(bkz: bye bye turkce)
(bkz: oktay sinanoglu)
sahsen yazar turkceyi yanlis kullananlari elestirirken
ironik bir baslik ile kitabini satisa sunmustur.
Bu sebepten cok anlamli oldugunu dusundugum bi kitap adidir..
eleştiri sanatıdır. daha doğrusu eleştiri bir sanat ise onun bir öğesidir. mizah unsuru değildir. hala anlaşılmamıştır bu fark.
mizah edebiyatın bir öğelerindendir. doğal olarak da günlük hayatımızın içindedir, mizah yapılır iken herhangi ince bir kavram dikte edilmeye çalışılmaz, mizah sadece mizah yapılmak istendiği için yapılır. üstelik her türlü yazın türünde kullanılabilir. ancak ironi ancak eleştirinin içinde kullanılabilir.
ironi de ise eleştirilmek istenen şeyin tam tersi bir davranışda bulunularak, kızım sana söylüyorum gelinim sen anla demeye çalışılır. o yüzden anlaşılmayan her bok esprinin altına ironi yaptım ya ironiden de anlamıyosunuz, ironi ironi, ironi de ironi demek yanlış, üstelik neden sözlüklerde bu kadar tercih ediliyor ve bu kadar ayağa düşüyor anlamıyorum. mizah yapmayı beceremeyen insanların işidir ironi öyle pek de önemli bir şey değildir.
mesela;
türkçeyi çok kötü kullanan bir kızımızın, türkçe nutku atması bir durum ironisi. eğer bu duruma dikkat çekilmek isteniyor ise bu durum eleştirilmek isteniyor ise, herhangi bir katkı yapılmadan olduğu gibi verilir, ironi halini alır. bu haliyle insanların gülmesi değil "tüh Allah belanı versin gerizekalı kızım" demesini beklersin.
oysa buna benzer bir durumu mizahın içinde kullanan bir insan vardır ki adı yiğit özgür, beğendiğim karikatürlerinden birinde bir baba çocuğu ile birlikte tv karşısında oturur iken tvden "şimdiki şiddet görüntülerinden çocuklarınızın etkilenmemesi için lütfen çocuğunuzu tv'nin karşısından uzaklaştırın" gibi bir şeyler söylenir, baba da çocuğa tekme atarak, şiddet uygulayarak çocuğunu tv karşısından uzaklaştırır. evet ortada bir ironi var. türk aileleri hala kendi çocuklarına şiddet uygulamaktan vazgeçmemişken sürekli tvlerde şiddet görüntülerinden çocuklar korunmaya çalışılıyor. şiddet tvde yok evlerde var. ancak bunu doğrudan aktarıp işi ciddi bir sosyal dram haline getirmek yerine üstüne mizah koymuş gülmemizi sağlamıştır yiğit özgür.
yiğit özgür mizahı kullanır, sözlükçüler ironiyi. sonra da çok matah bir şeymiş gibi zart zurt söylerler. ironi yaptım, başlı başına ironiden yaratılmışım ben ahaha gibisinden.
Burcu Kaya wrote
at 11:23am on April 7th, 2008
hilal arkadasıma katılıorum bız neden bole siteler yabmıoruz ve dunya capında yaygınlasmıo Turkler yabtı denmiyooo... yinede facemizi Türkce kullanalım dilimiz zaten yozlastııı ... Nerde yasıoruz belli deill heryer ingilizce sözcükler bu ne yaa!! zararı olmayan arkadaslarımızda var tabe altta diyen sahıs gibi ona hersey laylaylommmm *
ooo geçen gün ananı bi sikmişim hehehe deyip de , ben annelerin ve ana sevgisinin bi numaralı savunucusuyum ama da burda işte hıım ironi yaptım diyenlerin sayesinde içi boşaltılan , her türlü boku (manalı manasız ahlaklı ahlaksız) deyip de dediğini temizlemeye gelince iş kapısı çalınandır..
ironi yapamayan nesile aşina değilim..
evin en büyük odasına yani salona en değerli mobilyalar konulur, evin en ferah yeridir, ancak en az bu oda kullanılır, gelen misafirler ve bayram şekeri almaya talip gönüllüler bu oda da ağırlanır, ancak aile bireyleri yani o evin içinde yaşayan insanlar evin en değerli kısmını kullanmazlar. ironi bence budur belkide sıradan ölümlülerin büyüyüp kimyalarının değişmesi falandır kimbilir ?
