28 ağustos 1789 yılında, fransız ihtilalcileri tarafından yayımlanan bildiridir. içeriğinde, insanların hakları bakımından hür ve eşit doğduklarına, egemenliğin esas olark millete ait olduğuna, kanunun, millet egemenliğinin ifadesi olduğuna, hür bir şekilde konuşabileceklerine, yazma ve yayınlama haklarına sahip olduklarından bahseder. ayrıca kamu düzenine dokunmadıkça, kimse dini ve siyasi inançlarından dolayı kınananamaz.
tuhat olan yirmi birinci yüzyılı yaşadığımız şu günlerde, neredeyse dünyanın tüm bölgelerinde, tam olarak halledilemeyen, sürekli ülkelerin kendi içerisinde büyük tartışmalarına sebebiyet veren konular yine aynı meseleler. sanırım bin yıl sonra yine aynı meseleler yüzünden nice kanlar dökülmeye devam edecek. biz çok garip varlıklarmışız harbiden.
insanlar hür doğar ve hür, eşit haklara sahip olarak yaşar. hürriyet, mülkiyet, güven ve baskıya karşı koyma, tabii ve kaldırılamaz haklardır. her türlü egemenliğin asıl kaynağı millettir. hürriyet başkalarına zarar vermeyecek herşeyi yapabilmek demektir. kanun genel iradenin açıklanmasıdır. her vatandaş ister şahsen, ister temsilci vasıtasıyla kanun yapılmasına katılma hakkına sahiptir. bütün vatandaşlar kanun karşısında eşittir. kanunun belirttiği haller ve koyduğu usuller dışında hiç kimse suçlandırılamaz, tutuklanamaz ve alıkonamaz. hiç kimse suçtan önce yapılmış ve kabul edilmiş bir kanundan başka bir kanunla cezalandırılamaz. hiç kimse düşüncelerinden dolayı kınanamaz. her vatandaş, bu hakkını kanunun belirttiği hallerde kötüye kullanmış sayıldığı vakit sorumlu olmak şartıyla, istediği gibi konuşmakta, yazmakta, yayınlamakta hürdür. vatandaşların serbestçe kabul etmeleri gereken vergiler onlardan yaptıkları işe göre eşit olarak alınır. toplum her hükümet memurundan, gördüğü işlerin hesabını sorma hakkına sahiptir. mülkiyet kutsal ve tecavüz edilemez bir hak olduğuna göre, kanunla gösterilen kamu menfaati gerektirmedikçe haklı ve peşinen ödenen bir tazminat verilmedikçe kimsenin mülkiyeti elinden alınamaz.
