hazine malı bir gelir kaynağının, belli bir ücret karşılığında belli bir süreliğine kişilere kiralanmasıdır. zamanla bu sistemin bozulması nedeniyle celali isyanları baş göstermiştir.
Devletin nakit paraya ihtiyacı olduğu zamanlarda merkezden uzak eyaletlerdeki vergi gelirini bir yilligina peşinen multezime satmasidir. Islahat fermanı ile tamamen kaldırılmış ve haksız vergi kazancı onlenmistir.
