islam'da avam ve alim vardır. avam her şeyi bilmez. her şey den haberdar edilmez. ortamın durumuna gore alimler bir yol çizer ve insanlar ona gore hareket eder. bizim gunah oldugunu bilmedigimiz bir çok şüpheli durum vardır. ama inanclarımızı korumamız acısından bize anlatılmaz veya çok katı şekilde aktarılır. çünkü din zorlaşacak ve yolunu kaybedenler cogalacaktır. mesela sigara haram olduğu halde alimler bağımlılığından dolayı haram olduğunu direk söylemezler. maksat günaha alıştırmamaktır.
alimler ikiye ayrılır. bir kısmı saf hakikati aktarırlar, bir kısmı ise avamın yanlış yollara sapmaması için aklının ermeyeceği, algılayamayacağı, bilgisinin, kültürünün yetmeyeceği konuları anlatmamayı ve katı kurallarla konuyu kapatmayı tercih ederler.
hatta bazen hakikati anlatan alimlerin dahi öldürülmesine kadar olay gider. hakikatleri avamdan gizleyen alimler arasına sonradan şeriatçiler girip islami olmayan şeyleri dine ait gibi gösterebilmiştir. bunlar sayesinde bazı şeriat hükümleri doğmuştur. mesela bir insanın katli vacip olması, suçlara olmadık cezalar verilmesi gibi.
