sadece sağlık bakanlığı onaylı sertifikaya sahip kişilerce yapılmasına izin verilen acil müdahale.kanunlara göre yaralı yada yakını izin vermediği taktirde yine müdahale yasaktır.
hukuki dayanağını 6085 sayılı karayolları trafik kanunundan alır, ilgili maddesi 49. maddedir.
"Madde 49- Şoför ve sürücüler, yukarıdaki maddede yazılı kazaların vukuunda gerekli ihtimam ve yardımı göstermek, tedbirleri almak ve vakayı en yakın zabıtaya, mümkün olan en kısa zamanda, bildirmekle mükelleftirler."(bkz: http://www.trafik.gov.tr/...rayollari_trafik_k_is.doc)
tanım itibariyle; herhangi bir acil durumda, kazazedeye yardım ulaşana kadar, gerekli müdaheleyi yapmak işidir.
herhangi bir kazazedeye ilk yardım yapıp yapmamak tamamen ilk yardımcının tasarrufundadır.
bir kazazede ile karşılaşıldığında yapılması gerekenler:
1. kazazedenin etrafında ilk yardımcıya zarar verebilecek herhangi bir durum olup olmadığına bakılır. kazazedenin yanına yaklaşılır ve köprücük kemiklerine avuç içi ile sertçe bastırmak suretiyle kazazede uyarılarak yüksek sesle "beni duyuyor musun" denir. bu hareketin sebebi sözlükte "ağacın altında uyuyan adama cpr yapmaya çalışmak" gibi bir başlığın açılmasını engellemektir.
2. kazazedenin ve çevrenin güvenliği sağlandıktan sonra vakit kaybetmeden 112 aranır. isim, soyisim ve telefon numarası belirtilerek kazanın nasıl gerçekleşmiş olabileceği, kaç tane kazazede olduğu ve durumları, kazanın yeri gibi bilgiler hızlıca verilir. 112 operatörü telefonu kapatmadan telefon kapatılmaz.
3. kazazedenin durumuna göre birincil ya da ikincil müdahale ile ilk yardıma devam edilir.
4. ambulansın gelmesiyle birlikte kazazedeye yapılan müdahele hakkında görevliye kısaca bilgi verilir ve durumun gidişatı anlatılır.
5. ilk yardımcının görevi sona erer. artık iç huzuruyla evine gidip dinlenmelidir. zira ertesi gün yeni görevler onu beklemektedir.
ehliyet sınavlarında kadınların erkeklere göre daha başarılı olduğu, teoride kolay olmasına rağmen uygulamada oldukça zor olmasının yanı sıra, hayati önem arz ettiği için kaçınılan eylem.
kızılay ın ücretsiz olarak eğitimini verdiği her bireyin bilmesi gereken çok hayatlar kurtarabilecek bir eğitimdir. **
aynı zamanda ahaha artık sertifikalı suni teneffüscüyüm gelsin kızlar, yavrum boğazına birşey kaçarsa beni ara heimlich manevrasında ustayımdır gibi bilimum geyikleri de çevirebilme olasılığı sağlar.
bilinçsizce yapıldığında son yardım olma ihtimali yüksek cihazdır.
- abi geçmiş olsun noldu yengeye?
+ araba çarptı bir ambulans çağırsak yea yardım etsin biri
- telaş etme abi yengeyi ben bir öperim iyileşir
+ ...
- anaa iyileşmedi lan, abi aslında sen olmasan ben iyileştiririm yengeyi
+ sktir git lan.
ilk yardımın temel ilkesi kişilerin önce kendi can güvenliğini sağlamalarıdır. daha sonra da kişi soğukkanlı ve hızlı bir şekilde davranarak hastayı sakinleştirmek için yumuşak bir ses tonuyla konuşmalıdır. ayrıca olay yerine gelen sağlık personeline de doğru bilgi vermek hayat kurtarıcı unsurlardandır. burada bilinmesi gereken birkaç basit kavram yer almaktadır.ilk yardımın A-B-C si dediğimiz, kavramlar;
* A (Airway); nefes yolunun açık hale getirilmesi
* B (Breathing); solunum desteği sağlanması
* C (Circulation); kan dolaşımının salanması
eğer yaralıda nefes yolunu tıkayan bir bozukluk varsa öncelikle bu tıkanıklık giderilmelidir(A). kişi kendiliğinden solunum yapamıyorsa ona solunum desteği verilmelidir(B). son olarak da zaman geçirmeden kalp masajı yapmak suretiyle kanın vücutta dolaşımını sağlamak gerekmektedir(C).
ilk yardım hayati bir konudur. fakat nedense hiçbirimiz bunu önemsemez, sadece sınavları geçmeye yarar bilgiler olarak değerlendiririz. halbuki ilk yardım can demektir, kan demektir, hayat demektir.
-abi ilk yardımı biliyo musun?
+hacı ben son yardımı biliyorum.
-o nasıl oluyo abi?
+üç ihlas bi fatiha...
-hımm.tabi yardımın büyüğü küçüğü olmaz abi..
her insanoğlunun okuma yazma öğrendikten sonra öğrenmesi ve öğretilmesi gereken ilköğretim 1.sınıftan üniversite son sınıfa kadar zorunlu ders olması gereken ölümle yaşam arasında ki ince çizgi.
bugüne kadar aracın yayaya çarptığı iki trafik kazasına tanık oldum, biri bu sabahdı.
iki kazada da kazazedenin yanına ilk giden kişiydim. ortak özellik olarak ikisinin de burnundan aşırı kan akışı vardı. tahminim ilk çarpma anında değil de havaya fırlayan hasta yere düştüğünde kafasını asfalta çarpınca burun içindeki atardamarlar patlıyor. artık hangisiyse bu burun kanaması ilk 20 saniye içinde hastanın kafasının etrafında asfalt üstünde göllenecek kadar akıyor. bu sabah hastaya ilk müdahaleyi hastayı yan yatırarak yaptım. amacım bu kanamanın akciğere gitmesini önlemekti. ağzını açmaya çalıştım ama dişlerini o kadar güçlü sıkıyordu ki kalemle zorlamama rağmen açamadım ama burundan nefes alıyordu. eğer burundan nefes almasaydı bir şekilde o ağzı açacaktım, açamazsam cricoidoid kıkırdak altından boğaza delik açardım.
bu kafa travmalarıyla ilgili internette yazı bulamadım. gerçi çok ayrıntılı arayamadım ama bu kadar sık gerçekleşen bir burun kanamasi durumu var ve bu durumda ne yapılması gerektiği yazmıyor.
taşaklı bir ilk yardım eğitimi almadıysanız kaza ve yaralanmalarda yardımsever olmaktan vazgeçin.
bu yapamayacağınız bir şey ise ilk yardım eğitimi alın.
Aletsiz, ilaçsız ve sertifikanız varsa yapılabilen müdahale. Bilen çok azdır, bildiğini iddia eden fazladır. Doğru yapıldığında hayat kurtarır. Okullarda zorunlu ders olarak öğretilmesi gerektiğini düşünüyorum.