insanlık tarihinin ilerleyişi devrimlerle olmuştur. 6500 yıllık antik tarih saat düzenliliğinde şaşmayan tarihsel devrimlerle ilerlemiştir. 500 yıldır süren modern tarih daha bilinçli sosyal devrimlerle ilerliyor.
tarihsel devrimler; doğrudan komün gelenekleri gücüyle gerçekleşmiştir. sosyal devrimler; komüncül temellerin bir açılımı ve yeniden üretilmiş biçimi olan modern devrimci sosyal sınıflarla ve halklarla gerçekleşmiştir ve bu yüzden ilk doğuşları kollektivizm potasında hayat bulmuştur.