Eylül 1930da Amerikanın New York kentinde dünyaya gelen Immanuel Wallerstein, 1951 yılında Colombia Üniversitesinden mezun oldu. Aynı üniversitede 1954 yılında master ve 1959 yılında doktora yaptı. Columbianın Sosyoloji bölümünde (1958-1971) ve McGill Üniversitesinde sosyoloji okuttu (1971-76). 1976dan bu yana New York Üniversitesinin Binghamtondaki bölümünde "seçkin sosyoloji profesörü" ve aynı yerdeki "Fernand Braudel Center for the Study of Economies, Historical Systems and Civilizations" adlı enstitünün müdürüdür.
Uluslararası Afrika Enstitüsünün altı yıl (1978-84) idare Heyeti üyeliğini yapan Wallerstein, 1975 yılında Sorokin ödülüne layık görüldü. Review dergisinin 1977den bu yana editörlüğünü yapan yazarın, ortak çalışmalar dışında yayımlanmış eserleri şunlardır: Tarihsel Kapitalizm, Güncel Yorumlar, Ütopistik ya da 21. Yüzyılın Tarihsel Seçimleri, Bildiğimiz Dünyanın Sonu - Yirmi Birinci Yüzyıl için Sosyal Bilim, Sistem Karşıtı Hareketler, Jeopolitik ve Jeokültür, Sosyal Bilimleri Düşünmemek, 19. Yüzyıl Paradigmasının Sınırları, Liberalizmden Sonra, Sosyal Bilimleri Açın.
neomarksist bir düşünürdür. savulanın aksine wallerstein paritukeler bir sistemin hakim kıldığını vurgulamaz. o tarihsel sürec içerisinde kapitalizmin çıkış noktasını mini devletlere,imparatorluklara indirgeyen bir bakış açısına da sahip değildir. immanuel wallerstein sistemin mutlaka marks gibi kendi iç dengesi sonuçu yıkılacağını ortaya koymasına ragmen marksın sisteme darbe vuracak güç olarak koyduğu işci sınıfını fazla kaale alarak devrim için bir motor gücü dinomosu yapmaz. ona göre sistem gelişmesinin yaratacağı dengesizliği sınırlayamayacağından kendi çöküşünü hazırlayacaktır..
özellikle 1940 sonrası tarih okumaları tüm ezberi alt üst edecek kadar zihin açıcıdır.
Ülkemizde yayınlanan eserleri şunlardır;
Güncel Yorumlar (Aram Yayıncılık, Eylül 2001)
Bildiğimiz Dünyanın Sonu (Metis Yayınları, Ekim 2000)
Geçiş Çağı: Dünya Sistemin Yörüngesi (Hopkins ile birlikte -Avesta Yayınları, 2000)
Liberalizmden Sonra (Metis Yayınları, Eylül 1998)
Tarihsel Kapitalizm (Metis Yayınları, Ekim 1996)
Irk, Ulus, Sınıf (Balibar ile birlikte - Metis Yayınları,Ekim 1995)
Sistem Karşıtı Hareketler (Arrighi ve Hopkins ile birlikte -Metis Yayınları, Nisan 1995)
Büyük Kargaşa: Yeni Toplumsal Hareketlerin Krizi (Amin, Arrighi, Frank ile birlikte - Alan Yayıncılık, Ağustos 1993)
Jeopolitik ve Jeokültür (iz Yayıncılık, 1993).
68 kuşağından günümüze en büyük hediye olan wallerstein in dünya sistemi analizi marx ı yüzüstü bırakan postmarxistlere kapak niteliğinde bir teoridir. merkez yarı çevre ve çevre dinamiklerinden oluşan dünya sistemi teorisinin özeti bana göre şudur.
devletler artık piyasalara etki edebilme gücünü yitirmektedir ve sistemin hedeflediği hiçbir müdahalenin olmadığı piyasalar olan serbest piyasalar haline yaklaştıkça aslında kapitalist sistem ulaşmayı hedeflediği karı elde edememektedir. tekstil piyasasındaki durum tamda budur. piyasada çok satıcı/alıcı olduğundan müdahale edilememekte ve beklenen kar elde edilememektedir. o zaman piyasada hem çok satıcı olmayacak hemde devletlerin kısmi müdahelesi söz konusu olacak bu ikisi aynı anda mümkün değil. bu sistemin paradoksudur. dünyada merkez ülkelere konuşlanmış bu kadar güçlü şirketin karşısında hangi yarı çevre veya çevre ülke direnebilirki. merkezin kendi bile direnç gösteremezken. günümüzde artan totoliteralizm ve muhafazakarlığın asıl sebebi devletlerin gücünü yitirmeye başlaması sonucu oluşturmaya çalışılan polis devletleri olgusudur. sistemin en büyük korkusu şuan dünya ekonomisinin içinde bulunduğu muğlaklıktır.
velev bir belirsizlik dönemini yaşadığımız kapitalist sistem marx ın dediği gibi eninde sonunda çökmeye mahkum. bu iyi haber. kötü haber sonumuz belli değil. wallerstein marx gibi bir sosyal devlet olgusundan bahsetmiyor malesef. ya daha iyi ya daha kötü asla şimdikinin aynı değil o kesin. ha biz o günleri görürmüyüz hiç sanmıyorum.
mevcut düzeni iktidarı ele geçirerek değiştireceğini savunan sosyalistlerin sonunda liberalleştiğini savunarak eski marxsistleri eleştiren ve kapitalizmin sonuna geldiğimizi söyleyip, içinde bulunduğumuz zamanın bir geçiş dönemi olduğunu savunan, günümüzün,eric hobsbawm'la birlikte en büyük marxsistlerindendir.
Neo realistlerin uluslararası sistemi anarşi ile tanımlamasına karşı çıkarak uluslararası sistemde hiyerarşinin varolduğunu ifade etmiştir. Bu ifadenin meşruluğunu ise iktisadi boyutun önemini belirterek yapmıştır. ona göre kapitalizm ile birlikte, oluşmaya ve gelişmeye başlamış sistem içindeki devletler arasında ekonomik güç dağılımında eşitsizlikler söz konusudur. malum eşitsizliklerden ötürü neo-realistlerin savunduğu yatay örgütlenme değil; dikey örgütlenme oluşmuştur. Diğe bir deyişle devlet anarşisi sistemi içersinde olsaydı özerk karar vermesi söz konusu olurdu. Fakat mevcut eşitsizliğin yarattığı güç farklılıkları devletlerin özerk bir karar vermesine engel olabilecek bir hiyerarşi yarattı. Wallerstein bu düşünüyle sistemin tarihsel sürecini oluşturmuş ve dünya sistemi kuramcılarının arasına adını yazdırmıştır.
amerika'nın medeniyet doğaları gereği yok olmaya mahkum olduğunu söyler. yok olmaması için ise; avrupa ile asya'yı birbirine savaştırıp; bu durumdan en yüksek faydayı elde etmesi gerektiğini söylemiştir.
(bkz: sakin ol şampiyon)
