bir insanla diğer bir insan arasındaki herhangi bir münasebette rabbin kuluna olan davranış(lar)ıdır.
başka bir başlığımda inceleyeceğimi söylemiştim. şimdiye nasip oldu.
allah insana çok değer veriyor. bunu birçok ayetinde dile getiriyor. bununla birlikte insani ilişkilere de çok önem veriyor.
kuran bu insani ilişkileri en isabetli ve en adaletli şekilde ortaya koyuyor ki dünya hayatında insanlar arasında bozgunculuk, kırgınlık, pürüz, maraz çıkmasın diye. kuran hayat kitabı diyoruz. kuran'ı okurken dinimizi öğreniyor, allah'ı tanıyor ve aynı zamanda ailemizden aldığımız ahlak kurallarını geliştiriyoruz. bu kitap bizim için dostlar insanlık için. hiçbir insan yok ki bu kitaptan faydalanmasın, bu kitap onu kapsamasın.
kişilerin arasındaki ilişkiler dedik. allah ile bir insan arasındaki münasebette allah her zaman affedicidir, merhametli olandır, azaptansa affetmeye yakın olandır. kul ne yaparsa yapsın. çünkü muhatap allah. samimi olduktan sonra ümidin hiçbir zaman kesilmeyeceği yegane dayanak noktası. kul pişman olur dilerse allah affeder. allah korusun en kötü işi yapmış olsa bile. bunun ucu açık demek istiyorum. kastım budur. misal farz olan bir ibadet. namaz. namaz nedir. sadece o kişi ile allah'ı ilgilendiren bir mevzu. yani tek muhatap allah. namazın ne kadar önemli olduğunu söylememe gerek yok herhalde. onlarca ayet var. diyelim ki bu ibadetimizi yapmadık. karşımızda öyle bir allah var ki insan ne kadar nankör olsa da samimiyetinden sonra affeden bir allah. sen yeter ki özründe samimi ol sonrasında da gayrette ol. ben seni affederim diyor allah. düşünün; cennete girmede büyük etken olan namaz gibi bir ibadette kul kaypaklık, zayıflık, tembellik yapsa bile allah affedici olabiliyor.
lakin insan - insan ilişkilerinde hiçte böyle değildir. burada allah direk müdahil olmuyor. çünkü o zaman haksızlık ortaya çıkar. çok küçük bir örnek. eşinizin kalbini kırdınız değil mi. gönlünü almak fiziksel-duygusal tamamen sizin gayretinizle doğru orantılı olacaktır. almazsanız da allah bu olaya dahil olmaz. he pişman olur allah'a dua eder yardım istersiniz. oda bir yoldur. ama insan-allah ilişkisinde olduğu gibi kolay değildir. belkide bir ömür içinizde o ukteyle yaşamak zorunda kalacaksınız.
bir namazla kazanacağımız sevabın belki on katını bir insanı mutlu ederek, ona gülümseyerek kazanabiliriz. rabbimiz insani ilişkilere daha çok önem veriyor. namaz kılma, oruç tutma samimi ol allah bir şekilde affeder. ama bir insanı haksız yere kırdığınız zaman allah'ın rızası ancak kırılan kişinin duygusuyla doğru orantılıdır.
hayatta neyle karşılaşırsak karşılaşalım ama karşımızdakini kırmamaya çok dikkat edelim. anlık kırdığımız, üzdüğümüz insanla belkide başka bir zaman hiç görüşemeyeceğiz. bu büyük sorumluluktur. allah sonradan pişman olacağımız sözden, hareketten bizi korusun. amin.