- şekerim benim bu yanaklarımda gözenekler için höttiri marka maske aldım çok iyi geldi.
+ ne kadara aldın?
- ay babam bilmemnerden teksfrişoptan almış 150 yüroya. senin de cildin güzel sen ne marka kullanıyorsun?
+ kese.
- ?!
+ babam aldı, pazarda 2 milyon.
bir takim yazarlarin göt kurtarma bahanesi. oh ne ala. yaz, yaz, yaz, sacmala, götünden uydurmanin en güzel örneklerini ser önümüze, sonra "bu ne lan?" denildiginde "eueheu yaw anlamadin mi ironi iste ekieki". en utanmazlari da "ironiden anlamayan nesile asina degilim" diye siyirmak ister. cok sempatiksin lan.
bildiğin yüzlerce yıllık tariz sanatının yerine koyulan yabancı kelimedir ancak tariz le ironi tamamen farklı şeylerdir.
ironi deyince daha bir havalı olduğu düşünülüyor sanırım.
ironi normal ihtimalde "etme bulma dünyası" deyişinin kullanılabildiği yerlerde (özellikle olaylarda) kullanılır ama bu sözlükteki çoğu kişi anlamını bilmediğinden paradoks ve tariz teriminin kullanılması gereken yerlerde kullanmaktadır.
bilmiyosak kullanmayalım.
(bkz: tariz)
(bkz: paradoks)
türkçemiz pek çok dil oyunlarına imkan veren zengin bir dildir. edebiyatçılar tarafından edebi sanatlarda kullanıldığı gibi, bazılarıda günlük hayatta basma kalıp olmuş söz öbekleri haline gelmiştir.ingiliz ve alman edebiyatında ironi(irony) kullanımı başka bir millet veye zümre tarafından anlaşılmayabilir.
en genel ifadeyle "ifade edilenin söylenilenin tersini kastetmek" "mevcut olan veya olması beklenilene tam amansıyla karşıt olma" "tartışmada bilmezden gelme"
itfaiye motorunun yanarak kül olması ironi kavramı içindedir.
doç.dr. sevim kantarcıoğlu bu term üzerinde durmuş ve karşılık olarak "kinaye" kullanımını önermiştir.
mehmet akif'in kullandığı ironi en başarılı örneklerdendir. hiciv söz konusu olduğunda-ki sık kullanır- ironi büyük yer tutar.sosyal bozuklukları teşhis ederken, onların düzeltilmesini öneririken bu yola başvurmuş dikkatleri üzerine çekmek istemiştir.anlatılanı çarpıcı hale getirmektir yaptığı şey!
meyhane şiirinde:
"içinde bir masa,yahut civar tabutluktan
atılma çok ölü görmüş acıklı bir teneşir"
demiş ve ölüm ile içki arasında bir bağ kurmuştur.
süleymaniye kürsüsünde ise bu kadar mükemmel bir caminin etrafının ne kadar berbat olduğunu belediye hizmetlerinin başarısız olduğunu ve camiye gelirken geçtiği köprünün ne halde olduğunu şöyle anlatmıştır:
...
"köprüler asma imiş avrupa afakında
varsın olsun, o da bir şey mi? bizim şarkın da
böyle daldırma olur... hem açınız asarı
köprünün nerde görülmüş, hani tahtelbahri"
köprü sal haline gelmiştir,ona yüzen bulvar der.batıdaki asma köprü bizde "daldırma" köprüdürr.dünyanın hiç bir yerinde yoktur.böylece üstünlük duygusu ile alay eder.
daha niceleri m. akif ersoy'un kullandığı gibi eserlerde başarıyla yer almıştır.
