun olmayan durum,
Ayrıca köleliğin tek kaynağı savaş esiri olmaktır artık savaş hukuku savaş esirine izin vermediği için köle edinmenin bir yolu yoktur.
'savaş esirleri' denilen insan grubunun toplum içinde düşük statüde yaşaması mı, yoksa modern bir yöntem olarak bir yere kapatılması mı daha insanidir sorusunun cevabıyla alakalı olabilecek durumdur. dünyada köleliğin kalkmasının sebebinin ekonomik pragmatizm olduğunu bilmeyip, yüce insani ülküler olduğunu zanneden cahil kişiler için, sabah 8'de kalkıp 9'da işe gitmese patronundan yiyeceği iğrenç azarı sindirmek elbette bireysel bir özgürlük biçimi olabilir. islam'da kimler köle hükmündedir ve hangi şartlarda azat edilir gibi derinlikli konular ise, söz konusu kişilerin çok da kafa yormaması hatta okumaması tavsiye edilen başka başlıkların konusudur.
aşağıdaki ayette çeviri hatası olması muhtemeldir. o da şudur:
"hüre hür, köleye köle, kadına kadın" kısmı
"hürse hür, köleyse köle, kadınsa kadın" yani her kim birini öldürdüyse farketmez köle de olsa kadın da olsa hür de olsa kısas uygulanır demeye getiriyor. 'bunu niye böyle diyor peki' diyenler için; o zamanlarda eğer siz birini öldürürseniz karşılığında size ait bir köleyi öldürülmek üzere kefaret gibi veriodunuz. bu durumda yaptığınız yanınıza kâr kalıodu.
bakara 178. ey iman edenler! öldürmede kısas size farz kılındı. hüre hür, köleye köle, kadına kadın. ama her kim, ölenin kardeşi tarafından bir şey karşılığı bağışlanırsa, o zaman örfe uyması, ona diyeti güzellikle ödemesi gerekir. bu, rabbiniz tarafından bir hafifletme ve bir rahmettir. her kim bunun arkasından yine saldırırsa, artık ona acı veren bir azab vardır.
Mevlânâ hazretlerinin farsça söylediği bir şiir aklıma geldi:
Men bende şodem, bende şodem, bende şodem!
Men bende be hacalet be ser efkende şodem!
Her bende şeved şâd ki âzâd şeved;
Men şâd ez ânemki torâ bende şodem!
Çevirisi şöyle:
Kul oldum; kul oldum; ben kul oldum!
Gereği gibi kulluk edemediğim için utancımdan başımı önüme eğdim!
Herkes, her kul, her köle, âzâd edildiği zaman sevinir, bayram eder!
Bense sana ne kadar kul köle olabilirsem, o kadar şâd oluyor ve o zaman bayram ediyorum!
